So găng “nội tạng”: Lòng non hay lòng già - loại nào ngon hơn?
Lòng non và lòng già, loại nào chế biến món ăn ngon hơn?
Có rất nhiều người thắc mắc: Lòng non (ruột non heo) và lòng già (đại tràng heo) – món nào ăn ngon hơn, bổ hơn, hợp gu hơn?
1. Cảm nhận vị giác: Lòng non mềm mại – lòng già dai giòn
Nếu xét về độ ngon và sự linh hoạt trong nấu nướng, lòng non chắc chắn chiếm ưu thế. Kết cấu của lòng non mềm, mịn, khi sơ chế kỹ thì gần như không còn mùi hôi. Những ai từng ăn lòng non luộc chấm mắm tôm, hay lòng non xào dưa chua, chắc hẳn đều mê mẩn cảm giác giòn nhẹ, ngậy thơm mà không ngán.
Cách chế biến lòng non rất đa dạng: Từ luộc, xào, nấu canh đến nhồi nướng hay thậm chí nấu cháo. Lòng non xào cay là món được nhiều người ưa chuộng: Làm nóng chảo, phi thơm hành tỏi, thả lòng vào đảo nhanh tay rồi nêm nếm với chút sa tế và rau răm – đảm bảo “ngửi thôi đã thấy đói”.
Trong khi đó, lòng già (hay còn gọi là đại tràng) có kết cấu dày và dai hơn, vị đậm đà nhưng cũng đòi hỏi tay nghề cao trong sơ chế. Nếu làm không khéo, mùi hôi còn sót lại sẽ khiến nhiều người “chào thua”. Tuy nhiên, nếu làm đúng bài – luộc kỹ, ướp đậm rồi mang đi chiên hoặc kho – lòng già lại có vị rất đặc trưng, béo ngậy, phù hợp với những ai thích khẩu vị đậm đà. Món lòng già hầm sả ớt, hoặc lòng già kho nghệ kiểu miền Trung chính là minh chứng cho điều đó.

2. Giá trị dinh dưỡng: Mỗi loại một ưu điểm, đừng vội "kết án" lòng già
Xét về giá trị dinh dưỡng, cả lòng non và lòng già đều có những điểm mạnh riêng.
Lòng non chứa nhiều protein, vitamin B6, sắt, cùng một số khoáng chất cần thiết khác. Ăn lòng non điều độ giúp bổ máu, tăng cường hấp thu dinh dưỡng, tốt cho người thiếu máu, suy nhược. Một điểm cộng nữa là lòng non nếu xử lý kỹ thì ít béo, dễ tiêu, phù hợp với người già và trẻ nhỏ.
Lòng già, ngược lại, lại có hàm lượng chất xơ cao hơn nhờ cấu trúc đặc biệt. Nó cũng có công dụng bổ tỳ, nhuận tràng, rất thích hợp cho người hay táo bón, hoặc cơ thể yếu, cần tăng cường sinh khí. Tuy nhiên, vì hàm lượng chất béo cao hơn, nếu bạn đang ăn kiêng hay kiểm soát cân nặng thì nên cân nhắc kỹ trước khi ăn nhiều món từ lòng già.
Mách nhỏ: Nếu muốn ăn lòng già mà vẫn giữ dáng, bạn có thể hầm với rau củ, luộc kỹ rồi chắt nước béo, hoặc xào nhanh tay với rau thơm để trung hòa dầu mỡ.

3. Thói quen ăn uống theo vùng miền: Mỗi nơi một "gu", không ai giống ai
Ở mỗi vùng miền, khẩu vị đối với lòng già và lòng non cũng có phần khác biệt:
Người miền Bắc thường yêu thích lòng non xào dưa chua, cháo lòng đầy đủ tim gan cật phèo, trong đó lòng non được đánh giá cao vì mềm, dễ ăn. Miền Trung lại chuộng món lòng già kho nghệ, hoặc lòng nướng cay – vị đậm đà, cay nồng đặc trưng. Miền Nam, đặc biệt ở các quán nhậu, lại rất chuộng lòng già luộc chấm mắm me, hay món phá lấu lòng heo ăn kèm bánh mì. Nhiều người cho rằng “lòng càng béo, càng ngon”.
Ở nước ngoài, lòng bò và lòng lợn cũng là nguyên liệu phổ biến. Ví dụ, người Hàn Quốc có món gopchang (lòng bò nướng), được yêu thích nhờ lớp mỡ chảy thơm ngậy. Người Trung Quốc, đặc biệt là ở Quảng Đông, rất chuộng lòng heo trong các món ngũ tạng hầm thuốc bắc.

4. Bí quyết chọn mua lòng ngon: "Mắt nhìn – mũi ngửi – tay sờ" là 3 bước thần thánh
Để thưởng thức món lòng đúng chuẩn, bước chọn mua nguyên liệu cực kỳ quan trọng. Dưới đây là mẹo nhỏ của người sành ăn:
Lòng non ngon:
- Màu trắng ngà, ống tròn, không quá mỏng.
- Không có mùi hôi nồng.
- Dùng tay bóp nhẹ thấy có độ đàn hồi, không chảy dịch.
Lòng già ngon:
- Nên chọn đoạn mập, béo đều, lớp ngoài hơi trong bóng nhẹ, không có nhớt.
- Lật mặt trong ra thấy sạch sẽ, không bám phân thừa.
- Nếu ngửi có mùi quá gắt, chứng tỏ lòng chưa được xử lý kỹ – tránh mua.
Khi mua lòng về, đừng quên sơ chế kỹ: Rửa với muối – giấm – chanh, luộc sơ rồi rửa lại bằng nước ấm để khử mùi hoàn toàn.
Không thể nói chắc chắn lòng già hay lòng non "ngon hơn", vì mỗi loại có nét hấp dẫn riêng. Với người thích ăn thanh, mềm, dễ tiêu – lòng non là lựa chọn số một. Còn ai mê đồ đậm đà, béo béo giòn giòn – chắc chắn sẽ nghiêng về lòng già. Điều quan trọng nhất vẫn là cách sơ chế và chế biến.