Sau khi bị liệt nửa người, nữ nhà văn xây nhà không vách ngăn rộng 55m2 để sống tự lập trên xe lăn

Yi Yi năm nay 44 tuổi, sau một lần tai nạn ô tô, cô bị liệt nửa người. Cô là một nhà văn tự do, để trở lại với cuộc sống thường ngày và giao tiếp với xã hội, cô đã không từ bỏ cuộc sống của mình.

Năm 2019, cô tìm được một người bạn thiết kế ngôi nhà nhỏ rộng 55m2. Yi Yi cho biết: "Sau khi sửa sang, tôi sống trong không gian này rất tiện dụng và mọi thứ đều trong tầm kiểm soát".

Theo số liệu thống kê của Liên đoàn Người khuyết tật Trung Quốc, tính đến năm 2022, tổng số người khuyết tật ở Trung Quốc là 85 triệu người. Nhiều người trong số họ phải sống trên xe lăn. Làm thế nào để sống tương đối độc lập trong nhà mình, cảm nhận sự tiện lợi, thoải mái trở thành một vấn đề lớn đối với họ.

"Là người yêu tự do nhưng thân xác bị giam cầm trên xe lăn"

Trong lần tai nạn ô tô ấy, Yi Yi bị liệt ở mức độ nặng, chức năng của các chi bị mất, các ngón tay không thể điều khiển độc lập. Cô chỉ có thể thực hiện một số động tác đơn giản với việc nâng cánh tay phải bị hạn chế.

Dưới đây là lời tâm sự của Yi Yi.

Tôi gặp tai nạn khi còn rất trẻ, 21 tuổi. Tai nạn này đã khiến một người yêu tự do đột nhiên phải ngồi trên xe lăn.

Sau vụ tai nạn ô tô, tôi được đưa đến trung tâm cấp cứu và phản ứng đầu tiên của tôi là không thể cử động được. Khi đó tôi chỉ biết "tê liệt" hoàn toàn. Trong hai năm điều trị và phục hồi chức năng trong bệnh viện, tôi dần dần hiểu rằng "tê liệt" không chỉ là sự bất lực di chuyển.

Tôi thường buộc cọ vào tay bằng dây đeo đặc biệt để vẽ.

Việc mất đi chức năng thể chất chỉ là một khía cạnh. Bạn cũng phải thích nghi với sự thay đổi to lớn này về mặt tinh thần, bởi bất kỳ chuyện nhỏ nhặt nào trong cuộc sống cũng có thể ập đến với bạn bất cứ lúc nào - khó mà cầm cốc uống nước hay ăn mì. Tôi rải mì khắp nơi như một đứa trẻ ba tuổi, và trong một thời gian dài, tôi không chịu ăn thức ăn có hình sợi mì, kể cả món Liangpier yêu thích của tôi.

Bởi vì tôi thậm chí không thể cử động ngón tay của mình, trong một căn phòng bình thường, tôi cần sự giúp đỡ của người khác mỗi khi bật tắt đèn hoặc điều hòa. Mọi điều nhỏ nhặt đều cần phải mở miệng và yêu cầu giúp đỡ.

Nhà thiết kế Zhao Di chứng minh phòng khách có thể kê được giường và bàn ăn.

Vào năm 2019, tôi tìm được một người bạn thiết kế để cùng nhau cải tạo nơi ở của mình. Tôi cần một không gian không có rào cản cho phép tôi cân bằng cuộc sống và công việc cũng như đạt được khả năng tự chủ tương đối độc lập. 

"Lấy lại tự do và kiểm soát cuộc sống"

Cách bố trí một phòng ngủ và một phòng khách chia cắt khu vực làm việc và sinh hoạt.

Nhà tôi là căn hộ tiêu chuẩn một phòng ngủ, một phòng khách, rộng 55m2. Sau khi sửa sang, xe lăn có thể đến mọi ngóc ngách của không gian.

Có hai khu chức năng chính, một là phòng ngủ của tôi và một là phòng khách. Phòng khách là nơi tôi họp và viết lách hàng ngày, còn phòng ngủ là không gian sinh hoạt của tôi.

Để cải tạo các phòng không có rào chắn, điều quan trọng là phải loại bỏ các chướng ngại vật trên mặt đất và loại bỏ tất cả các bậc để xe lăn có thể hoàn toàn không bị cản trở.

Cửa trượt được sử dụng trong nhà bếp và phòng tắm để san bằng sàn của toàn bộ ngôi nhà ở mức tối đa và tránh bị va đập. Thiết kế không rào cản không phải là một sự biến đổi chấn động địa cầu mà đây chỉ là một thay đổi nhỏ sẽ khiến tôi cảm thấy thuận tiện hơn rất nhiều.

Vì không tiện cử động tay nên vòi được đặt ở phía bên phải để mở dễ dàng hơn.

Cải tạo nội thất lớn nhất là chuyển chậu rửa sang phòng khách và lắp đặt bên ngoài tạo thành một chậu rửa mở.

Trước đây, việc đi vệ sinh ở bên ngoài rất bất tiện, tôi chỉ có thể lau tay hoặc dùng chậu để rửa. Sau khi sửa sang lại, tôi có thể trực tiếp rửa tay bằng nước máy. Đặc biệt trong thời gian dịch bệnh khiến tôi cảm thấy cuộc sống của mình vẫn được duy trì ở trạng thái bình thường.

Có nắp đậy phía sau gương trang điểm phía trên bồn rửa. Khi trang điểm, các vật dụng có thể được đặt trên bệ và cất ngay sau gương khi không cần thiết.

Khoảng để chân dưới bồn rửa khoảng 30 đến 40 cm nên tôi hoàn toàn có thể vào đó bằng chân ngồi trên xe lăn. Nếu xung quanh không có ai, tôi cũng có thể tự mình chạm vào vòi. Sau khi rửa tay, tôi có thể lau bánh xe lăn hoặc đi thẳng đến bàn làm việc. Bàn làm việc được thiết kế cao 80cm và sâu 60cm nên xe lăn có thể di chuyển tới lui.

Cài đặt máy tính để bàn tương đối dài và nhiều vật dụng khác nhau được đặt trong các vách ngăn. Ở đây tôi đang làm việc và tôi muốn uống nước ở đó, không cần phải chuyển sang nơi khác. Xe lăn có thể chuyển đổi chức năng ngay khi nó quay trở lại.

Chiếc TV phía trên bàn làm việc của tôi được thiết kế với giá đỡ xoay cho phép tôi có thể nhìn TV từ mọi góc độ.

Không gian tổng thể trong nhà tôi tương đối nhỏ, xe lăn điện và xe lăn bằng tay, ghế tắm và vali sử dụng hàng ngày cần phải được cất giữ. Vì vậy tôi đã làm một chiếc tủ lớn ở lối vào, đường kính 8×1.2m, có thể mở được hai bên, giúp xe lăn của tôi di chuyển ra vào dễ dàng hơn. Nó tương đương với một "bãi đậu" cho xe lăn.

Chiếc ghế sofa thông thường đã được loại bỏ khỏi phòng khách và thay thế bằng một chiếc giường xếp để thuận tiện cho dì - người chăm sóc tôi.

Mỗi chỗ phình ra trong phòng đều là vật cản cho xe lăn. Bàn ăn và tủ trong phòng khách được giấu trong tường và có thể kéo ra khi cần, đảm bảo căn phòng không bị cản trở ở mức tối đa.

Bàn ăn sửa đổi có thể được sử dụng theo nhu cầu thay đổi.

Chiều cao của bàn ăn được tùy chỉnh dựa trên chiều cao ngồi của chiếc xe lăn hiện tại của tôi. Trước khi sửa đổi, tôi cần sử dụng một tấm ván đặc biệt để tựa vào xe lăn. Sau khi sửa đổi, tôi có thể ngồi trực tiếp trên bàn ăn để ăn. Tủ cũng được trang bị giỏ kéo để mọi thứ có thể được nhìn thấy rõ ràng và dễ lấy.

Thông thường cửa phòng tắm hẹp, xe lăn khó đi vào, tôi đã đổi thành cửa trượt và mở rộng chiều rộng cửa từ 80cm lên 1m. Cách này thứ nhất là giúp không có ngưỡng cửa, thứ hai là không gian sẽ rộng hơn, giúp xe lăn ra vào dễ dàng.

Trong phòng tắm, đầu vòi hoa sen có thể di chuyển lên xuống. Tôi thường sử dụng ghế tắm nên tạm thời dành chỗ cho tay vịn và có thể bổ sung thêm bất cứ lúc nào nếu cần sau này.

Có một nút gọi khẩn cấp vật lý trên tường, được kết nối với phòng của bố mẹ tôi nếu có vấn đề gì, tôi có thể gọi trợ giúp ngay lập tức.

Không gian tổng thể của phòng ngủ không lớn, giường cũng được thiết kế có thể gập lại và kéo xuống. Chiều cao của giường bằng với chiều cao của xe lăn. Điều này mang lại sự thuận tiện cho người sử dụng xe lăn khi di chuyển từ xe lăn tới giường.

Không gian chứa đồ được thiết kế với các vách ngăn dạng lưới rõ ràng, thông thoáng, tôi có thể hướng dẫn rõ ràng "hàng thứ hai, ngăn thứ ba", loại bỏ việc phải lục lọi qua lại. Móc treo tủ có thể được kéo xuống bằng thanh thủy lực để dễ dàng lấy quần áo. 

Giờ đây, thông qua giọng nói, tôi có thể điều khiển đèn, điều hòa, TV, giá phơi quần áo, thậm chí cả rèm cửa và cửa sổ trong nhà. Trước đây, vào ban đêm mùa đông tôi bị lạnh, khi tôi thức dậy vì lạnh vào lúc 3 giờ sáng, tôi phải nhờ người dậy bật điều hòa cho tôi. Sau khi cải tạo, tôi có thể tự điều khiển được bất cứ lúc nào.

Trên thực tế, những thiết kế không rào cản đều là những thiết kế nhỏ dựa trên nhu cầu cá nhân. Mặc dù chúng có vẻ không đáng kể nhưng chúng đã tạo ra sự khác biệt rất lớn trong cuộc sống của tôi.

Vì lý do thể chất, tôi dễ cảm thấy lạnh hơn nên người thiết kế đã bố trí đặc biệt cho tôi khi lắp đặt hệ thống sưởi sàn trong nhà, khoảng cách giữa các đường kính ống trong nhà tôi nhỏ hơn bình thường. Càng nhỏ, chiều dài của ống sưởi sàn trở nên dài hơn, mật độ dày đặc hơn, cùng một lượng nước phun lớn hơn và toàn bộ ngôi nhà ấm hơn.

Ngoài ra, nồi hơi gas tự sử dụng cũng được lắp đặt trong nhà do hệ thống sưởi đô thị ở khá xa nên có thể sử dụng hệ thống sưởi tự sưởi ấm trong giai đoạn đầu để đảm bảo nhiệt độ cho cả ngôi nhà.

Đối với các yêu cầu về khả năng tiếp cận, để thực sự đạt được sự dễ sử dụng, bạn vẫn phải tự mình suy nghĩ về mọi tình huống và yêu cầu.

Khi loại khuyết tật thể chất này xảy ra, cảm giác lớn nhất là bất lực và thiếu an toàn. Sau khi biến đổi, trong không gian này, mọi thứ đều trong tầm tay tôi và tôi cảm thấy nó đã thay đổi rất nhiều và giúp ích cho cơ thể lẫn tâm trí của tôi.

Giữ những thứ tôi cần trong tay có nghĩa là ít nhất tôi không cần ai ở bên mình trong giờ làm việc vào buổi sáng hoặc buổi chiều. Nó cho tôi rất nhiều thời gian và không gian để ở một mình.

Giờ đây khi rảnh rỗi, tôi mời bạn bè uống trà trò chuyện, thỉnh thoảng vẽ tranh sơn dầu cũng dễ dàng hơn để khám phá những điều may mắn nho nhỏ trong cuộc sống - một tia nắng ban mai, một bông hoa tôi trồng đâm ra một cành mới và tôi cảm thấy cuộc đời vẫn đẹp lắm.