Pi Network lên sàn? Giao dịch bằng tiền ảo tại Việt Nam có vi phạm pháp luật?
Cộng đồng Pi Network ra đời đầu năm 2019 và rộ lên tại Việt Nam từ 2021. Tuy nhiên, việc giao dịch loại tiền ảo này không được pháp luật Việt Nam công nhận.
Tiền ảo Pi sắp niêm yết?
Những ngày qua, thông tin Pi Network – đồng tiền ảo từng gây xôn xao suốt nhiều năm qua – dự kiến sẽ chính thức niêm yết trên sàn giao dịch OKX đã thu hút sự quan tâm của dư luận.
Pi Network là một loại tiền điện tử (tiền ảo) được thiết kế đặc biệt cho thiết bị di động, với việc khai thác dễ dàng mà không tốn nhiều năng lượng thông qua giao thức đồng thuận Stellar.
Hệ sinh thái Pi Network hiện bao gồm một ứng dụng di động cho phép người dùng khai thác Pi trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, điểm gây tranh cãi trong cộng đồng là việc mã nguồn của Pi Network không được công khai.
Pi Network được phát triển và ra mắt lần đầu vào năm 2019 và nhanh chóng thu hút sự quan tâm của cộng đồng người dùng trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, đồng tiền ảo này bắt đầu nhận được sự chú ý mạnh mẽ từ đầu năm 2021.
Điều khiến Pi Network trở nên đặc biệt và khác biệt so với các loại tiền ảo khác chính là khả năng "đào" - khai thác tiền ảo này thông qua ứng dụng Pi Network có thể cài đặt trên điện thoại thông minh.
Điều này giúp người dùng có thể kiếm được đồng tiền ảo Pi hoàn toàn miễn phí, chỉ cần thực hiện thao tác điểm danh mỗi ngày trên ứng dụng mà không cần phải sử dụng các thiết bị phần cứng chuyên dụng hay tốn năng lượng như các phương thức khai thác truyền thống.
Với sự tiện lợi và đơn giản trong cách thức tham gia, Pi Network nhanh chóng thu hút một lượng lớn người dùng tham gia và sử dụng. Tuy nhiên, đến nay, sau nhiều năm phát triển, Pi Network đã sẵn sàng để bước vào một giai đoạn mới quan trọng.
Vào sáng ngày 12/2/2025, các kênh truyền thông chính thức của Pi Network đã phát đi thông báo quan trọng, cho biết rằng:
"Pi Network sẽ chính thức chuyển sang giai đoạn Open Network của Mainnet vào lúc 8:00 UTC (tức 15:00 giờ Hà Nội) vào ngày 20/2".
Như vậy, theo thông báo nêu trên, dự kiến Pi Network lên sàn vào ngày 20/2/2025.
Ảnh minh hoạ
Giao dịch bằng tiền ảo Pi tại Việt Nam có vi phạm pháp luật?
Từ khi xuất hiện tại Việt Nam cho đến hiện tại, trên nhiều nền tảng MXH có vô số hội, nhóm Pi Network thu hút rất đông người theo dõi, tham gia. Tại đây, các thành viên rủ rê nhau trao đổi hàng hóa bằng tiền ảo Pi.
Tuy nhiên hiện nay theo Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 2010 cũng như các văn bản liên quan chưa có định nghĩa cụ thể như thế nào là tiền ảo và Pi Network chưa được niêm yết trên bất kỳ sàn giao dịch tiền điện tử nào.
Theo khoản 2 Điều 17 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 2010 quy định về phát hành tiền giấy, tiền kim loại như sau:
Phát hành tiền giấy, tiền kim loại
1. Ngân hàng Nhà nước là cơ quan duy nhất phát hành tiền giấy, tiền kim loại của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Tiền giấy, tiền kim loại do Ngân hàng Nhà nước phát hành là phương tiện thanh toán hợp pháp trên lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam...
Trên các nền tảng MXH tại Việt Nam, nhiều hội nhóm liên quan đến đồng tiền ảo này thu hút rất đông người theo dõi, tham gia.
Đồng thời, tại Công văn 5747/NHNN-PC năm 2017 của Ngân hàng Nhà nước cũng có hướng dẫn như sau:
Tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Việc phát hành, cung ứng và sử dụng tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng (phương tiện thanh toán không hợp pháp) làm tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm.
Như vậy, từ những quy định, trên tiền ảo Pi Network không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam. Việc phát hành, cung ứng và sử dụng tiền ảo làm tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm.
Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng có cảnh báo về việc đầu tư vào tiền ảo, tiềm ẩn rủi ro rất lớn cho nhà đầu tư.
Ảnh minh hoạ.
Mức xử phạt sử dụng tiền ảo để giao dịch thanh toán
Như đã phân tích, tiền ảo Pi Network không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Do đó, cá nhân kinh doanh có hành vi sử dụng tiền ảo Pi để giao dịch thanh toán là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt.
Căn cứ khoản 6 Điều 26 Nghị định 88/2019/NĐ-CP được sửa đổi bởi điểm d khoản 15 Điều 1 Nghị định 143/2021/NĐ-CP quy định về vi phạm quy định về hoạt động thanh toán như sau:
Vi phạm hoạt động thanh toán
6. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
d) Phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
đ) Hoạt động không đúng nội dung chấp thuận của Ngân hàng Nhà nước về việc cung ứng dịch vụ thanh toán không qua tài khoản thanh toán của khách hàng.
Buổi offline "Việt Nam GCV 314.159$ Event" được lan truyền trên mạng xã hội.
Đồng thời, căn cứ điểm b khoản 3 Điều 3 Nghị định 88/2019/NĐ-CP quy định hình thức xử phạt, mức phạt tiền, thẩm quyền phạt tiền và biện pháp khắc phục hậu quả như sau:
Hình thức xử phạt, mức phạt tiền, thẩm quyền phạt tiền và biện pháp khắc phục hậu quả
3. Mức phạt tiền và thẩm quyền phạt tiền:
a) Mức phạt tiền tối đa đối với hành vi vi phạm trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng đối với tổ chức vi phạm là 2.000.000.000 đồng và đối với cá nhân vi phạm là 1.000.000.000 đồng;
b) Mức phạt tiền quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với cá nhân; mức phạt tiền đối với tổ chức có cùng một hành vi vi phạm hành chính bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân;
Như vậy, tiền ảo Pi Network không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam, cá nhân kinh doanh có hành vi sử dụng tiền ảo Pi để giao dịch thanh toán sẽ bị xử phạt như trên.