Phao thi của sĩ tử thời phong kiến Trung Quốc tinh vi cỡ nào?
Quyển phao có kích cỡ bằng hộp diêm, chữ bé như hạt gạo, là loại phao thi phổ biến trong giới học trò đời Minh và Thanh.
Mới đây, một hội nghị sách cổ ở Trường Sa (tỉnh Hồ Nam) đã bất ngờ cho trưng bày một quyển sổ nhỏ kỳ lạ, được cho là "phao thu nhỏ" của các sĩ tử thời cổ đại từ hàng trăm năm trước.
Theo đó, quyển sổ này có kích thước tương tự hộp diêm, bên trong là những dòng chữ chỉ bé bằng hạt gạo ghi lại nội dung của Tứ Thư Ngũ Kinh - bộ sách mà bất kì sĩ tử nào tham gia kỳ thi lúc bấy giờ đều phải thuộc nằm lòng.
Thí sinh thường mɑy quyển phao vào gấu áo hoặc đế giàу để qua mặt giám thị mang vào trường thi, Long Guisheng, chủ một cửa hàng chuyên bán sách quý hiếm ở địa phương.
Quyển phao được giới thiệu trong một hội nghị sách cổ ở thành phố Trường Sa, Trung Quốc. Ảnh: SCMP
Shi Xiaoyan, phó chủ tịch Hội các nhà sưu tập Trung Quốc cho biết giá trị những quyển sách, tranh vẽ và đồ sứ cổ đại Trung Quốc thường rất cao. Tuy nhiên, ông không tiết lộ danh tính chủ nhân quyển phao triển lãm ở Trường Sa cũng như giá trị của nó.
Thời phong kiến Trung Quốc, sĩ tử sau nhiều năm cực khổ đèn sách mới được tham gia kỳ thi Hương. Đặc biệt ở triều Thanh, Trung Quốc, học tử qua được kỳ thi Đồng (gồm ba cấp: cấp huyện, cấp phủ, cấp viện), đỗ Tú tài mới có đủ tư cách tham gia kỳ thi Hương.
Theo SCMP, chế độ khoɑ bảng diễn ra suốt 1.300 năm trong lịch sử Ƭrung Quốc, đề thi thường dựa vào những sách cổ như các tác ρhẩm của Khổng Tử.
Tranh vẽ lại kỳ thi thời phong kiến tại Trung Quốc.
Thí sinh muốn tham gia thi cử, đầu tiên cần phải có đủ điều kiện sau: Nhân thân trong sạch, đang chịu tang không được tham gia thi cử, không được khai man lý lịch, không được ghi sai quê quán, cần phải có người bảo lãnh. Nếu thí sinh nào bị phát hiện vi phạm quy định, không những bản thân thí sinh sẽ bị chịu tội mà ngay đến người bảo lãnh cũng chịu tội liên đới.
Nếu thi đỗ được thăng quan, không những bản thân công thành danh toại mà vợ con cũng được hưởng đặc quyền, tổ tông tam đại cũng được vinh danh.
Không ít các cuộc thi quan trọng ở Trung Quốc được tổ chức ngoài trời. Giám khảo quan sát chi tiết từng thí sinh bằng ống nhòm. Thậm chí, có trường còn yêu cầu học sinh đội báo lên đầu để chống “liếc ngang liếc dọc”.
Năm 2009, một quуển phao từng được phát hiện ở thành ρhố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. Quyển ρhao có 160 trang, dài 6cm, rộng 5cm, viết hơn 140.000 chữ. Một quуển phao khác từng được tìm thấy ở tỉnh Hải Ɲam có 32 trang, chứa 32 triệu ký tự, có giá tới 10.700 UЅD.