Nhiều nước xuất hiện phiên bản "nâng cấp" của biến thể Covid-19 Omicron, biết "tàng hình" trước xét nghiệm
Phiên bản mới của biến thể Omicron có phần khác biệt so với biến thể gốc, qua đó trở nên khó xác định hơn ngay cả khi làm xét nghiệm PCR.
Trong lúc "siêu biến thể Covid-19" Omicron đang tạo ra một bức tranh mù mờ với tương lai đại dịch của thế giới, các chuyên gia cho biết phiên bản mới của biến thể này dường như đã xuất hiện.
Phát hiện được đưa ra vào ngày 7/12, về phiên bản khác của Omicron có tên gọi BA.2 và đã có 7 lần được phát hiện tại Nam Phi, Úc, và Canada. Vấn đề là, BA.2 có khả năng "tàng hình" trước xét nghiệm, kể cả PCR!
BA.2 sở hữu bộ gene hơi khác một chút so với biến thể Omicron gốc (BA.1). Nó không có đặc điểm của đột biến loại bỏ gene S - thứ vốn khiến Omicron dễ bị phát hiện khi làm xét nghiệm PCR - cũng là phương pháp xét nghiệm Covid-19 đáng tin cậy nhất ở thời điểm hiện tại.
Nói cách khác, 2 phiên bản của Omicron này "có thể hoạt động khác nhau" - trích lời Francois Balloux, giám đốc Viện di truyền từ ĐH College London.
Biến thể Omicron đã có phiên bản "nâng cấp", biết tàng hình trước PCR
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dù phiên bản mới có thể khiến việc theo dõi Omicron trở nên khó khăn hơn, nhưng điều đó không nhất thiết phải "gây sợ hãi" - theo Vinod Scaria, chuyên gia y sinh từ Viện di truyền sinh học hợp nhất CSIR.
David Stuart, giáo sư ĐH Oxford cũng đồng tình với quan điểm này. "Tôi không nghĩ có lý do gì để cho rằng phiên bản mới này gây đe dọa hơn phiên bản Omicron vốn đã đến được Anh Quốc" - ông cho hay.
Khó phân biệt hơn
Theo Andrew Rambaut, nhà sinh học tiến hóa từ ĐH Edinburgh, BA.2 mang theo rất nhiều đột biến đặc biệt của Omicron. Tuy nhiên, nó cũng có một số đột biến mà BA.1 không có, và bỏ qua nhiều đột biến từ biến thể gốc.
Đáng chú ý nhất, BA.2 thiếu đi những đột biến mà giới khoa học sử dụng để lần theo Omicron một cách nhanh nhất - mà cụ thể là đột biến 69/70del trên gene S.
Khi một người nhiễm Omicron gốc, xét nghiệm PCR sẽ thiếu đi 1 chỉ thị - được gọi là "loại bỏ gene S". Đây vốn là một trong những cách mà xét nghiệm PCR sử dụng để xác định một người có virus Omicron hay không.
Nhưng vì BA.2 không có đặc điểm này, nó có thể "tàng hình" trước PCR. Nghĩa là giới khoa học sẽ cần nhiều thời gian hơn để xác định được người nhiễm có đang mắc Omicron hay không.
Hay nói cách khác, "có thể đang tồn tại nhiều ca Omicron hơn chúng ta tưởng" - Emma Hodcroft, chuyên gia di truyền từ ĐH Basel nhận xét, bởi chúng ta không có đường tắt để phát hiện Omicron phiên bản BA.2. Tuy nhiên, bản thân xét nghiệm PCR vẫn sẽ hoạt động tốt để phát hiện Covid-19 nói chung.