Thầy giáo chỉ ra lý do khiến nhiều bạn học Tiếng Anh rất chăm nhưng nói chuyện người Tây nghe chẳng hiểu

Với tiếng Anh, trọng âm không chỉ xuất hiện trong từ đơn lẻ mà còn trong từng câu nói. Những từ được nhấn trọng âm sẽ được phát âm rõ ràng, nhấn mạnh và chậm hơn những từ còn lại. Khi giao tiếp, trọng âm đóng vai trò rất quan trọng, giúp người nói và người nghe không hiểu sai ý nhau.

Thầy Đỗ Cao Sang (thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục, tác giả của chương trình Tự học tiếng Anh ELYH) cho rằng: Muốn phát âm đúng tiếng Anh, ban đầu là phụ âm, nguyên âm phải rèn sao cho chuẩn. Kế đến là nói đúng trọng âm của từ. Bước tiếp theo là nói một cụm từ trôi chảy, tự nhiên, đúng mẹo, đúng cách kết dính âm thanh (linking sounds).

Thầy Sang cho rằng, người Việt thường mắc lỗi phát âm không trọng âm, nhưng muốn nói tiếng Anh hay, bạn không thể bỏ qua việc nhấn trọng âm cho chuẩn. 

"Dân bản ngữ phát âm bất cứ từ nào đều có trọng âm rất tự nhiên đến mức họ không biết là họ có sử dụng trọng âm. Vì vậy, đặt trọng âm sai âm tiết hay không sử dụng trọng âm sẽ khiến người nước ngoài khó có thể hiểu được là mình muốn nói gì và bản thân mình cũng gặp không ít khó khăn trong việc nghe hiểu họ nói", thầy Sang cho biết.

Trọng âm là gì?

Tiếng Anh là ngôn ngữ đa âm tiết, những từ có hai âm tiết trở lên luôn có một âm tiết phát âm khác biệt hẳn so với những âm tiết còn lại về độ dài, độ lớn và độ cao. Âm tiết nào được phát âm cao nhất (highest), dài nhất (longest) và to nhất (loudest) so với các âm khác trong cùng một từ thì ta nói âm tiết đó được nhấn trọng âm. Hay nói cách khác, trọng âm rơi vào âm tiết đó.

Làm sao để nhận diện trọng âm một từ?

Thực ra trọng âm tiếng Anh cũng có những quy luật để nhận dạng. Ví dụ, đa số danh từ và tính từ hai âm tiết thì có trọng âm ở âm tiết thứ nhất. Động từ hai âm tiết thường có trọng âm ở âm thứ hai. Tuy nhiên, quy luật ấy cũng thường có ngoại lệ vì rất nhiều trọng âm phá lệ. Điều đó là một trong những nguyên nhân khiến cho 10 anh học tiếng Anh thì 9 anh "kêu khổ".

Thầy Sang cho rằng, mình không chủ trương khuyến khích học sinh ngồi nhớ các nguyên tắc đó để rồi "loạn não". Hãy cứ để tiếng Anh chảy vào tâm trí bạn như cách đứa trẻ học nói, chứ đừng đi theo công thức được cho sẵn. Hãy tự hình thành công thức cho chính mình qua quá trình luyện nghe và nghe thật nhiều.

Làm sao để trọng âm trở nên nổi bật?

Các quy tắc trọng âm cho từ có nhiều sách đề cập. Thầy Sang đưa ra vài lời khuyên để việc luyện phát âm trọng âm được hiệu quả hơn:

- Thứ nhất, bạn phải nhấn mạnh, kéo dài giọng khi gặp âm trọng âm.

- Thứ hai, bạn phải hạ giá trị của những âm bên cạnh xuống. Muốn hạ chúng đến mức thấp nhất, bạn đẩy chúng về âm /ə/ hoặc /i/. Vì hai âm này là yếu nhất trong hệ ngữ âm.

Câu có trọng âm không?

Trong một câu, hầu hết các từ được chia làm hai loại, đó là từ thuộc về mặt nội dung (content words) và từ thuộc về mặt cấu trúc (structure words). 

Chúng ta thường nhấn trọng âm vào các từ thuộc về mặt nội dung, bởi vì đây là những từ quan trọng và mang nghĩa của câu.

Trọng âm câu rất quan trọng, vì khi nói, từ mà người nói nhấn trọng âm cũng như cách mà họ đánh trọng âm vào cùng một từ có thể làm thay đổi hoàn toàn nghĩa hàm chứa trong câu nói. Ngoài ra, trọng âm câu còn tạo ra giai điệu, hay tính nhạc cho ngôn ngữ.