Người Việt thứ 2 nhận học bổng Clay từng lập cú đúp huy chương vàng Toán quốc tế

Mới đây, Viện Toán học Clay (CMI) của Mỹ, quyết định trao học bổng nghiên cứu (Clay Research Fellowships) cho 2 nhà Toán học trẻ, trong đó có Phạm Tuấn Huy (SN 1996, sắp nhận bằng tiến sĩ tại Đại học Stanford). Anh sẽ trở thành nghiên cứu viên tại Viện Toán học Clay từ ngày 1/7/2023. Thời hạn được bổ nhiệm 5 năm.

Giáo sư Ngô Bảo Châu cũng từng nhận học bổng nghiên cứu viên Clay vào năm 2004 với công trình về Bổ đề cơ bản. Đây cũng là công trình mà ông được trao giải thưởng Fields vào năm 2010.

"Chương trình của Huy và GS Ngô Bảo Châu theo đuổi khác nhau về quy mô cũng như khía cạnh trong Toán học, nhưng cả hai đều rất tuyệt vời, xứng đáng để chúng ta tự hào và kỳ vọng cho sự bùng nổ trong tương lai gần. Phan Thành Huy sẽ trở thành giáo sư đầu ngành Toán học, đại diện cho thế hệ trẻ mới", một chuyên gia Viện nghiên cứu cao cấp về Toán của Việt Nam nhận định với phóng viên VTC News.

Thần đồng Toán học trẻ

Trên trang web của Viện Toán học Clay, Phạm Tuấn Huy được giới thiệu là nhà nghiên cứu rất tích cực và sáng tạo với những đóng góp cơ bản cho nội dung tổ hợp, xác suất, lý thuyết số và tin học lý thuyết. Từ khi thành lập đến nay, Viện đã trao học bổng cho hơn 30 cựu nghiên cứu viên, đều là những nhà toán học xuất sắc thế giới. Trong đó, 9 người từng giành giải thưởng Fields - được coi như giải Nobel trong Toán học.

Ông Phạm Châu Tuấn (TP.HCM) - bố của Huy, chia sẻ với báo Người lao động : "Huy đã thông tin cho gia đình ngay khi nhận học bổng nghiên cứu của Viện Toán học Clay cách đây 2 tuần. Tuy nhiên, con chỉ nói sơ sơ nên tôi không biết đó là học bổng gì, giá trị ra sao cho đến khi đọc báo tại Việt Nam chúng tôi mới biết độ danh giá của nó. Gia đình rất vui và tự hào về con". Ông hy vọng học bổng này của Huy sẽ tạo cảm hứng, truyền động lực đam mê học toán đối với các em học sinh phổ thông ở Việt Nam.

Huy đang tìm trường để vừa dạy học vừa nghiên cứu khoa học đồng thời đang chờ hoàn thành thủ tục để được cấp thẻ xanh bên Mỹ.

Ông Tuấn cho biết thêm, khi còn học phổ thông ở Việt Nam, Huy chưa từng đi học thêm bất cứ môn nào, kể cả môn tiếng Anh từ ngày nhỏ. Khi thành tích học của con rất tốt, gia đình từng thắc mắc con có trốn nhà đi học thêm đâu đó không.

Trước khi giành cú đúp huy chương vàng Olympic Toán quốc tế 2013, 2014, Huy từng từ bỏ học bổng toàn phần 4 năm ở Singapore về âm nhạc để chọn rẽ hướng theo học lớp chuyên Toán, trường Phổ Năng khiếu TP.HCM. Thần tượng của Huy là GS Ngô Bảo Châu. "Nay Huy đã thỏa được ước mơ như thần tượng rồi", ông Tuấn nói.

Mê học Toán từ nhỏ

Phạm Tuấn Huy, cựu học sinh trường Phổ thông Năng khiếu (Đại học Quốc gia TP.HCM) từng được đánh giá là "hiện tượng" Toán học khi hai lần giành huy chương vàng Olympic Toán quốc tế (IMO) vào năm 2013, 2014.

Sau khi tốt nghiệp THPT, Huy tiếp tục theo học chuyên ngành bậc đại học, thạc sĩ, tiến sĩ về Toán tại Đại học Stanford (Mỹ). Đến nay, anh công bố 28 bài báo trên các tạp chí về Toán học.

Nói với báo Tuổi trẻ vào năm 2015, Phạm Tuấn Huy cho biết, khi học phổ thông, cậu thích tất cả các môn học, vì mỗi môn đều có những cái hay riêng. "Em thích Toán, ngoài ra đặc biệt thích môn Văn. Môn Văn mang lại cho em cảm xúc mới mẻ, có cơ hội trình bày chính kiến, suy nghĩ, thể hiện quan điểm bản thân...", nam sinh nói.

Huy bày tỏ, một số người nhận định môn Toán khô khan nhưng thật ra không phải vậy. Càng đào sâu về nó càng cần liên tưởng, cần nhiều suy luận. Toán nhiều chi tiết nhưng phải có sự tưởng tượng để liên kết chúng với nhau. Trong khi đó, môn Văn cũng phải có logic chứ không thể tự do, "tóm lại là hai môn này có thể bổ sung cho nhau".

Hồi tưởng về dấu mốc quan trọng quyết định theo đuổi Toán học, Huy nói: "Hồi năm lớp 6, cô giáo giao cho cả lớp giải một bài Toán cần nhiều sự suy luận. Em đã hoàn thành bài đó và được cô khen. Sự kiện ấy khiến em tự tin hơn và cảm thấy môn Toán có nhiều thú vị. Bây giờ, đối với em, học Toán là niềm vui.

Em cũng khá... ham chơi, thời gian rảnh em có nhiều thú vui lắm. Một trong những thú vui đó là tự tìm những bài toán (không phải những bài thầy cô giao ở lớp) và tự mày mò tìm cách giải. Làm gì em cũng thích có cái riêng của mình. Con người ta sống để khẳng định cái riêng đó - đó là nhu cầu của hầu hết bạn trẻ, trong đó có em, chỉ khác là mỗi người một cách thể hiện riêng mà thôi", Huy nói.

Đạt thành tích tốt trong học tập, nhưng Phạm Tuấn Huy thừa bản thân ít nói, khá nhút nhát. Cậu luôn cố gắng thay đổi, hạn chế khuyết điểm của bản thân mỗi ngày.

Viện Toán học Clay là quỹ tư nhân nổi tiếng của Mỹ, thành lập từ năm 1998 nhằm vinh danh những tài năng Toán học. Hằng năm, Viện sẽ trao học bổng nghiên cứu viên Clay cho khoảng 2 - 3 nhà Toán học.

Viện chưa từng công bố cụ thể giá trị học bổng, mà chỉ cho biết đây là một khoản cung cấp tiền lương và chi phí nghiên cứu "hào phóng" cho người được hưởng. Ứng viên được xét học bổng là những người mới nhận bằng tiến sĩ, hoặc đã hoàn thành luận án của mình (sắp được nhận bằng tiến sĩ).

Các nghiên cứu viên sau khi hoàn thành quá trình học tập, nghiên cứu ở Viện Toán học Clay họ có thể làm việc ở bất kỳ viện, trường đại học nào trên thế giới.