Người dân có thể tự hủy, chuyển đổi tài khoản thu phí không dừng

Ngày 5/8, thông tin về tình hình thu phí không dừng sau gần 1 tuần thực hiện, ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) cho biết, đến nay toàn bộ các tuyến cao tốc đang tổ chức thu phí đã thực hiện thu phí điện tử không dừng toàn bộ theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải (GTVT). Các đơn vị vận hành đã phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ và các lực lượng chức năng có liên quan (Thanh tra giao thông, Cảnh sát giao thông, Công an địa phương…) để thực hiện, xử lý các tình huống phát sinh, đảm bảo giao thông tại trạm thu phí được thông suốt.

Đánh giá ban đầu, công tác vận hành hệ thống thu phí điện tử không dừng tại các trạm thu phí cơ bản ổn định, không phát sinh các tình huống phức tạp. Số liệu thống kê cho thấy, trong 2 ngày đầu triển khai, lưu lượng xe qua các trạm thu phí: 474.486 xe; lưu lượng xe phải xử lý sự cố là 23.051 xe, chiếm tỷ lệ 4,86%; số lượng xe phải dán thẻ, nạp tiền tại trạm là 16.972 xe.

Qua theo dõi có thể nhận thấy, số sự cố cần phải giải quyết giảm dần và cơ bản hiện tượng ùn tắc cục bộ được giải quyết một cách khẩn trương, linh hoạt, không để kéo dài. Đến thời điểm chiều 2/8, đã có 3.522.036 phương tiện trên toàn quốc dán thẻ đầu cuối (đạt tỷ lệ 75,98%), tăng 1.197.743 phương tiện so với thời điểm cuối năm 2021. Với tốc độ này, việc đạt tỷ lệ trên 80% vào cuối tháng 8 là rất khả thi.

Đồng thời, ông Toàn thông tin thêm, còn một số tồn tại như: Một số ít trạm chưa hoàn thiện tổ chức giao thông tại trạm; đặc biệt là trạm thu phí An Sương - An Lạc do TP Hồ Chí Minh quản lý có tình trạng ùn tắc dài tại làn thu phí hỗn hợp do nhiều xe chưa dán thẻ đầu cuối và không đủ tiền trong tài khoản (chỉ có khoảng 50% xe sử dụng dịch vụ thu phí điện tử không dừng). Đơn vị vận hành đã bổ sung thêm làn thu phí hỗn hợp để xử lý.

Lý giải thêm về vấn đề thẻ hỏng, thẻ trùng, tài xế không thể qua trạm, đại diện phía Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết, hiện tượng này do chủ mua lại xe, chủ cũ đã dán thẻ nhưng bóc đi và không hủy tài khoản đã có; hoặc chủ xe đăng ký tài khoản từ lâu nhưng không nhớ. Các chủ xe này muốn đăng ký dịch vụ ETC với đơn vị cung cấp mới thì phải hủy tài khoản "ảo".

Thông tin thêm, ông Hồ Trọng Vinh, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH thu phí tự động VETC cho biết, chủ phương tiện tải App (phần mềm) của VETC, trong đó có mục khóa tài khoản, chủ phương tiện lựa chọn và khóa tài khoản đã có trước đó hoặc có thể gọi đến tổng đài, nhà cung cấp dịch vụ sẽ khóa cho chủ phương tiện. Sau đó, chủ xe làm thủ tục để được cấp tài khoản giao thông mới do mình đứng tên mà không cần dán lại thẻ.

"Muốn hủy tài khoản để đổi nhà cung cấp dịch vụ chỉ cần có bản cam kết chuyển đổi và có giấy đăng ký xe, căn cước công dân. Sau đó chủ xe liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ để kiểm tra, hoàn thiện các công việc tiếp theo", ông Vinh cho hay.

Trước đó, Tổng cục Đường bộ Việt Nam cũng đã yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng rà soát, liên hệ với các chủ phương tiện đã dán thẻ lâu ngày, các trường hợp hay gặp sự cố về nhận diện thẻ, xử lý kịp thời. 

Trong trường hợp chủ phương tiện có nhu cầu dán thẻ nhưng nhà cung cấp dịch vụ kiểm tra xe đã kích hoạt trước đó cần đề nghị chủ phương tiện liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ đã kích hoạt tài khoản để được hoàn thiện việc dán thẻ. Nếu chủ phương tiện không đồng ý sử dụng dịch vụ của nhà cung cấp dịch vụ đã kích hoạt tài khoản thì được quyền liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ còn lại để được dán thẻ, mở tài khoản và phải có bản cam kết về việc chủ phương tiện chưa từng đăng ký sử dụng dịch vụ và chưa dán thẻ.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam cho rằng, hiện doanh nghiệp vận tải đang gặp nhiều khó khăn, không phải doanh nghiệp nào cũng có sẵn tiền chuyển vào tài khoản giao thông. Đối với doanh nghiệp có hàng trăm xe, cần người theo dõi số dư tài khoản cũng gây phiền phức. 

"Nên nghiên cứu hình thức cho phép trả sau. Nếu chủ phương tiện chậm trả theo thời hạn quy định có thể tính lãi", ông Quyền đề xuất.

Lý giải vấn đề này, ông Tô Nam Toàn cho hay, đối với các tuyến cao tốc hiện mới chỉ có VEC yêu cầu số dư tối thiểu. Lý do được VEC đưa ra là muốn hạn chế các xe đi vào cao tốc không có tiền trong tài khoản phải xử lý ở đầu ra. 

Việc xử lý ở đầu ra mất nhiều thời gian, nếu ở đầu vào xử lý mất 10 giây thì ở đầu ra phải mất 5 phút. Tổng cục Đường bộ không ủng hộ phương án này. Cơ sở pháp lý yêu cầu số dư hiện chưa chặt chẽ, chưa có quy định nào yêu cầu phải thực hiện việc này.

VEC cho biết đây chỉ là quy định tạm thời, tạo thói quen cho khách hàng nạp tiền vào tài khoản. Về lâu dài thu phí không dừng cần chuyển sang hình thức trả sau. Trong các giai đoạn phát triển của thu phí điện tử không dừng, sau giai đoạn trả trước sẽ chuyển sang trả sau. Khi thực hiện được trả sau sẽ bỏ được barie.