Người có bệnh tim mạch có nguy cơ gặp biến chứng cao hơn khi bị cúm: Làm sao để an toàn?

Miền Bắc đang chuyển thời tiết sang giá buốt và theo dự đoán sẽ tiếp tục chuyển biến sang hình thái nồm ẩm. Trong bối cảnh số người mắc cúm mùa ngày càng gia tăng thì yếu tố thời tiết càng là điều kiện thuận lợi để số người mắc bệnh tăng cao, đặc biệt là những bệnh nhân có bệnh lý nền như tim mạch, hô hấp...

Với những bệnh nhân có bệnh lý nền là tim mạch, cần lưu ý điều gì để bình an vượt qua dịch cúm mùa? Những chia sẻ dưới đây của PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài, Viện Trưởng Viện Tim Mạch quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai, sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Tác động của cúm mùa lên những người bệnh có bệnh lý về tim mạch

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài, cúm mùa có thể làm nặng lên các triệu chứng ở bệnh nhân suy tim và làm tăng nguy cơ các biến chứng tim mạch ở cả người khỏe mạnh và bệnh nhân có bệnh nền tim mạch.

Cúm mùa có thể gây sốt, mất nước và tăng nhu cầu oxy khi nhiễm cúm. Ở bệnh nhân suy tim, điều này khiến tim phải làm việc nhiều hơn, dễ dẫn đến suy tim cấp mất bù, tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim ở bệnh nhân tim mạch. Thêm nữa, bệnh nhân tăng huyết áp hoặc suy tim thường đang được bác sỹ kê đơn các thuốc giãn mạch và lợi tiểu, khi bị cúm bệnh nhân có thể bị mất nước, giãn mạch do sốt. Do đó, bệnh nhân mắc bệnh lý về tim mạch cần tham vấn ý kiến bác sỹ chuyên khoa ngay để điều chỉnh các loại thuốc này.

Cúm mùa cũng có thể làm tăng nguy cơ các biến chứng tim mạch ở cả người khỏe mạnh và đặc biệt là bệnh nhân có bệnh nền tim mạch. Trong một số trường hợp, cúm mùa có thể dẫn đến viêm cơ tim cấp, gây nên rối loạn nhịp tim cấp, suy tim cấp tiến triển rất nhanh. Bệnh sẽ nguy hiểm hơn trên nền bệnh nhân có bệnh tim mạch mạn tính.

Hơn nữa cúm mùa thường gây phản ứng viêm hệ thống, làm tăng nguy cơ rối loạn đông máu, điều này sẽ tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ ở bệnh nhân có bệnh tim mạch do xơ vữa.

Những vấn đề chính bệnh nhân tim mạch cần chú ý trong mùa cúm

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài đưa ra lời khuyên cho bệnh nhân tim mạch để đảm bảo sức khỏe trong mùa cúm như sau:

Bệnh nhân tim mạch cần uống thuốc đúng liều, không tự ý ngưng (kể cả thuốc huyết áp, chống đông, statin). Quan trọng nhất là bệnh nhân cần hiểu mình đang được dùng những loại thuốc gì, tác dụng chính ra sao để theo dõi phù hợp. Một số loại thuốc hay dùng khi điều trị triệu chứng của cúm như thuốc giảm đau hạ sốt, đặc biệt thuốc nhóm NSAID (ibuprofen..) hay corticoid có thể làm nặng lên triệu chứng suy tim, tăng huyết áp nên cần tham vấn ý kiến bác sỹ tim mạch và bác sỹ truyền nhiễm trước khi dùng.

Cúm có thể gây sốt cao, gây phản ứng giãn mạch mạnh và mất nước, do đó, nếu bệnh nhân tim mạch đang dùng các thuốc giãn mạch hay lợi tiểu cần chú ý theo dõi sát, thông báo cho bác sỹ tim mạch đang quản lý điều trị để có điều chỉnh kịp thời.

Bệnh nhân tim mạch cũng cần tiêm vaccine cúm hàng năm. Việc này có ý nghĩa rất quan trọng vì vaccine giúp giảm nguy cơ mắc cúm và giảm mức độ tiến triển nặng khi mắc cúm.

Phòng lây nhiễm bệnh bằng cách đeo khẩu trang, rửa tay, tránh nơi đông người.

Cần nghỉ ngơi đầy đủ, ngủ đủ 7-8 tiếng/ngày, tránh gắng sức làm việc nặng.

Về ăn uống, cần vổ sung vitamin C (cam, ổi), kẽm (hạt, thịt), tỏi... để tăng cường miễn dịch; Giữ cân bằng dịch bằng cách uống đủ nước (1,5-2 lít/ngày); Ăn nhạt, hạn chế mỡ động vật, tăng rau xanh và cá... để kiểm soát huyết áp.

Khi người có bệnh lý nền là tim mạch mà mắc cúm thì cần làm gì?

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài khuyến cáo, khi bị cúm cần tuân thủ điều trị theo phác đồ của bác sỹ truyền nhiễm, tham vấn ý kiến bác sỹ tim mạch đang quản lý điều trị về phác đồ tim mạch đang dùng xem có cần điều chỉnh thuốc tim mạch hay không. Tái khám tim mạch ngay nếu có các triệu chứng sau: Nhịp tim nhanh kéo dài, khó thở, đau ngực, phù chân...

Lưu ý cho bệnh nhân tim mạch khi chuẩn bị tiêm vaccine

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài nhấn mạnh rằng bệnh nhân tim mạch rất nên tiêm phòng vaccine cúm hàng năm. Điều này đã được các Hội tim mạch uy tín như hội tim mạch Mỹ, Hội tim mạch Châu Âu, Hội tim mạch Việt Nam khuyến cáo rất rõ: Vaccine cúm giảm 15-45% nguy cơ biến cố tim mạch. Khuyến cáo tiêm cho tất cả bệnh nhân tim mạch, kể cả người suy tim hoặc sau can thiệp mạch vành, bệnh nhân tăng huyết áp, bệnh van tim, bệnh cơ tim.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài nói thêm, bệnh nhân cần khám bác sỹ tim mạch trước khi tiêm để đảm bảo tình trạng tim mạch, huyết áp đang được điều trị ổn định.

Không tiêm vaccine nếu huyết áp quá cao hoặc quá thấp hoặc bệnh nhân đang có tình trạng cấp cứu về tim mạch, tình trạng suy tim mất bù. Nên tiêm vaccin dạng bất hoạt để đảm bảo an toàn, tránh vaccine sống giảm độc lực.