Ngày xưa chọn trường cho con, cứ gần nhà là xong! Giờ thì 2 tiêu chí này lên ngôi, cha mẹ chú trọng vô cùng!

"Trường công cho chắc ăn hay trường tư cho năng động?", "Có nên cho con học song ngữ?", "Trường gần nhà hay trường có tiếng?" - những câu hỏi tưởng đơn giản giờ đã trở thành nỗi băn khoăn của hầu hết các bậc cha mẹ có con chuẩn bị vào năm học mới.

Ngày trước, chuyện chọn trường thường được quyết định trong vài phút: con học trường trong tuyến, bố mẹ đi nộp hồ sơ, thế là xong. Còn bây giờ, chọn trường gần như là một dự án: phụ huynh phải dành thời gian đi khảo sát, so sánh chương trình, tính toán lộ trình đi lại, cân nhắc học phí, rồi… hỏi kinh nghiệm khắp các nhóm mạng xã hội.

Không chỉ "gần nhà" là đủ

Tiêu chí đầu tiên nhiều phụ huynh vẫn nhắc đến là vị trí trường học. Ở các thành phố lớn, quãng đường 5km có thể đồng nghĩa với 45 phút kẹt xe, vì thế việc chọn trường gần nhà vẫn được ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, chỉ "gần" thôi chưa chắc đã khiến cha mẹ yên tâm.

Một phụ huynh ở khu vực Cầu Giấy (Hà Nội) kể rằng trường ngay cạnh khu mình ở nhưng lớp đông đến 55 học sinh. Chị muốn con học ở nơi ít học sinh hơn để cô có thể quan tâm nhiều hơn, nên lại phải tìm chỗ khác xa hơn một chút.

"Gần" giờ phải đi cùng "vừa sức" - về cả môi trường lẫn áp lực học tập.

Học phí: không còn là thước đo duy nhất

Nếu cách đây 10 năm, câu chuyện học phí gần như quyết định lựa chọn của phần lớn gia đình, thì giờ đây, phụ huynh đã "tỉnh" hơn. Họ không chỉ nhìn vào số tiền phải đóng mỗi tháng, mà nhìn vào giá trị con nhận được từ số tiền đó.

Một trường học phí cao không còn đồng nghĩa với "đẳng cấp", cũng như trường công không hẳn lúc nào cũng "rẻ". Phụ huynh bắt đầu tính cả những yếu tố khác: chất lượng bữa ăn bán trú, lớp học kỹ năng, sĩ số, giáo viên nước ngoài, và môi trường giao tiếp.

Một ông bố ở TP.HCM nói rằng anh sẵn sàng đóng học phí cao hơn nếu con có cơ hội tự tin nói tiếng Anh, được học bơi, học kỹ năng sống. "Chứ rẻ mà học sinh ngồi im nghe giảng cả ngày thì không hợp nữa", anh nói.

Chương trình học và "triết lý giáo dục" lên ngôi

Khi xã hội thay đổi, phụ huynh cũng thay đổi cách nhìn về thành tích. Thay vì hỏi "trường này thi được bao nhiêu giải?", ngày càng nhiều người hỏi "trường này dạy con như thế nào?", "có khuyến khích sáng tạo không?", "có tôn trọng sự khác biệt của học sinh không?".

Các cụm từ như "lấy học sinh làm trung tâm", "giáo dục toàn diện", "giáo dục cảm xúc", "tư duy phản biện"... giờ xuất hiện ngày càng nhiều trong các buổi tư vấn tuyển sinh. Và điều đáng nói là phụ huynh thật sự quan tâm đến điều đó.

Một bà mẹ có con lớp 5 chia sẻ rằng: "Con tôi không cần giỏi nhất, chỉ cần được là chính mình ở trường, không sợ sai, không bị so sánh".

Đó là lý do vì sao nhiều gia đình chọn những trường nhỏ, lớp ít, nhưng có cách dạy "chậm mà chắc", thay vì nơi đào tạo chạy đua thành tích.

Cơ sở vật chất và môi trường học: "trông" cũng quan trọng

Không thể phủ nhận, cơ sở vật chất là một tiêu chí có sức nặng. Một sân chơi rộng, phòng học thoáng, thư viện nhiều sách, khu thể chất hiện đại… không chỉ khiến học sinh hứng thú hơn mà còn thể hiện phần nào cách trường đầu tư cho chất lượng giáo dục.

Nhiều phụ huynh kể rằng, chỉ cần bước vào trường và nghe tiếng trẻ con cười, cảm giác an toàn, vui vẻ ấy đủ để họ quyết định.

Cuối cùng, vẫn là "phù hợp"

Không có ngôi trường nào hoàn hảo cho tất cả. Có trường mạnh về học thuật, có nơi lại chú trọng cảm xúc; có nơi rèn kỹ năng sống, nơi khác giữ nề nếp kỷ luật cao. Quan trọng nhất, phụ huynh hiểu con mình cần gì.

Một bà mẹ từng đổi trường cho con ba lần nói rất thật: "Tôi từng nghĩ trường nổi tiếng là tốt nhất. Nhưng rồi nhận ra, tốt nhất là nơi con được vui, được học điều con thích, và có bạn bè mà con muốn gặp mỗi sáng".

Chọn trường, suy cho cùng, không chỉ là chọn nơi học mà là chọn môi trường sống đầu tiên của một đứa trẻ. Một nơi con sẽ lớn lên, hình thành thói quen, nhân cách, cách nhìn về thế giới. Và có lẽ, chẳng có phép đo học phí nào đủ để định giá được điều đó.