3 mẹ bỉm, 3 lựa chọn trường mầm non cho con: Người chọn Montessori, người theo Reggio, người mê Glenn Doman - ai mới đúng?

Mấy năm gần đây, trên các hội nhóm cha mẹ, 3 cái “trường phái” Montessori, Reggio Emilia và Glenn Doman đã trở thành “từ khóa nóng”. Hàng loạt trường mầm non treo biển áp dụng “chuẩn quốc tế”, phụ huynh thì nườm nượp đi tìm hiểu, so sánh, thậm chí tranh cãi nảy lửa. Nhưng giữa vô vàn thông tin, đâu mới thực sự là phương án giáo dục phù hợp cho con trẻ?

Phương pháp Montessori

Ra đời từ đầu thế kỷ 20, do bác sĩ Maria Montessori phát triển, phương pháp giáo dục này hướng đến việc để trẻ tự khám phá trong môi trường đã được chuẩn bị tỉ mỉ. Bằng cách chọn các hoạt động mình yêu thích, trẻ có thể phát triển kỹ năng tự lập, tập trung và tự điều chỉnh hành vi cá nhân.

Các nghiên cứu tổng hợp cho thấy trẻ học theo Montessori có tiến bộ rõ rệt về ngôn ngữ, toán, khả năng điều hành tư duy và trải nghiệm trường học tích cực hơn đến lớp truyền thống. Đặc biệt, đến lớp 6, nhiều em có năng lực học tập đi trước bạn bè gần một năm. Tuy nhiên, hiệu quả đó phụ thuộc rất nhiều vào mức độ trung thành với mô hình nguyên bản. Những nơi tự xưng Montessori nhưng vận dụng chưa đúng chuẩn có thể không đạt kết quả tương tự.

Một số thách thức đáng lưu ý là các trường theo phương pháo giáo dục này thường có chi phí cao, chất lượng giữa các cơ sở không đồng đều và trẻ có thể gặp khó khăn khi chuyển sang môi trường học truyền thống nếu không được hỗ trợ.

Phương pháp Reggio Emilia

Phát triển tại Ý, triết lý này coi trẻ như công dân nhỏ, khơi gợi tò mò và sáng tạo thông qua dự án nhóm dài hạn. Môi trường học được xem như giáo viên thứ ba, nơi ánh sáng tự nhiên, vật liệu đa dạng và không gian có thể thay đổi giúp kích thích tư duy và cảm xúc của trẻ.

Giáo viên trong mô hình này không đơn thuần là người dẫn dắt mà là người bạn đồng hành, đặt câu hỏi, đồng khám phá với trẻ. Phương pháp coi trọng việc ghi chép, nghiên cứu và phản ánh quá trình học thông qua hình ảnh, lời kể, video và tương tác ba bên: giáo viên, trẻ và phụ huynh.

Ưu điểm nổi bật của Reggio Emilia là thúc đẩy sáng tạo, khả năng hợp tác và phát triển tinh thần cộng đồng. Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả cần không gian mở, giáo viên đào tạo chuyên sâu và sĩ số lớp học ít. Điều này khiến chi phí cao và việc tổ chức lớp học đúng chuẩn trở thành thách thức với nhiều gia đình.

Phương pháp Glenn Doman

Khác với hai phương pháp trên, Glenn Doman tập trung vào việc tận dụng giai đoạn não bộ phát triển nhanh nhất, từ 0 đến 6 tuổi, thông qua thẻ flashcard, kích thích trí nhớ, vận động và các bài tập trí tuệ. Trẻ có thể nhận diện chữ, số, hình ảnh từ rất sớm, tạo được ấn tượng mạnh với các gia đình mong muốn con nhanh nhẹn vượt trội.

Tuy vậy, triết lý giáo dục này cũng gây nhiều tranh cãi. Một số phụ huynh coi đây là cơ hội để con đi trước, nhưng nhiều chuyên gia lo ngại việc học quá sớm có thể gây áp lực tâm lý và làm giảm hứng thú tự nhiên. Nếu áp dụng thiếu khoa học, trẻ dễ rơi vào tình trạng ghi nhớ máy móc thay vì tư duy độc lập.

Phương pháp nào là lựa chọn phù hợp?

Không có câu trả lời chung cho tất cả trẻ. Montessori phù hợp với trẻ cần tự lập và có khả năng tập trung. Reggio Emilia hợp với trẻ sáng tạo, thích khám phá theo nhóm. Glenn Doman có thể mang lại lợi ích nếu cha mẹ kiên nhẫn và biết cân bằng giữa học và chơi.

Ý tưởng quan trọng là lựa chọn phải dựa trên bốn yếu tố: tính cách và nhu cầu của con, mục tiêu giáo dục gia đình, khả năng tài chính và môi trường học thực tế. Trên hết, trẻ cần tìm thấy niềm vui và hứng thú trong học tập, thay vì chỉ đáp ứng kỳ vọng của người lớn.

Montessori, Reggio Emilia và Glenn Doman đều có giá trị riêng và đều có thể mang lại hiệu quả nếu được áp dụng phù hợp. Phụ huynh không nên chạy theo trào lưu hay lời quảng cáo hấp dẫn mà cần quan sát con, tìm hiểu kỹ lưỡng và trải nghiệm thực tế. Giáo dục mầm non không phải là một cuộc thi, mà là hành trình giúp trẻ phát triển hạnh phúc và toàn diện.