Loạt đề thi gây tranh cãi trong mùa tuyển sinh lớp 6 và lớp 10 năm nay

Sáng ngày 4/6, thí sinh tham dự kỳ thi tuyển sinh lớp 6 vào Trường Marie Curie (Hà Nội). Trong đề thi Toán của trường đã xuất hiện sai sót. Chiều 5/6, 15.618 thí sinh tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu bước vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024 với môn Ngữ văn. Tuy nhiên, ngay sau khi kết thúc, đề thi đã tạo nên cuộc tranh cãi gay gắt trong các nhóm giáo viên.

Mới đây, trong kỳ thi vào lớp 10 ở TPHCM, Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM cũng lên tiếng về việc phản ánh nội dung bài 5 của đề thi môn Toán có sai sót về kiến thức vật lý.

Sai sót trong đề Toán thi vào lớp 6, Trường Marie Curie nói "do lỗi in ấn"

Trong thông báo kết quả tuyển sinh lớp 6 năm học 2023 - 2024, Trường Marie Curie (Hà Nội) đã thừa nhận có sai sót trong đề thi Toán. Cụ thể, lỗi sai nằm ở câu 11 của đề 121 và câu 39 của đề 122.

Cả 2 câu này có chung nội dung như sau: "Một hình hộp chữ nhật có chiều dài gấp 1,5 lần chiều rộng. Biết rằng chiều rộng tăng lên 1,2dm và chiều dài tăng thêm 1,5 lần thì chu vi hình đó tăng thêm 3,3dm. Tính diện tích hình chữ nhật ban đầu". Có 4 đáp án để học sinh lựa chọn gồm: A.3,375dm²; B.2,25dm²; C.1,5dm²; D.2,4dm². Tuy nhiên không có đáp án nào đúng trong 4 đáp án trên.

Trường Marie Curie đính chính đề thi đúng như sau: "Biết rằng chiều rộng tăng lên 1,2dm và chiều dài tăng thêm 1,2 lần thì chu vi hình đó tăng thêm 3,3dm". Như vậy, đáp án sẽ là A.3,375dm².

Sau khi đính chính lại đề thi, Trường Marie Curie đưa ra phương án khắc phục sai sót là "bồi thường" cho tất cả các học sinh 0,25 điểm - số điểm thực tế của mỗi câu. Trong thông báo gửi phụ huynh, ông Nguyễn Xuân Khang, Chủ tịch Hội đồng thi, bày tỏ: "Không có cách sửa lỗi thật hoàn hảo. Nhà trường chân thành xin lỗi các em học sinh và quý vị phụ huynh về sai sót đáng tiếc nói trên".

"Bài toán đun sôi nước" trong đề thi lớp 10 gây tranh cãi

Ngày 8/6, trên các diễn đàn mạng xã hội, một số ý kiến cho rằng đề thi toán trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập của TPHCM có "sạn". Theo đó, bài 5 của đề thi có một số sai sót về mặt bản chất của vật lý, cụ thể: Đề cho công suất P cùng với đơn vị đi kèm là W, các hệ số a, b trong công thức P= at + b phải có đơn vị tương ứng là W/s và W. Nếu đáp án hoặc lời giải của học sinh chỉ cho số mà thiếu đơn vị là không đúng.

Bên cạnh đó, nếu hiểu tìm thời gian t tính từ t = 0 để P (t) = 105W, dữ kiện "đun sôi nước" gây hiểu lầm, không liên quan đến bài toán. Nếu vẫn giữ cách hiểu là tìm thời gian để đun sôi nước với công suất 105W nảy sinh ra nhiều rắc rối.

Đề viết đun sôi nước với công suất cố định là gây hiểu lầm, vì thiếu các dữ kiện nhiệt độ bắt đầu, khối lượng nước, nhiệt dung riêng của nước. Hơn nữa, giải theo hướng này, không liên quan gì đến hàm P (t) đã cho mà chỉ áp dụng tính công W = P.t = 105.t và giải phương trình Q = W và tìm ẩn t.

Mặt khác, vì công suất P (t) thay đổi theo thời gian t, nên cần thực hiện tính theo công thức tích phân, tuy nhiên kiến thức tích phân nằm ngoài chương trình và dữ kiện 105 W trở nên mơ hồ.

Sở GD&ĐT TPHCM cho biết bài 5 trong đề Toán tuyển sinh vào lớp 10 đưa ra nội dung liên quan hiện tượng thực tế là quá trình đun để làm sôi nước trong một ấm điện (đồ gia dụng thường được sử dụng trong gia đình). Quá trình khảo sát này chỉ là một giai đoạn ngắn của quá trình đun sôi nước; thời điểm bắt đầu khảo sát (t = 0) không phải là thời điểm bắt đầu quá trình đun nước.

Với các dữ kiện khảo sát được trong quá trình này, về mặt toán học có thể được mô tả như hình vẽ và bằng một hàm số mà học sinh đã được học trong chương trình. Do vậy, bằng các kiến thức và năng lực Toán học (hàm số bậc nhất, đồ thị hàm số bậc nhất, điểm thuộc đồ thị, hệ phương trình bậc nhất hai ẩn, tính toán,…), học sinh có thể giải quyết được các yêu cầu do đề bài đặt ra.

Sở GD&ĐT TPHCM cho biết, theo quy định và hướng dẫn chấm thi, các trường hợp học sinh có lời giải khác với hướng dẫn chấm nhưng hợp lý đều được xem xét và đánh giá.

Đề thi môn Văn vào lớp 10 tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu khiến giáo viên tranh cãi 

Trong đề thi môn Văn vào lớp 10 năm học 2022 - 2023 tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ở câu số 1 xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích "Chuyến thăm bệnh nhi tại bệnh viện Ung bướu" nằm trong sách giáo khoa lớp 8, bộ sách "Chân trời sáng tạo". Một số ý kiến nhận định, đoạn trích có phương thức biểu đạt là Nghị luận vì "phần chuyện kể chỉ là dẫn chứng để làm sáng tỏ quan điểm nơi nào có tình yêu thương, nơi đó có phép màu".

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng đây là Tự sự vì câu chuyện được kể theo một trình tự thời gian có sắp xếp rõ ràng. Nghị luận là phương thức biểu đạt chính của nguyên cả bài văn, còn trong đề yêu cầu phương thức biểu đạt của đoạn trích là Tự sự. Điều này đã tạo nên cuộc tranh cãi gay gắt trong các nhóm giáo viên. 

Được biết, sau khi thi xong, ngày 12/6, Hội đồng chấm thi sẽ làm việc, triển khai chấm thảo luận và công khai hướng dẫn chấm.