Làng đũa cau Nàng Rưng làm xuyên đêm vẫn không đủ hàng bán Tết
Dịp Tết, số lượng người đặt nhiều nên những người làm đũa cau Nàng Rưng ở Hà Tĩnh phải làm xuyên đêm để có hàng bán.
Những ngày cận kề Tết Nguyên đán, số lượng người đặt hàng tăng gấp 3-4 lần nên những người làm đũa cau Nàng Rưng ở xã Phúc Trạch, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) phải làm từ rạng sáng đến đêm muộn mới nghỉ.
Trước đây, chỉ có một vài hộ làm đũa cau Nàng Rưng để sử dụng trong gia đình, biếu người thân. Nhưng khi "thương hiệu" đũa cau Nàng Rưng được nhiều người biết đến, đặt hàng mua về biếu, nhiều gia đình ở xã Phúc Trạch đã chuyển sang làm đũa để bán. Đũa Nàng Rưng được ưa chuộng vì làm tự nhiên, bền và đặc biệt không sử dụng hoá chất.
Tại xã Phúc Trạch hiện có khoảng 20 hộ dân làm nghề vót đũa. Nghề làm đũa đã giúp nhiều hộ gia đình có thêm thu nhập, đặc biệt trong dịp Tết.
Vợ chồng chị Nguyễn Thị Thu (SN 1980) và anh Đoàn Vương Hải (37 tuổi, trú tại thôn 3, xã Phúc Trạch) những ngày này phải làm việc luôn tay vì khách hàng trong và ngoài tỉnh đặt hàng liên tục. Dù làm ngày cày đêm nhưng mỗi ngày, hai vợ chồng chỉ làm được khoảng 150 đôi đũa, không đủ hàng bán cho khách.
Có hơn 15 năm thâm niên làm nghề vót đũa cau, anh Vương chia sẻ: Đũa làm từ cau Nàng Rưng phải là loại già từ 20-30 tuổi. Với những gốc cây cau già khi làm đũa sẽ không bị mốc và rất bền, đặc biệt có mùi thơm đặc trưng.
Những gốc cau được người dân lấy từ vùng núi sâu tại Nghệ An về làm đũa. Cau Nàng Rưng chỉ mọc ở vùng núi sâu. Để có nguyên liệu làm đũa, người dân xã Phúc Trạch phải vượt hơn 200km sang các vùng núi miền Tây Nghệ An để săn gốc cau.
Sau khi cắt ngắn và trải qua 6 công đoạn từ vót, bào thô, bào trơn, chà để tạo độ bóng, phơi khô…, mới ra được đũa thành phẩm. Tất cả các công đoạn đều được làm thủ công.
Theo người làm đũa, tất cả các công đoạn trên đều phải được làm tỉ mỉ, cẩn thận để tạo ra những chiếc đũa cân đối, đẹp mắt. Trong ảnh: Người dân sử dụng lá chuối để chà đũa tạo độ bóng trơn. Việc người dân chọn lá chuối để chà tạo độ bóng là theo kinh nghiệm từ cha ông truyền lại nhằm tạo mùi thơm đặc trưng và không sử dụng hoá chất.
"Mỗi ngày 3 mẹ con tôi làm được trên 200 đôi đũa, dịp Tết dù người đặt hàng tăng cao nhưng không thể làm nhanh hơn được vì đũa đòi hỏi phải cẩn thận và tỉ mỉ từng công đoạn", bà Hà nói.
Đũa được làm theo hai hình dáng: đũa tròn và đũa vuông.
Mỗi đôi đũa được bán với giá từ 4.000-6.000 đồng, tùy chất lượng, mẫu mã. Nếu làm chăm chỉ mỗi người có thể kiếm được trên 300 ngàn đồng/ngày.
Theo ông Trần Quốc Khánh - Chủ tịch UBND xã Phúc Trạch (huyện Hương Khê), thương hiệu đũa cau Nàng Rưng truyền đời qua nhiều năm. Do nguồn vật liệu làm đũa ngày càng khan hiếm nên người dân địa phương phải đi hàng trăm km vào rừng chặt cau về làm.
“Tên gọi cau Nàng Rưng có từ lâu đời, có một số địa phương gọi là Năng Rưng. Nói đến nguồn gốc, ý nghĩa của loài cau này địa phương không nắm rõ vì truyền miệng từ thế hệ này qua thế hệ khác. Cau mọc tự nhiên ở vùng sâu. Trước đây làng chỉ chặt về làm đũa sử dụng trong nhà nhưng giờ nhiều khách ngoài tỉnh đặt mua. Dịp Tết nhu cầu đặt hàng tăng cao nên người dân làm đũa phải tăng cường sản xuất", lãnh đạo UBND xã Phúc Trạch cho hay.