Khủng hoảng trứng ở Mỹ chưa hạ nhiệt do dịch cúm gia cầm, liệu thịt gà có là loại thực phẩm khan hiếm tiếp theo?

Các chuyên gia cho biết, tình trạng thiếu hụt thịt gà sẽ không xảy ra tại Mỹ, ngay cả khi trứng vẫn khan hiếm và giá cả tương đối cao trên toàn quốc. Ít nhất là không phải do tình trạng thiếu hụt liên quan đến cúm gia cầm. Tuy nhiên, theo một chuyên gia, việc thiếu trứng và giá cả leo thang có thể khiến người tiêu dùng chuyển sang các loại protein giá rẻ khác, dẫn đến tình trạng thiếu hụt và tăng giá do người tiêu dùng.

Ông Will Strickland (Trợ lý đại lý khuyến nông của Trung tâm Nông nghiệp thuộc Đại học Bang Louisiana) cho biết gà mái đẻ trứng và gà thịt là khác nhau. "Gà mái đẻ trứng thường không bao giờ được đưa vào nguồn cung cấp thịt của chúng ta khi chúng hết thời kỳ đẻ trứng", ông Strickland nói.

Ông Matt Sutton-Vermeulen (Giám đốc chính trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm của Kearney, một công ty tư vấn quản lý và chiến lược toàn cầu) giải thích rằng mặc dù cả hai đều là gà, nhưng chúng rất khác nhau. "Bạn có những người chạy nước rút và bạn có những người chạy marathon, và họ không giống nhau", ông nói. Theo Cục Thống kê Lao động, giá trung bình của một pound (tương đương 453g) ức gà không xương tại một thành phố của Mỹ là 4,10 USD (104.908 đồng) vào tháng 12/2024. Giá trung bình trong tháng 11 là 4,01 USD (102.605 đồng). Vào tháng 12/2023, con số này là 4,08 USD (104.396 đồng), cho thấy sự dao động không đáng kể qua các năm.

Cúm gia cầm hiện tại đang ảnh hưởng đến gà mái đẻ trứng

Mặc dù cúm gia cầm có thể ảnh hưởng đến cả gà mái đẻ và gà thịt, nhưng các chủng hiện tại ảnh hưởng đến gà mái đẻ trứng với tỷ lệ cao hơn nhiều. Điều này cũng liên quan đến cách gà mái và gà thịt được nuôi và nhốt. Ông Strickland cho biết: "Số lượng gà trong một cơ sở chăn nuôi gà mái đẻ trứng nhiều hơn nhiều so với số lượng gà trong một cơ sở chăn nuôi gà thịt". Ví dụ, một số khu phức hợp gà mái đẻ có thể có hơn 1 triệu con tại chỗ, trong khi một cơ sở chăn nuôi gà thịt chỉ có khoảng 10.000 con, ông Sutton-Vermeulen nói.

Vì vậy, khi một trường hợp cúm gia cầm xuất hiện trong một cơ sở chăn nuôi gà mái đẻ trứng và Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ ra lệnh tiêu hủy đàn gà, thì điều đó sẽ gây thiệt hại nặng nề hơn nhiều cho nguồn cung, ông Strickland nói. Ông Sutton-Vermeulen nói: "Khi bạn mất 10% tổng hệ thống sản xuất trong một mặt hàng không co giãn, nơi nhu cầu không giảm vì giá tăng, thì điều đó thực sự khó khăn". Sau đó, gà mái đẻ trứng mới mất nhiều thời gian hơn để trưởng thành và sẵn sàng sản xuất trứng có thể xuất hiện trong cửa hàng tạp hóa. Trong "kịch bản tốt nhất", không có thêm gà bị mất do cúm gia cầm, có thể mất hơn 9 tháng để những con gà mái thay thế những con bị mất có trứng xuất hiện trong các cửa hàng bán lẻ. Đã có 14 triệu gà mái đẻ trứng bị tiêu hủy trong hơn 3 tuần qua. Gà thịt thường được sinh ra và thu hoạch trong vòng 30 đến 60 ngày, ông Strickland nói.

Vòng đời ngắn của gà thịt

Vòng đời ngắn của gà thịt làm giảm khả năng phơi nhiễm với cúm gia cầm sẽ có tác động lan tỏa đến nguồn cung trong ngành, ông Sutton-Vermeulen nói. "Hiện tại, tôi không nhất thiết phải lo lắng về tình trạng thiếu hụt thịt gia cầm (gà thịt)", ông Strickland nói. "Điều đó không có nghĩa là một điều gì đó tàn khốc không thể xảy ra". Đã có một số trang trại gà tây và hoạt động chăn nuôi vịt bị nhiễm cúm gia cầm, nhưng không đủ để gây ra bất kỳ lo ngại nào về tình trạng thiếu hụt cuối cùng do cúm gia cầm, ông Sutton-Vermeulen nói. Gà tây có nguy cơ cao hơn vì chúng mất nhiều thời gian hơn để phát triển và trưởng thành, nhưng ông Sutton-Vermeulen cho biết ông không lo sợ tình trạng thiếu hụt gà tây khi nhu cầu cao nhất, "nhưng chúng tôi sẽ phải theo dõi đàn đó".

Cúm gia cầm ảnh hưởng đến nguồn cung thịt bò và sữa?

Cúm gia cầm không ảnh hưởng đến nguồn cung thịt bò và sữa bò giống như đối với gia cầm đẻ trứng, mặc dù một biến thể của cúm gia cầm đã được tìm thấy ở bò sữa, ông Sutton-Vermeulen nói. "Đó không phải là mối lo ngại mà tôi nghe được từ... các bác sĩ thú y và nhà sản xuất", ông nói. Công ty Kearney của ông Sutton-Vermeulen có quan hệ hợp tác với mọi mắt xích trong chuỗi cung ứng thực phẩm, ông nói. "Tôi không thấy bất kỳ lỗ hổng chiến lược nào khác trong hệ thống cung ứng thực phẩm liên quan đến điều này", ông nói.

Thiếu hụt và tăng giá thực phẩm có thể đến từ việc chuyển đổi hàng hóa và nhu cầu

Mặc dù không có lo ngại rộng rãi về việc thiếu hụt trứng ảnh hưởng đến thị trường thịt gà và các loại thực phẩm khác, nhưng vẫn có thể xảy ra tình trạng thiếu hụt và tăng giá đối với các loại thực phẩm khác do hành vi của người tiêu dùng, ông John Clear (Giám đốc cấp cao trong nhóm tiêu dùng và bán lẻ của công ty dịch vụ chuyên nghiệp toàn cầu Alvarez & Marsal) cho biết.

Có thể có những tác động lan tỏa với các sản phẩm khác, ông Clear nói. Trứng trong lịch sử là một nguồn protein rẻ tiền cho mọi mức thu nhập. Nhưng khi mọi người, đặc biệt là những người tìm kiếm chế độ ăn giàu protein, bắt đầu tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho trứng, họ sẽ chuyển sang dạng protein rẻ nhất tiếp theo trong chuỗi bán lẻ, thường là những thứ như cá ngừ, thịt gà và thịt lợn, ông Clear nói.

Sau đó, các cửa hàng bán lẻ có thể tạm thời hết hàng vì họ không lường trước được hiệu ứng gợn sóng, sẽ đặt hàng quá mức và rồi dư thừa tại cửa hàng, ông Clear nói. Nó tương tự như những gì đã xảy ra với giấy vệ sinh trong đại dịch COVID-19 khi người tiêu dùng dọn sạch các kệ hàng khi họ lo sợ tình trạng thiếu hụt. Đó được gọi là hiệu ứng bullwhip, ông Clear nói.

Ngoài ra, một điều gì đó với tác động nhỏ hơn đã xảy ra vào năm 2021 khi một đợt bùng phát cúm gia cầm gây ra tình trạng thiếu hụt trứng, nhưng nó không ở quy mô này, ông Clear nói. "Chúng ta đang có mức giá cao kỷ lục ngay bây giờ, vì vậy đây là một tình huống cực đoan hơn", ông nói. "Nhưng điều này đã xảy ra trước đây... và chỉ báo tốt nhất về hành vi (của người tiêu dùng) trong tương lai là tiền lệ trong quá khứ". Ông Clear không nghĩ rằng người tiêu dùng sẽ chuyển sang thịt bò như một loại protein thay thế nhanh chóng như những loại khác vì giá thịt bò không rẻ.

Giá trứng tăng sẽ tác động lớn và sâu hơn đến thị trường dịch vụ ăn uống và thực phẩm

Ông Clear cũng dự đoán việc tăng giá trứng sẽ có tác động lớn hơn và lâu dài hơn đối với ngành dịch vụ thực phẩm - hoặc bất kỳ nhà cung cấp nào không phải là cửa hàng bán lẻ. Các cửa hàng bán lẻ có thể nhanh chóng thay đổi giá trứng dựa trên chi phí cao hơn từ các nhà sản xuất. Nhưng các nhà cung cấp dịch vụ thực phẩm, từ nhà hàng đến cửa hàng tiện lợi với thực phẩm chế biến sẵn, đều có hợp đồng mua trứng trước đó. Những hợp đồng đó không phản ánh giá hiện tại. Vì vậy, các nhà sản xuất có thể sẽ ưu tiên cung cấp nguồn cung của họ cho các cửa hàng bán lẻ, những đơn vị có thể trả giá cao hơn so với các nhà cung cấp dịch vụ thực phẩm, trong khi cố gắng đàm phán lại các hợp đồng dịch vụ thực phẩm, ông Clear nói.

Nhưng các nhà hàng không thể thay đổi giá thực đơn của họ hàng ngày để phản ánh giá trứng tăng, ông nói. Các nhà cung cấp dịch vụ thực phẩm sử dụng trứng trong vô số món ăn, nước sốt và để nướng. Ông tin rằng sẽ có nhiều nhà hàng thêm phụ phí vào các sản phẩm trứng của họ, như Waffle House, nơi đã công bố phụ phí 50 xu. "Bạn sẽ thấy tác động lớn hơn trong dịch vụ thực phẩm trong thời gian dài hơn", ông nói.

Theo USA Today