Không có nổi 10 triệu khi chồng nhập viện: Bài học tài chính buộc tôi phải lập ngay quỹ khẩn cấp
Chồng nhập viện giữa đêm, bác sĩ yêu cầu tạm ứng 10 triệu. Tôi lục ví, kiểm tra tài khoản – tất cả cộng lại chưa tới 4 triệu. Lúc đó tôi mới hiểu: Ổn định tài chính không phải là có việc làm, mà là có tiền sẵn để xử lý tình huống bất ngờ.
Tôi 39 tuổi, nhân viên hành chính tại một công ty có mức thu nhập ổn định khoảng 11 triệu/tháng. Gia đình tôi có hai con, chồng làm tài xế tự do, thu nhập dao động từ 12–15 triệu. Tưởng như với mức sống này, chúng tôi đang "ổn định tài chính".
Nhưng "ổn định" là ảo giác. Bởi đến lúc cần 10 triệu để ứng viện phí khẩn cấp, tôi mới nhận ra mình không có nổi 1 quỹ khẩn cấp đúng nghĩa.
1. Một cuộc gọi giữa đêm – và một tài khoản trống rỗng
Chồng tôi đau bụng dữ dội giữa đêm, phải vào viện cấp cứu. Sau thăm khám, bác sĩ yêu cầu nhập viện ngay để xử lý. Khi nhân viên thu ngân đưa hóa đơn tạm ứng, tôi mới nhận ra mình chẳng xoay nổi quá 4 triệu trong thời điểm đó:
- Tài khoản ngân hàng vừa rút gần hết để đóng học kỳ cho con
- Tiền mặt còn lại chưa tới 1 triệu
- Ví điện tử cũng chỉ còn vài trăm nghìn
Tôi lúng túng đứng trước quầy, không biết xoay ở đâu – điện thoại thì hết pin, bạn thân thì không thể chuyển tiền ngay trong đêm. Cuối cùng, tôi phải gọi người em họ mang tiền đến.
2. Tôi tưởng “có lương” là an toàn – nhưng hóa ra là ảo giác
Trước biến cố này, tôi từng nghĩ: “Mỗi tháng có lương đều, không nợ, là đã ổn”. Nhưng thực chất:
- Không có tiền mặt sẵn → mọi biến cố đều trở thành khủng hoảng
- Không có quỹ dự phòng riêng → luôn bị động, lệ thuộc vào người khác
- Không tách tiết kiệm ra khỏi chi tiêu → tiền dư bao nhiêu cũng “trôi đi”
Tôi kiểm tra lại bảng chi tiêu 3 tháng gần nhất, nhận ra một sự thật:
Chúng tôi chi hết gần như toàn bộ thu nhập – và không có bất kỳ lớp tài chính dự phòng nào.
3. Tôi thiết lập lại cấu trúc tài chính gia đình theo 3 bước
Bước 1: Tạo tài khoản "không đụng vào"
- Mỗi tháng chuyển 1–2 triệu ngay sau khi nhận lương
- Không liên kết thẻ, không dùng để chi tiêu
- Mục tiêu 12 tháng: tích lũy tối thiểu 24 triệu để dùng trong tình huống bất ngờ
Bước 2: Rà soát chi tiêu theo nguyên tắc 6-3-1
| Hạng mục | Tỷ lệ | Ghi chú ngắn |
|---|---|---|
| Chi phí cố định | 60% | Tiền nhà, học phí, điện nước |
| Chi tiêu linh hoạt | 30% | Ăn uống, đi lại, tiêu cá nhân |
| Tiết kiệm/dự phòng | 10% | Gửi vào tài khoản dự phòng riêng |
Bước 3: Đặt lịch kiểm tra tài chính cá nhân mỗi quý
- Xem lại số dư các quỹ
- Đánh giá khả năng cắt giảm chi tiêu không cần thiết
- Ước lượng thời gian "sống sót tài chính" nếu mất thu nhập
Tôi thay đổi cả tư duy: Tiền dự phòng không dành cho lúc có – mà dành cho lúc mất
Trước đây tôi luôn nghĩ: “Cứ còn việc làm là còn tiền”, nhưng điều đó sai. Không ai đoán được tai nạn, bệnh tật hay mất việc đến lúc nào. Tiền dự phòng không chỉ là để chi – mà là để giữ vững cảm giác kiểm soát cuộc sống.
Nếu thu nhập của bạn đang ổn, chính là thời điểm tốt nhất để bắt đầu lập quỹ khẩn cấp cá nhân.
- Đừng đợi biến cố rồi mới lo tài chính
- Đừng nghĩ rằng “tháng nào cũng có lương” là đủ an toàn
- Hãy tự hỏi: Tôi có thể sống bao lâu nếu ngày mai thu nhập bị cắt đột ngột?
Với tôi, bắt đầu từ 500.000 – 1 triệu mỗi tháng là đủ để thay đổi thói quen và nâng cao sự vững vàng. Và bạn hoàn toàn có thể bắt đầu ngay hôm nay.
Tôi cũng bắt đầu dạy con cách hiểu về tiền theo độ tuổi. Không phải bằng những bài giảng phức tạp, mà bằng cách cho con thấy: mỗi khoản tiền đều có “vai trò” riêng – tiền ăn, tiền học, tiền dự phòng. Tôi tin rằng tư duy tài chính không phải đợi đến khi trưởng thành mới học. Và chính bản thân tôi, dù đã gần 40, cũng đang học lại từ đầu – với bài học đầu tiên là: không có tiền dự phòng, mọi sự chủ động đều là ảo tưởng.