Giải pháp thi công chưa từng có ở Việt Nam, thế giới chưa từng ghi chép

Thông thường ở các dự án khác chỉ có dầm chuyền (kết cấu phân phối lại tải trọng thẳng đứng cho các tòa nhà cao tầng), nhưng riêng với dự án Sky Forest (Hưng Yên), chủ đầu tư (CĐT) Ecopark quyết định xây sàn chuyển cao tương đương tòa nhà 10 tầng, rộng 700m2, tạo ra các ô trống rộng lớn để thực hiện ý tưởng “đem rừng lên cao”.

Đây là một thách thức lớn đã được Coteccons giải quyết trên tinh thần đổi mới sáng tạo để thực hành ESG (viết tắt của Môi trường - Xã hội - Quản trị - bộ ba tiêu chuẩn được sử dụng để đo lường mức độ phát triển bền vững và tác động của doanh nghiệp đến cộng đồng) theo hướng đáp ứng an toàn, chất lượng, đảm bảo tiến độ thi công.

Giữa những ngày đông lạnh buốt năm 2023, công trường Sky Forest nóng như lửa đốt. Dự án bước vào giai đoạn thi công sàn chuyển, điểm nhấn được thực hiện theo thiết kế triệu đô mà Ecopark rất tâm đắc. Sau khi hoàn thành, Ecopark sẽ đưa hàng nghìn cây xanh lớn lên 3 sàn chuyển, tạo ra các đại công viên trên không, một kỷ lục ở Việt Nam.

Đây là thách thức vô cùng khó. Chưa có công trình nào ở Việt Nam mà chỉ riêng sàn chuyển đã cao và rộng tương tự một tòa chung cư mini. Nếu chỉ dùng hệ cốp pha thông thường để chống đỡ rồi đổ bê tông, nguy cơ thất bại rất cao. Bởi sàn chuyển có độ cao lớn và diện tích rộng như thế, cốp pha rất dễ bị xô lệch hoặc đi xiên, từ đó ảnh hưởng đến toàn bộ kết cấu tòa nhà, nguy cơ không thể thi công tiếp.

Tuy nhiên, thấu hiểu và chia sẻ những giá trị xanh với CĐT, đội ngũ Coteccons quyết tâm tìm bằng được giải pháp. Sau những ngày đau đầu, cuối cùng, phương án độc đáo cũng xuất hiện. Khi trình chiếu trên mô hình mô phỏng BIM 3D, cả phòng họp vỡ oà vì giải pháp chưa từng có ở Việt Nam cũng như các tài liệu thế giới không hề có ghi chép. 

Ông Dương Xuân Tốt - Giám đốc dự án Sky Forest nhớ lại, thay vì dùng cốp pha, Coteccons quyết định sử dụng hệ thân cẩu (phần thân của cẩu tháp). Với tiềm lực mạnh mẽ, nhà thầu có sẵn 500 cẩu tháp nằm rải rác từ Nam ra Bắc. Và để phục vụ thi công sàn chuyển ở Sky Forest… mọi người đã huy động tất cả kho hàng của công ty, ngày đêm vận chuyển hỏa tốc đủ khối lượng thân cẩu tập kết tại Ecopark.

“Chỉ sau hơn 10 ngày, 500 thân cẩu được lắp dựng, tương đương khoảng 1.100 tấn thép và nếu nối lại, chúng sẽ có độ dài lên tới 1,5km. Dựa trên lực chống đỡ của thân cẩu, Coteccons đổ 2.000 khối bê tông, tương đương 6 nhịp cầu và hoàn thành sàn chuyển chỉ trong vòng 25-30 ngày”, ông Tốt kể.

Trước đó, lãnh đạo công ty từng tính đến phương án dùng cốp pha chất lượng cao của Nhật Bản. Tuy nhiên, nếu làm theo cách này sẽ mất khoảng 2,5 tháng lắp dựng, đổ bê tông và khoảng 2,5 tháng để tháo dỡ. Giáo cụ sau đó sẽ khó có cơ hội được tái sử dụng ở dự án khác, vì đặc thù sàn chuyển cao 30m là rất hiếm gặp. Như vậy sẽ kéo dài thời gian thi công, gây lãng phí lớn và đi ngược với nguyên tắc 3R (Reduce - Tiết giảm; Reuse - Tái sử dụng; Recycle - Tái chế) để giảm thiểu tác động đến môi trường mà Coteccons đang thực thi.

“Kế sách” mới giúp tiết kiệm vô số sức lực, tiền bạc và rút ngắn khoảng 4 tháng thi công… Đặc biệt, hệ thân cẩu sau khi tháo dỡ tiếp tục được lắp ráp lại làm các cẩu tháp vận chuyển vật liệu xây dựng, tiết kiệm hàng nghìn tấn thép”, ông Tốt nói.

Giải pháp dùng thân cẩu thay thế hệ giáo chống chỉ là một trong rất nhiều sáng tạo đột phá của Coteccons trên công trường xây dựng. Với vai trò Design & Build, công ty luôn tư vấn cho CĐT để tối ưu lại bản vẽ; đưa ra các giải pháp thi công nhanh, tiết kiệm vật liệu, thời gian, chi phí và năng lượng…

“Ở các công trường, từng loại vật liệu luôn được thống kê và báo cáo số liệu hàng ngày, hàng giờ, dùng hết bao nhiêu, còn bao nhiêu đều phải cất xếp gọn gàng, tránh hao hụt, lãng phí”, ông Hà Văn Vương (Chỉ huy trưởng dự án) cho biết. Nguyên tắc 3R đã được lan tỏa đến từng người, dù là chỉ huy công trường hay công nhân, nên mọi người đều làm những việc này một cách tự nhiên.

“Tôi nghĩ quan trọng nhất là thói quen sáng tạo của mọi người. Anh em rất chủ động và nhanh chóng có giải pháp trước mọi tình huống, luôn nghĩ đến câu hỏi làm sao làm nhanh hơn, tiết kiệm hơn, an toàn hơn và “xanh hoá” công trường. Ở Coteccons, thực hành ESG một cách sáng tạo dường như thấm vào máu”, ông Vương khẳng định.

Tại Coteccons, đổi mới sáng tạo được thúc đẩy như một giải pháp để thực hành ESG, từ đổi mới sáng tạo trong việc áp dụng nguyên tắc 3R cho tới Green Procurement và Green Partnership: Tìm kiếm và kết nối với các nhà cung cấp và đối tác phát triển vật liệu, năng lượng xanh, các hoạt động tái tạo môi sinh. Sử dụng nguyên vật liệu, năng lượng một cách hiệu quả, tiết kiệm… là một phần trong chiến lược tổng thể này.

“Ví dụ, ở Sky Forest, chúng tôi sử dụng nhiều kính Low-E, loại kính phát xạ thấp, ngăn cản bức nhiệt và tiết kiệm điện năng khi làm mát”, ông Vương nói thêm.

Một điều khiến ông Dương Xuân Tốt cũng như các cán bộ Coteccons trực tiếp tham gia dự án Sky Forest tự hào là dù đang trong giai đoạn cao điểm thi công, nhưng nếu đi ngang qua đây, người ta lại thấy khung cảnh rất yên bình. Khách đến thăm không cần đeo khẩu trang mà vẫn cảm thấy thoải mái. Cây xanh được trồng khắp nơi cũng như hệ thống chống bụi, chống tiếng ồn, những chiếc xe điện vận chuyển êm ru, rác thải được dọn dẹp liên tục… đã khiến bức tranh ở công trường chẳng khác gì một “văn phòng mở sạch sẽ”.

Những “công trường xanh” như Sky Forest không hiếm đối với Coteccons, xuất phát từ cả yêu cầu của CĐT và những tiêu chuẩn mà doanh nghiệp xây dựng hàng đầu Việt Nam này tự đề ra cho mình. Dự án nhà máy VinFast (Cát Hải, Hải Phòng) là một ví dụ. Với đặc thù công trường tiếp tục thi công yêu khi nhà máy đã đi vào hoạt động, yêu cầu về chống bụi và tiếng ồn đặc biệt khắt khe. “Coteccons phải dùng 2 lớp bạt che, thường xuyên phun nước để tránh bụi. Mặt nền có người quét dọn liên tục. Khu vực tiếng ồn lớn phải thi công ban đêm. Riêng những khu vực nhà máy sơn xe sẽ không cho phép hạt bụi nào lọt vào thì chúng tôi phải căng bạt tới tận đỉnh mái cao tới 20m và cử người phun ẩm liên tục”, ông Lê Hồng Quân, Chỉ huy trưởng dự án tiết lộ.

Những hoạt động gìn giữ môi trường, vệ sinh ở công trường ở Coteccons được thực hiện một cách nghiêm túc. Một chỉ huy công trường cho biết, thứ 6 hàng tuần trên các công trường của Coteccons được gọi là “Green-day”. Vào ngày đó, anh em sẽ cùng nhau phân loại rác, dọn dẹp ở cả công trường và các tuyến đường xung quanh.

Công trường không sử dụng nước đóng chai hay cốc nhựa, mà thay thế bằng những bình nước cỡ lớn, cốc thuỷ tinh dùng nhiều lần. Từ năm 2022, doanh nghiệp đã giới thiệu các mẫu đồng phục xanh được làm từ vải nano (dệt từ 100% chai nhựa tái chế) và vải cafe (được dệt từ chai nhựa tái chế và bã cafe) thân thiện với môi trường.

Cũng nằm trong gói các giải pháp nhằm thực hiện cam kết “thực hiện các hoạt động xây dựng một cách bền vững”, thời gian gần đây, một số công trường Coteccons đã bắt đầu sử dụng các tấm pin năng lượng mặt trời tạo ra tổng sản lượng 6.363 Kw điện, giúp giảm 5,8 tấn CO2 phát thải, tương đương với việc trồng thêm 97 cây xanh.

Ông Herwig Guido H.van Hove, thành viên Hội đồng Quản trị Tập đoàn Coteccons, đồng thời là Trưởng Tiểu ban ESG tại Coteccons chia sẻ: “Chúng tôi thực hiện ESG quyết liệt trong nội bộ và tìm kiếm, xây dựng quan hệ với các đối tác chung mục tiêu phát triển bền vững. Bởi vì Coteccons hoàn toàn nhận thức được trách nhiệm lớn của doanh nghiệp xây dựng trên hành trình thực thi ESG vì sự phát triển bền vững, cũng như quyết tâm thực hiện cam kết Net Zero của Chính phủ Việt Nam tại COP26”.

Dịp Tết 2024, có một video về nghề công nhân xây dựng mang tên “Người Thợ Xây - Bạn thấy gì?” viral rất mạnh trên các nền tảng MXH. Cho đến nay nó đã đạt hơn 1 triệu view trên Youtube. Video này là một phần trong chương trình “Xây Tết 2024” do Coteccons thực hiện như một phần trong định hướng lớn về ESG của doanh nghiệp.

Trong bối cảnh 42% doanh nghiệp xây dựng đang gặp khó khăn, việc chi trả thu nhập trước Tết cho toàn bộ công nhân và tặng quà cho 17.000 lao động bao gồm cả những người ký hợp đồng với nhà thầu phụ đã có thể coi là một thành công. Nhưng Coteccons không muốn chỉ dừng ở đó. Trong các sự kiện “Xây Tết” được tổ chức tại các công trường của Coteccons trên cả nước, lãnh đạo công ty và đội ngũ quản lý trực tiếp bắt tay và cảm ơn từng công nhân. Người lao động được chụp ảnh chân dung làm kỷ niệm, cắt tóc, khám sức khoẻ… ngay tại chỗ. Chủ tịch HĐQT Coteccons, ông Bolat Duisenov nói đó là cách “tri ân bằng sự chân thành đối với những người nhỏ bé, dễ bị tổn thương nhất trong chuỗi giá trị của ngành xây dựng”.

“Môi trường lao động ở Coteccons rất tôn trọng quyền con người. Tôi làm hơn 10 năm rồi chỉ thấy công ty chỉ trả lương sớm chứ không muộn bao giờ”, chỉ huy trưởng dự án Hà Văn Vương nói về môi trường làm việc của nhân viên Coteccons với vẻ hài lòng pha chút hãnh diện.

Ông Vương kể, trong những ngày hè nóng nực, công trường Sky Forest luôn có nước đường chanh đá sẵn sàng phục vụ hàng nghìn người lao động. Nơi ăn chốn ở, vấn đề nước sạch hay cả bữa ăn đêm của công nhân lúc tăng ca cũng luôn được đảm bảo. Ông cũng nhắc tới nguyên tắc tìm kiếm đối tác mà Trưởng tiểu ban ESG Herwig Guido H.van Hove từng nói, Coteccons sẽ chỉ hợp tác với các đối tác chia sẻ những giá trị phát triển bền vững “không phân biệt giới tính, dân tộc, tín ngưỡng, không bóc lột lao động và tuyệt đối không sử dụng lao động trẻ em…”.

Xây dựng là lĩnh vực lao động nặng nhọc và nhiều rủi ro, nên trong phần Chính sách Xã hội khi thực thi ESG, Coteccons khẳng định an toàn là 1 trong 4 giá trị cốt lõi (DNA) của doanh nghiệp. Mỗi người thợ đều được tham gia các khóa huấn luyện an toàn trước khi nhận việc, và ở ngay lối vào các công trường luôn có một thông điệp mang tính nhắc nhở: "Tính mạng và sức khỏe của bạn không phải là thứ có thể đánh đổi". Năm 2023, Coteccons có hơn 18 triệu giờ thi công an toàn và xuyên suốt các dự án lớn như Landmark 81, Diamond Crown, Ecopark, tổ hợp VinFast, nhà máy LEGO… đều không có xảy ra tai nạn lao động gây mất ngày công.

Ông Bolat Duisenov chia sẻ: “Các hoạt động ESG mà công ty thực hiện trong thời gian qua đã đưa Coteccons lên một vị thế khác khi làm việc với đối tác”. Thực tế, 9 tháng đầu năm tài chính 2024, Coteccons trúng hàng loạt các gói thầu với tổng giá trị hơn 15.000 tỷ đồng. Đa số các khách hàng lớn của Coteccons là những chủ đầu tư có yêu cầu rất cao về phát triển bền vững như Pandora - Nhà máy có diện tích lớn nhất ở Đông Nam Á đáp ứng tiêu chuẩn LEEDs; LEGO - Nhà máy trung hoà carbon đầu tiên của LEGO trên toàn thế giới; Suntory Pepsi - Dự án nhà máy áp dụng công nghệ xanh hiện đại nhất khu vực Châu Á - Thái Bình Dương… Các dự án này đều đòi hỏi hồ sơ dự thầu phải chứng minh được khả năng thực thi ESG của doanh nghiệp bao gồm cả kiểm tra và phỏng vấn trực tiếp. Trong khi đó, ở Việt Nam hiện tại, Coteccons là 1 trong số rất ít doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực xây dựng có chiến lược ESG bài bản, thực hành nghiêm túc và hoàn thiện mô hình quản trị phát triển bền vững một cách chuyên nghiệp từ cấp cao nhất tới cấp dự án tại cơ sở.

Hành trình bền bỉ với ESG đã góp phần đem lại cho Coteccons những thành quả đầu tiên. Hết quý 3 năm tài chính 2024, công ty ghi nhận doanh thu đạt 14.400 tỷ đồng, đạt 81% kế hoạch, lợi nhuận sau thuế đạt 240 tỷ đồng, đạt 88% so với kế hoạch. Tháng 6 vừa qua, Coteccons lọt vào Top 500 Công ty lớn nhất Đông Nam Á theo bình chọn của Fortune (Fortune South East Asia 500). Tính riêng về ngành xây dựng, Coteccons là đại diện lớn nhất về mặt quy mô tại Việt Nam góp mặt trong danh sách này.