Giấc ngủ bảo vệ dạ dày
Điều gì đã xảy ra trong dạ dày và thực quản vào ban đêm khi chúng ta ngủ? Một số công trình nghiên cứu về giấc ngủ sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Ai cũng biết sự hoạt động của axit tiêu hóa đạt mức cao nhất vào buổi tối.
Khi ngủ, thực phẩm bị đẩy ra khỏi dạ dày với tốc độ chậm, và do đó axit có thể trào ngược lên thực quản.
 |
Giấc ngủ có hai giai đoạn: giai đoạn gọi là REM (chuyển động mắt nhanhrapid eyemovenmnt) và Non-Rem. Giai đoạn giấc ngủ REM chiếm khoảng 25% tổng số thời gian của giấc ngủ và các giấc mơ xảy ra trong giai đoạn này. Nhưng axit trong dạ dày thì có thể di chuyển trong cả hai giai đoạn. Theo kết quả nhiều công trình nghiên cứu thì hiện tượng trào ngược lên thực quản thường diễn ra trong giai đoạn giấc ngủ Non-Rem.
Trong khi ngủ, ý thức giảm hoạt động rất rõ rệt, chúng ta không có các phản ứng nhanh và tức thì của cơ thể như khi đang thức. Một số hoạt động có thể được xem là “tắt” trong lúc ngủ như cử động nuốt, tiết nước bọt…
Các hiện tượng này góp phần làm cho thực quản có thể tăng thêm thời gian tiếp xúc với axit. Vị trí của cơ thể cũng có tác động. Khi ta đứng hay ngồi thẳng, dịch tiêu hóa có xu hướng đi xuống. Còn nằm ngủ thì dung dịch axit đọng lại thực quản lâu hơn. Thậm chí còn có nguy cơ dung dịch này tràn cả vào phổi khi chúng ta thở.
Tuy nhiên, cơ thể con người có tính tự bảo vệ rất hiệu quả trước các mối đe dọa như thế vào ban đêm. Vì nếu không thì đa số người đã mắc bệnh vì hiện tượng “trào ngược axit” này.
Thường thì ta không có ý thức, nhưng có khi lại ho giữa lúc ngủ. Hành động ho này lại có tác dụng làm sạch các axit ra khỏi thực quản. Tiếp đó là phản ứng nuốt. Trong một thí nghiệm, các nhà nghiên cứu nhận thấy, khi cho nước vào thực quản trong lúc bệnh nhân ngủ không làm thay đổi nhịp nuốt của người đó. Nhưng khi đưa axit vào, cử động nuốt lại xảy ra ngay lập tức.
Một kết quả nghiên cứu khác cho thấy việc tiết nước bọt, dù có giảm vào ban đêm, lại tăng lên khi có axit xâm nhập, giúp cho axit này bị trung hòa đáng kể.
Một vấn đề đặt ra cho các nhà nghiên cứu y học là tại sao các tác động có tính chất bảo vệ dạ dày và thực quản một cách tự nhiên vào ban đêm lại gần như không xuất hiện trong cơ thể của người bị bệnh trào ngược axit? Các nhà nghiên cứu hiện đang cố gắng tìm ra nguyên nhân để có cách điều trị cho số bệnh nhân này hiện đã lên tới nhiều triệu người trên thế giới.
BS Nguyễn Phương
TheoPNO/The American Journal of Medecine