Đứa trẻ này làm gì trên tàu mà khiến tờ báo quyền lực nhất cả nước phải đăng bài khen?

Một sự việc xảy ra trên tàu điện ngầm ở Bắc Kinh, Trung Quốc đang khiến cư dân mạng nước này bàn luận rôm rả. Theo đó, một em nhỏ mặc đồng phục trường học khi đặt chai nước uống xong lên bàn thì vô tình làm đổ ra ngoài. Em vội vàng lục túi tìm khăn giấy để lau sàn. Người lớn bên cạnh nhắc em không cần tự lo, nhưng em vẫn kiên quyết ngồi xổm xuống và lau sạch sẽ.

Sự việc này nhanh chóng lan truyền trên mạng, thậm chí Nhân Dân Nhật Báo còn đăng bài khen ngợi em.

Rất nhiều cư dân mạng bàn luận về chuyện này. Có người cho rằng trẻ con ngày nay thường được nuông chiều, nên hành động như thế này thực sự hiếm có. Một số người khác thì nhắc lại chuyện cũ, nói rằng trước đây những tình huống tương tự thường dẫn đến cãi vã giữa phụ huynh hoặc hàng xóm, lần này lại chẳng ai ồn ào. Một bà mẹ bình luận: “Con nhà tôi mà gặp chuyện chắc chỉ biết khóc, rồi để tôi dọn thôi”.

Hôm đó, phần lớn hành khách trên tàu điện ngầm là người lớn. Có ông bố bà mẹ kể rằng tận mắt thấy con mình học theo, về nhà nhất định đòi tập lau bàn. Một bà mẹ có cặp song sinh thì cảm thán: bình thường vẫn hay càm ràm “việc này để người lớn làm”, nhưng giờ lại thấy đây mới chính là điều trẻ con nên làm.

Giáo viên của em nhỏ khi trả lời phỏng vấn cho biết, em vốn đã hay giúp trực nhật quét dọn ở lớp. Nhưng cha mẹ em thì khiêm tốn nói rằng “chuyện này là bình thường thôi”. Họ không chia sẻ trên mạng xã hội, cũng không liên hệ với báo chí.

Chủ đề được bàn luận sôi nổi nhất trên mạng chính là giáo dục gia đình. Có người cho rằng đó là do cha mẹ dạy từ nhỏ, từ việc sắp xếp cặp sách đến đổ rác đều tự tay làm. Nhưng cũng có ý kiến phản đối, cho rằng “mỗi gia đình khác nhau, không nên gò ép so sánh”.

Trong bài báo của Nhân Dân Nhật Báo có nhắc, chỉ trong một tháng gần đây, nhân viên ga tàu điện ngầm cho biết đã có 5–6 em nhỏ chủ động giúp dọn đồ bị đổ. Con số này khá bất ngờ.

Có người thống kê các chủ đề hot search và phát hiện rằng trong ba tháng qua, lượng thảo luận về những tin tích cực như thế này tăng gấp ba lần. Trước kia bảng xếp hạng toàn thấy tin mắng mỏ, đánh nhau, giờ thỉnh thoảng lại thấy bài viết khen trẻ em.

Các chuyên gia giáo dục khi được phỏng vấn nói rằng, trẻ nhỏ có khả năng bắt chước rất mạnh. Nhưng nhiều phụ huynh lại ngại phiền, thường nghĩ “tự mình làm nhanh hơn”. Quả thật với nhịp sống bận rộn hiện nay, điều này cũng dễ hiểu.

Có học giả chỉ ra rằng, những nơi công cộng như tàu điện ngầm vốn có thể trở thành “lớp học di động”. Ở Nhật Bản, cha mẹ thường dẫn con tham gia hoạt động bảo vệ môi trường; gần đây trong nước cũng dần xuất hiện xu hướng tương tự.

Điều thú vị là lần này sự việc không bị thổi bùng tranh cãi như trước. Rất ít người nghi ngờ tính xác thực, mà ngược lại nhiều người chia sẻ những khoảnh khắc “năng lượng tích cực” của con cái mình.

Tôi có hỏi mấy người bạn quản lý nhóm phụ huynh, họ nói trong nhóm giờ đây toàn bàn về cách nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm cho con. Trước kia thì chỉ nói về lớp học thêm hay bảng xếp hạng thành tích.

Sự việc đến nay không có tin tiếp theo. Có lẽ em nhỏ lau sàn đã sớm quên chuyện hôm đó, nhưng hành động của em lại khiến nhiều người lớn phải suy nghĩ lại về giáo dục gia đình.

Xem bình luận của cư dân mạng, nhiều người còn hỏi cách áp dụng cụ thể, như “con làm vỡ bát thì ai phải nhặt” hay “phân chia việc nhà thế nào”. Những cuộc thảo luận như vậy có lẽ ý nghĩa hơn việc chỉ đơn giản khen ngợi.

Giờ đây, cuối tuần ra công viên, thường thấy cha mẹ dẫn con nhặt chai nhựa. Sự thay đổi này nhìn thì nhỏ, nhưng tích góp lâu dài có thể tạo nên khác biệt.