Độc đáo phiên chợ trong sương vùng cao Y Tý, nơi mọi "giao dịch" thực hiện bằng những nụ cười và cái bắt tay!

Y Tý là một xã vùng cao của huyện Bát Xát, cách Thành Phố Lào Cai khoảng 70km. Tuy đường có chút khó đi, nhưng nhờ cảnh đẹp dẫn lối mà nơi đây thu hút được rất nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Y Tý được mệnh danh là “linh hồn“ của thiên nhiên vì có cảnh đẹp quanh năm, như ruộng lúa bậc thang mùa lúa chín vàng, lớp lớp tầng mây ngang núi đẹp tựa tranh,… hay cả núi rừng chìm trong băng giá những ngày mùa Đông.

Bên cạnh những cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp đó còn có phiên chợ vùng cao khiến du khách không thể nào quên. Chợ phiên ở Y Tý là một trong những nét đẹp đó. Thế nhưng, vào mùa Đông chợ phiên Y Tý lại càng đặc biệt hơn khi cả phiên chợ chìm trong màn sương mờ ảo...

Đặc biệt, những ngày này, các tỉnh miền Bắc bước vào đợt rét đậm rét hại mạnh nhất từ đầu Đông. Trong giá lạnh khắc nghiệt của mùa Đông, cuộc sống của người dân nơi đây vẫn tiếp diễn, những phiên chợ hội tụ nét đẹp văn hóa và đặc sản Tây Bắc vẫn diễn ra trong màn sương mờ ảo...

Ngay từ sáng sớm, tại huyện Y Tý, Lào Cai sương mù dày đặc, cùng với thời tiết mưa đã khiến trời rét càng thêm rét. Thế nhưng trong cái rét cắt da thịt ấy, cuộc sống của người dân nơi đây vẫn diễn ra như thường lệ. Đặc biệt ngày hôm nay, tại nơi đây còn diễn ra một phiên chợ hết sức đặc biệt, chỉ diễn ra vào sáng thứ Bảy hàng tuần của người dân vùng cao nơi đây, đó là chợ phiên Y Tý.

Có những người ở xa đi cả mấy chục cây số, họ phải thức dậy từ 2 hoặc 3h sáng để xuống chợ, đi bộ, leo núi, lội suối, lội đèo rất vất vả.  Nhiều người dân nơi đây còn dắt theo con lợn, hoặc cắp nách mấy con gà xuống chợ để bán và họ coi phiên chợ là nơi để bán hàng và giao lưu sau một tuần làm việc vất vả.

Vì bảy ngày mới họp một lần nên phiên chợ diễn ra vô cùng nhộn nhịp, khi sương mù còn đặc quánh núi rừng. Người dân ở đây chủ yếu là dân tộc Hà Nhì Đen, Mông, Dao. Nhìn ánh mắt thân thiện và sự vui vẻ của mọi người cũng đủ biết họ yêu nét đẹp văn hóa nơi mình đến nhường nào. Người lớn nhộn nhịp mua bán, trao đổi nông sản. Trẻ em háo hức được đi chợ phiên cùng bố mẹ, thích thú khi được ăn những món quà quê giản dị.

Chợ phiên nằm ở trung tâm xã Y Tý, chợ không chỉ là nơi mua bán mà còn là nơi gặp gỡ, trao đổi tâm tình của những người bạn tâm giao, nơi hò hẹn của nam, nữ các bản làng tạo nên bức tranh văn hóa sinh động cho vùng sơn cước.

Chợ phiên Y Tý đông vui nhất là vào tháng 6 và tháng 10 hàng năm, bởi khi đó những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp nơi đây vào mùa nước đổ và mùa thu hoạch thu hút du khách lên chiêm ngưỡng. Tuy nhiên vào những tháng mùa Đông lạnh giá, chợ phiên cũng mang trong mình những rét thú vị, độc đáo riêng khi cả phiên chợ chìm trong màn sương mờ ảo.

Thế nhưng tất cả đó chưa phải là điều đặc biệt nhất của phiên chợ này. Người dân sinh sống chủ yếu ở đây là người dân tộc Hà Nhì Đen, Mông, Dao... và hầu như đều không biết nói tiếng kinh hay tiếng các dân tộc khác, cho nên giao dịch mua bán diễn ra thường bằng ký hiệu, hoặc nhờ người biết tiếng để phiên dịch. 

Nhiều quầy hàng người bán chỉ ngồi lẳng lặng một chỗ, không chào mời đon đả như những phiên chợ tại các thành phố lớn, thậm chỉ nhiều mặt hàng còn không trưng bày ra để bán, chỉ những ai thực sự cần và biết tiếng để giao dịch thì khi đó hàng hóa mới được mở ra để trao đổi.

Quy mô chợ không quá rộng, nhưng sản phẩm lại rất đa dạng. Người dân chủ yếu mang nông sản hái ở rừng đi bán nên giá cả cũng vô cùng phải chăng. Phong thái bán hàng của người dân ở chợ cũng rất nhẹ nhàng, từ tốn. Không cần gọi mời khách mua, nhưng chỉ chốc lát các sản phẩm đã gần như được tiêu thu hết.

Thực sự thiên nhiên rất ưu đãi mảnh đất Y Tý nói riêng và Tây Bắc nói chung. Bởi ở đây không chỉ có những cảnh đẹp nên thơ.

Nằm yên bình bên ngọn núi Nhù Cồ San quanh năm mây phủ, chợ phiên là điểm đến hấp dẫn của du khách trong hành trình khám phá vùng cao Y Tý.