Dạy con tiếng Anh nghiêm túc vẫn thất bại, nữ Tiến sĩ "đổi hướng", chỉ dành ngày 1 giờ mà con tiến bộ vượt bậc

Cách đây khoảng 10 năm, Tiến sĩ (TS) Nguyễn Yến Khanh, Giảng viên Đại học Erasmus University Rotterdam, Hà Lan bắt đầu đầu tư dạy con trai học tiếng Anh. Thời điểm đó, con chị đã sang lớp 3. Dù con thích nghe mẹ đọc sách từ nhỏ nhưng khi được mẹ thử dạy tiếng Anh một cách nghiêm túc bằng 1 bộ sách nổi tiếng, con vẫn không chịu tiếp thu bởi vốn dĩ, con không thích những thứ cứng nhắc, khuôn mẫu.

Cuối cùng, bà mẹ này quyết định cho con tiếp cận tiếng Anh theo một cách khác.

Con chị Khanh năm nay 18 tuổi, đã hoàn toàn tự học và lấy được bằng tốt nghiệp Phổ thông Mỹ, tự học và thi 4 môn AP điểm cao. Khi nộp hồ sơ vào các trường dạy bằng tiếng Anh ở Hà Lan, em không cần phải nộp chứng chỉ IELTS. Em vừa vào đại học năm nhất ở Hà Lan, học ngành Trí tuệ Nhân tạo và Khoa học Nhận thức thời thượng.

Kết hợp YouTube, đọc sách và học qua app

TS Khanh cho biết, con chị chỉ bắt đầu hứng thú khi mẹ tìm được chương trình "Magic English" của Disney. Đây là một chương trình có trên YouTube, gồm 55 bài, mỗi bài 25 phút, có phụ đề. Chương trình dạy tiếng Anh của chính Disney thiết kế, là những trích đoạn hoạt hình rất sinh động, hấp dẫn, dễ theo. Chị cho con xem và nói theo từ clip số 1 trở đi.

Ngoài hàng băng đĩa ngày xưa bán file chất lượng tốt hơn YouTube, TS Khanh mang ổ cứng ra hàng để chép. Con chị cứ xem đi xem lại và nói theo 55 clip này trong khoảng 3-6 tháng là bắt đầu giao tiếp được tiếng Anh với mẹ. Con cũng thích xem phim hoạt hình "Peppa Pig" trên YouTube nữa, tiếng Anh dễ nghe, vui nhộn, hài hước. Theo cách này, nếu cha mẹ không giỏi tiếng Anh cũng có thể học cùng con.

Song song với việc xem 55 clip "Magic English" trên, chị đăng ký cho con đọc sách ở app Starfall. Khi con khá hơn thì chuyển sang Raz-kids, cũng vẫn với niềm tin (có kiểm chứng khoa học) rằng đọc sách nhiều, có hình ảnh minh họa sẽ dễ nhớ từ mới và mẫu câu. Vì đã thích đọc sách tiếng Việt sẵn nên việc đọc sách tiếng Anh với con chị cũng không quá chật vật.

Kho sách Raz-kids có hàng ngàn quyển sách. Sách có tích hợp 3 công cụ, mở một quyển sách ra sẽ có 3 lựa chọn, nghe đọc, tức là người ta đọc cho con nghe, đọc đến đâu, chữ được highlight đến đó, nên vừa nghe, vừa nhìn vào sách để nhớ mặt chữ. Sau đó bé có thể tự đọc thầm hoặc đọc thành tiếng, có chức năng tự ghi âm giọng đọc của con để con có thể nghe lại nữa. Cuối cùng con sẽ trả lời câu hỏi đọc hiểu.

"Ở level cao thì con sẽ viết review sách. Sách có đủ trình độ, từ thấp tới cao, bé mới học tiếng Anh được chút chút cũng đọc được", TS chia sẻ.

Chị cũng đồng thời cho con học qua app Duolingo để giúp con luyện đủ cả 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Với kỹ năng nói, Duolingo có chức năng con nói, ghi âm vào app và app sẽ cho biết là con nói đúng hay không. Có app này, con và bạn có thể tranh thủ học, dù chỉ trống 5 phút đợi xe buýt.

Tuy nhiên, theo TS Khanh, Duolingo dạy nói từng câu một nên hợp với bạn nào ở trình độ elementary hoặc pre-intermediate. Con học gì app sẽ chấm điểm ngay, nếu chăm chỉ sẽ được thưởng điểm kiểu chơi games, nên rất có động lực để học. Cách học ở app này hơi cứng nhắc vì học với máy, nhưng đây là trang tự học miễn phí được tín nhiệm nhất trên thế giới, cho cả tiếng Anh và các thứ tiếng khác.

TS Khanh cũng nói tiếng Anh với con ở nhà hàng ngày, trong mọi sinh hoạt, không cần biết là con có hiểu hết hay không. Nói với con trong sinh hoạt hàng ngày có lợi thế là con sẽ dễ đoán được ý nghĩa qua văn cảnh, cử chỉ của mẹ. Tất nhiên, cha mẹ học đến đâu thì nói với con tới đó, nếu cha mẹ cũng bắt đầu học cùng con thì cả hai như là bạn học.

Khi con đã đọc, nghe và hiểu khá, TS Khanh dùng các chương trình truyền hình nước ngoài như là phần thưởng, con ngoan thì được xem. Con chị thích các chương trình như How It's Made, nói về quy trình sản xuất, lắp ráp các máy móc, sản phẩm, và Mega Structures, nói về quá trình xây dựng các siêu công trình trên thế giới. Nữ TS khuyên cha mẹ thử quan sát, lắng nghe, tìm hiểu xem con mình thích gì thì dùng nội dung đó cho bé học tiếng Anh một cách tự nhiên.

Tự học các chương trình phổ thông Anh/Mỹ

Khi đã có vốn liếng tiếng Anh, TS cho con tham gia các chương trình phổ thông Anh/Mỹ. Chương trình phổ thông mà con chị học homeschool đầu tiên là Evan-Moor. Đây là chương trình rất hay nhưng đòi hỏi cha mẹ có tiếng Anh cực tốt, và có thời gian ít nhất 3h/ngày để kèm con.

Nếu vốn từ vựng, mẫu câu, nghe, nói, đọc hiểu của con tốt rồi và con có khả năng tự học thì chương trình homeschool phổ thông Mỹ của Acellus là lựa chọn hợp lý, học hiệu quả, tiết kiệm thời gian, linh hoạt mà chi phí lại rẻ, chưa tới 20 nghìn/ngày. Ngoài ra, bố mẹ có thể cho con học Khan Academy, là chương trình phổ thông Mỹ hoàn toàn miễn phí. Song song với việc cho con xem clip tiếng Anh, chị Khanh mua tài khoản sách trực tuyến cho con đọc, học thêm qua các ứng dụng tiếng Anh online, xem phim hoạt hình.

Để con có thể tiến bộ vượt bậc về tiếng Anh trong thời gian ngắn như vậy, chị Khanh chỉ cần dành 1h mỗi ngày. Sau này, khi con bắt đầu học chương trình phổ thông Mỹ, chị Khanh dành khoảng 3 tiếng một ngày ngồi học cùng và trò chuyện với con bằng tiếng Anh trong sinh hoạt đời thường.

TS Khanh cho biết: "Con trai mình có tăng động, giảm chú ý. Con chẳng đi học tiếng Anh ở bất cứ trung tâm nào cả. Học chính khóa ở trường con cũng chẳng tập trung mấy. Thầy giáo ở lớp vẫn ngạc nhiên, tại sao con không tập trung học mà tiếng Anh vẫn tiến bộ vượt bậc. Con chỉ tăng cường học tiếng Anh với mẹ ở nhà trong vòng hai năm, mà lúc đi với mẹ sang New Zealand, con vào thẳng trường công lập, học lớp chính khóa với các bạn người New Zealand mà không có khó khăn gì đáng kể về nghe, nói và đọc".

Cha mẹ ngày nay có rất nhiều điều kiện thuận lợi

Chị Khanh không phủ nhận bản thân có vốn tiếng Anh khá nên thuận lợi trong việc giúp con học. Song chị khẳng định, cha mẹ ngày nay có rất nhiều điều kiện thuận lợi khác để đồng hành với con, chỉ cần quyết tâm và kiên nhẫn.

Cốt lõi trong cách học của con chị Khanh là:

1. Gặp được thứ con thích: Magic English, chỉ cần 30 phút/ngày.

2. Mẹ nói tiếng Anh với con ở nhà hàng ngày.

3. Con chăm đọc sách và nghe tiếng Anh để nạp mẫu câu, từ vựng một cách tự nhiên, có văn cảnh, dễ nhớ.

"Nếu có điều kiện, cha mẹ nên bắt đầu cho con học tiếng Anh từ 3 tuổi, vì ở tuổi đó, trẻ tiếp thu tiếng Anh tự nhiên, gần như tiếp thu tiếng mẹ đẻ. Học như vậy thì đến 5-6 tuổi, trẻ đã có đủ vốn từ để học chương trình tiểu học Mỹ. Cha mẹ và con không cần đưa đón nhau vượt qua tắc đường, khói bụi mà chỉ cần ngồi ở nhà cũng có thể học tiếng Anh được. Nếu nhu cầu giao tiếp là thứ cha mẹ chưa đáp ứng được cho con, thì ngày nay con cũng có thể học 1 kèm 1 online với giáo viên nước ngoài, với mức học phí rẻ hơn học trung tâm.

Cha mẹ cũng có thể tìm kiếm các nguồn học liệu miễn phí suốt đời trên Internet, điển hình như chương trình Khan Kids và Khan Academy do các tỷ phú người Mỹ quyên góp để vận hành. Tận dụng Internet để học tiếng Anh và học tiếng Anh để học được những điều mênh mông bát ngát của tri thức nhân loại, đó mới là mục tiêu cuối cùng và đáng giá của việc học ngoại ngữ", chị Yến Khanh chia sẻ.

Lý tưởng nhất cha mẹ nên cho con học tiếng Anh ở nhà theo cách nhẹ nhàng, thoải mái bằng Magic English & Peppa Pig từ lúc lên 3. Khan Kids cũng là công cụ giúp con tự học tiếng Anh cực ổn. Nếu cha mẹ chưa có vốn tiếng Anh thì cũng có thể học cùng con theo cách này. Cơ chế tiếp thu ngôn ngữ của trẻ sẽ nhạy bén hơn cha mẹ, nhưng con học được thì tất yếu cha mẹ cũng học được.