Cứ rằm tháng 7 là các hàng chay lại đắt khách, vậy đã ai biết nguồn gốc phong tục ăn chay tháng cô hồn này chưa?
Việc ăn chay vào rằm tháng 7 đã trở thành thông lệ và thói quen nhưng nguồn gốc của nó thì khá ít người biết đến.
Đến hẹn lại lên, cứ chuẩn bị đến ngày rằm tháng 7 là tất thảy mọi người ai cũng đều muốn ăn một bữa chay; trước là để tịnh tâm, hai nữa là cũng nhân dịp này thanh lọc cơ thể. Nhưng có ai đã từng thắc mắc là tại sao những ngày rằm của các tháng khác hoạt động này lại không được sôi nổi mà cứ phải nhằm đúng tháng 7 thì mọi thứ mới rầm rộ hơn hay chưa?
Mà đặc biệt, ngày nay chay tịnh vào ngày rằm tháng 7 không chỉ được áp dụng bởi các Phật thử mà nhiều người bình thường cũng lựa chọn hình thức ăn uống này. Vậy thực chất hoạt động ăn chay rằm tháng 7 có nguồn gốc từ đâu?
Ăn chay để tránh xui xẻo và xá tội vong nhân.
Theo quan niệm dân gian, vào ngày 2 tháng 7 âm lịch hàng năm, Diêm Vương sẽ mở cửa Quỷ Môn Quan cho ma quỷ cũng được quay về trần thế, sau đó đến ngày rằm thì sẽ quay trở lại. Chính bởi vậy, mọi người cho rằng khoảng thời gian này là lúc "âm khí xung thiên", ma quỷ quấy nhiễu dương gian, và tháng 7 chính là tháng xui xẻo nhất trong năm. Ăn chay vào những ngày tháng 7, đặc biệt là ngày rằm chính là giúp cơ thể tránh sát sinh, tạo phúc cho chúng sanh, được phù hộ khỏi ma quỷ quấy nhiễu và những điều đen đủi.
Không chỉ có vậy, ngày rằm tháng 7 theo Phật giáo còn được gọi là ngày "xá tội vong nhân", cúng cô hồn. Tích này liên quan đến câu chuyện của A Nan Đà và một con quỷ miệng lửa.
Vào một buổi tối khi A Nan Đà đang ngồi trong tịnh thất thấy con quỷ thân thể gầy khô, miệng dài nhả lửa bước vào và cho biết 3 ngày sau ông sẽ chết. Trừ khi ngày mai A Na Đà phải thí cho bọn quỷ một bọc thức ăn đồng thời cúng dường Tam Bảo thì ông sẽ được tăng thọ, quỷ sẽ được sanh về cõi trên.
A Na Đà đem chuyện kể cho Đức Phật, Phật đặt cho bài chú là "Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Qủy Đà La Ni" đem tụng trong lễ cúng với ý nghĩa bố thí cầu nguyện cho loài quỷ đói miệng lửa. Dân gian hiểu rộng ra thành tục cúng cô hồn, cúng những vong hồn vật vờ không nơi nương tựa, tha tội cho những người chết.
Việc ăn chay rằm tháng 7 từ đó có ý nghĩa thể hiện lòng vị tha của người còn sống đối với những người đã khuất, bỏ qua tất cả những hành động quá khứ lỗi lầm xưa kia…
Ăn chay để cho báo đáp công sinh thành của cha mẹ, mong cha mẹ luôn khỏe mạnh
Rằm tháng 7 còn là đại lễ Vu Lan báo hiếu theo quan niệm của nhà Phật. Xuất phát từ sự tích về Đại Đức Mục Kiền Liên (một trong 2 đại đệ tử của Phật Thích Ca) với lòng đại hiếu đã cứu mẹ của mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ. Từ đó mới sinh ra ngày Vu Lan là ngày lễ hằng năm để tưởng nhớ công ơn cha mẹ (và tổ tiên nói chung).
Vì trùng hợp với ngày "xá tội vong nhân" nên nhiều người cũng kết hợp làm luôn việc cúng bái và ăn chay. Như đã đề cập ở trên, sát sinh chính là tạo nghiệp cho nên nếu ăn chay vào ngày Vu Lan, mọi người có thể giảm bớt tội nghiệp, tích đức hành thiện, cha mẹ cũng được bình an, khỏe mạnh, sức khỏe dồi dào, hạnh phúc cùng con cháu.
Ăn chay vì những yếu tố khác
Ngoài ý nghĩa tâm linh thì việc ăn chay vào ngày rằm tháng 7 ngày nay còn được các tín đồ ăn chay coi như là dịp để mọi người cùng nhau thanh lọc cơ thể. Trai giới có tác dụng giúp cơ thể khỏe mạnh, thanh tịnh, đặc biệt làm tăng khả năng miễn dịch, hỗ trợ giảm cân và phần nào tăng tuổi thọ.
Có rất nhiều bạn trẻ thời nay thậm chí còn coi ăn chay như một sở thích lành mạnh và thường xuyên làm theo định kỳ. Họ ăn những đồ ăn phong phú, có tiết tấu trang trí lạ mắt như một cách để thể hiện cái "chất và gu" của bản thân.