"Có nhất thiết phải thế này không?"

Những ngày đầu tiên đến trường, đặc biệt là với học sinh lớp 1, luôn là một cột mốc lớn với cả trẻ lẫn cha mẹ. Nếu trẻ háo hức xen lẫn bỡ ngỡ vì môi trường mới thì phụ huynh cũng chẳng kém phần căng thẳng, nôn nao. Nhưng cảnh tượng vừa diễn ra tại một trường tiểu học ở Hà Bắc (Trung Quốc) lại khiến nhiều người không khỏi băn khoăn rằng liệu cha mẹ có đang lo lắng thái quá?

Trong loạt hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội, hàng chục phụ huynh đứng chen chúc ngoài bức tường cao gần 2 mét bao quanh trường. Người thì bám bờ tường, cố rướn cổ qua khe hở để nhìn, người còn mang cả ghế nhựa, dựng thang soi cho rõ. Có ông bố bà mẹ thậm chí trèo hẳn lên bức tường bao cao, tay đu vào mấy thanh sắt chỉ để "nhòm" xem con mình trong sân trường đang làm gì. Khung cảnh đông đúc, lộn xộn.

Nhiều người chứng kiến không khỏi bật cười vì độ sốt ruột của cha mẹ, nhưng đồng thời cũng đặt dấu hỏi rằng có cần thiết phải kè kè theo dõi con đến mức này không.

Trên mạng xã hội, bình luận chia thành hai luồng rõ rệt. Một số phụ huynh cảm thông, cho rằng việc cha mẹ bồn chồn, nôn nóng trong ngày đầu con đi học là điều rất dễ hiểu: "Thực ra ngày con vào lớp 1, mình còn hồi hộp gấp mấy lần con. Con thì tung tăng đi khám phá, còn bố mẹ thì đứng ngóng trông. Nhiều người nói là lố, nhưng đặt mình vào hoàn cảnh mới thấy thương nhiều hơn là trách", "Con gái mình hôm nhập học, vừa rời tay mẹ là bật khóc nức nở. Thú thật nếu hôm đó không đứng ngoài cổng chờ, chắc mình cũng chẳng yên lòng. Nhìn cảnh bố mẹ leo trèo thế này, vừa cười vừa đồng cảm", "Ôi ai có con nhỏ mới đi học chắc hiểu tâm trạng này lắm…"

Ngược lại, một bộ phận cư dân mạng lại thẳng thắn phê bình, cho rằng hành động này xuất phát từ tình thương nhưng lại phản tác dụng: "Trẻ con cần tự lập, nhưng cứ quay đi quay lại lại thấy bố mẹ bám theo, chắc chắn sẽ càng lo lắng", "Yêu con thì nên biết buông tay đúng lúc, đừng để con lớn lên trong sự kiểm soát ngột ngạt", "Trông nhếch nhác lộn xộn hết sức, đây là khu vực trường học cơ mà, phụ huynh cứ thế này thì con cái sao mà tập trung học tập được"…

Bên cạnh tranh luận, cũng có những tiếng nói kêu gọi sự cân bằng: "Lo cho con là đúng, nhưng lo quá hóa thành áp lực cho cả thầy cô lẫn học sinh. Yêu con không có nghĩa là phải giám sát từng phút, mà là tin tưởng con có thể tự bước đi."

Con mới đi học, phụ huynh nên làm gì?

Theo các chuyên gia tâm lý, việc con chính thức bước vào lớp 1 là cột mốc vô cùng quan trọng. Đây không chỉ là lúc trẻ làm quen với con chữ và con số, mà còn là thời điểm đánh dấu sự trưởng thành trong tính tự lập. Cha mẹ nếu quá lo lắng, can thiệp nhiều, vô tình lại khiến con thiếu tự tin. Thay vào đó, phụ huynh có thể:

1. Chuẩn bị tâm thế học tập cho con

Không ít trẻ vốn quen với nhịp sinh hoạt ở mẫu giáo, nay bước sang tiểu học dễ cảm thấy "căng thẳng" vì phải ngồi học lâu hơn, ít vận động hơn. Cha mẹ nên trò chuyện trước, giúp con hiểu rằng đi học không chỉ để chơi mà còn để học những điều mới mẻ, thú vị. Có thể kể cho con nghe trải nghiệm ngày đầu đi học của chính cha mẹ để con thấy mình không đơn độc.

2. Hình thành thói quen học tập và kỷ luật

Trước khi nhập học, hãy tập cho con ngồi học ở bàn 15–20 phút mỗi ngày, cầm bút đúng cách, giữ tập vở gọn gàng. Khi vào lớp 1, trẻ sẽ không bỡ ngỡ với việc phải chú ý nghe giảng và làm bài tập. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần duy trì giờ giấc ăn ngủ đều đặn để con có sức khỏe và sự tập trung tốt hơn.

3. Tôn trọng cảm xúc của con nhưng không khuếch đại lo lắng

Ngày đầu tiên, trẻ có thể hồi hộp, sợ xa bố mẹ, nhưng điều đó không có nghĩa là con chưa sẵn sàng. Cha mẹ nên động viên vừa đủ: "Mẹ biết con lo, nhưng con sẽ làm được". Tránh việc dỗ dành quá mức hoặc bám theo, vì điều này chỉ khiến con thêm phụ thuộc và khó hòa nhập.

4. Đồng hành cùng thầy cô

Trẻ tiểu học cần sự hướng dẫn của giáo viên để học kỷ luật tập thể. Do đó, cha mẹ nên trao đổi trước với cô giáo về tính cách, điểm mạnh - điểm yếu của con. Quan trọng là phải thống nhất: trong lớp, mọi vấn đề hãy để thầy cô xử lý, còn cha mẹ giữ vai trò hỗ trợ từ xa, tạo sự đồng bộ trong cách dạy dỗ.

5. Khích lệ sự tiến bộ thay vì chỉ chú ý điểm số

Những ngày đầu, trẻ có thể viết chữ chưa đẹp, làm toán chậm hoặc nhút nhát khi phát biểu. Đó là quá trình bình thường. Thay vì so sánh con với bạn bè, cha mẹ hãy khen ngợi những tiến bộ nhỏ như "Hôm nay con đã mạnh dạn giơ tay phát biểu", "Con tự sắp cặp sách rất gọn gàng". Sự ghi nhận này giúp trẻ thêm hứng thú và tự tin.

6. Tạo không khí gia đình tích cực về chuyện học

Cha mẹ nên dành thời gian mỗi tối hỏi con: "Hôm nay con học được gì mới?" thay vì chỉ hỏi "Hôm nay có điểm mấy?". Việc chú trọng vào quá trình học thay vì thành tích sẽ giúp trẻ cảm thấy học tập là hành trình vui vẻ, không phải áp lực.