Chuyên gia nổi tiếng khuyên "tuyệt đối đừng chọn ngành học này, chỉ tốn cơm tốn gạo cha mẹ", dân tình tranh cãi dữ dội: Thiển cận quá!

Không ít gia đình đối mặt với một quyết định quan trọng - con cái nên chọn ngành học gì? Làm cha mẹ, chúng ta luôn mong muốn chọn cho con cái một ngành học không chỉ phù hợp với sở thích mà còn mang lại tương lai tươi đẹp.

Trương Tuyết Phong là một chuyên gia giáo dục nổi tiếng của Trung Quốc. Ông thường có những nhiều bài viết về tư vấn chọn ngành học thu hút sự chú ý. Mới đây, chuyên gia này đã đưa ra lời khuyên thẳng thắn cho một thí sinh đang phân vân chọn ngành học. Cụ thể, vị chuyên gia này cho rằng: "Nếu có thể, hãy cân nhắc từ bỏ ngành du lịch. Đây không phải là lựa chọn lý tưởng trong bối cảnh hiện nay".

Lời khuyên tưởng chừng vô thưởng vô phạt ấy đã nhanh chóng gây ra làn sóng tranh luận trên mạng xã hội. Bởi trong khi một số người cho rằng đó là lời khuyên thực tế và có tầm nhìn dài hạn, thì không ít phụ huynh và sinh viên phản đối gay gắt vì cho rằng đó là sự định kiến, phủ nhận giá trị của một ngành học.

Lý do mà Trương Tuyết Phong đưa ra rất cụ thể: “Ngay cả khi bạn hoàn thành chương trình cử nhân ngành quản lý du lịch, cơ hội việc làm vẫn khá hạn hẹp. Phần lớn sinh viên ra trường chỉ tìm được việc ở các vị trí như hướng dẫn viên, nhân viên lữ hành hay làm việc trong các công ty du lịch – những công việc phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố bên ngoài và không có tính ổn định lâu dài".

Theo vị chuyên gia này, ngành du lịch là một trong những lĩnh vực chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất bởi dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế hoặc biến động xã hội. Trong đại dịch COVID-19, hàng loạt công ty du lịch đóng cửa, nhân viên nghỉ việc hoặc chuyển ngành, cho thấy sự mong manh của lĩnh vực này. Hơn nữa, mức lương khởi điểm trong ngành không cao, lại đòi hỏi kỹ năng giao tiếp, ngoại ngữ và sự linh hoạt rất lớn – điều mà không phải sinh viên nào cũng được trang bị đầy đủ sau khi tốt nghiệp.

Từ đó, Trương Tuyết Phong cho rằng, với những học sinh không thực sự đam mê hoặc không xác định rõ định hướng nghề nghiệp, việc chọn một ngành học có đầu ra rộng, ít phụ thuộc vào yếu tố bất định sẽ là một lựa chọn an toàn và thực tế hơn.

Ngay sau phát ngôn của chuyên gia, mạng xã hội chia thành hai phe rõ rệt.

Phe đồng tình cho rằng lời khuyên của Trương Tuyết Phong là "một gáo nước lạnh cần thiết". Họ lập luận rằng, ở thời đại mà sinh viên phải tự trả giá cho quyết định ngành học của mình, thì việc phân tích rõ những hạn chế của ngành du lịch là hoàn toàn cần thiết.

“Không phải ngành nào cũng đảm bảo được việc làm sau khi ra trường. Nói thật, học du lịch mà không giỏi ngoại ngữ, không chịu được áp lực, không nhanh nhạy thì rất dễ thất nghiệp. Mà học phí thì vẫn tính theo từng năm. Bài toán tài chính cho cả gia đình là có thật, không thể lơ mơ chọn bừa", một phụ huynh bình luận.

Một số sinh viên từng học ngành du lịch cũng lên tiếng chia sẻ kinh nghiệm: "Tôi từng học quản lý du lịch, nhưng sau khi ra trường lại phải đi làm bán hàng online. Rất ít công ty du lịch nhận người mới mà không có kinh nghiệm. Nhiều bạn bè tôi cũng phải chuyển ngành, nên tôi hoàn toàn hiểu ý chuyên gia".

Tuy nhiên, phe phản đối lại cho rằng, lời khuyên của Trương Tuyết Phong có phần phiến diện, gây nản lòng những học sinh thực sự yêu thích ngành du lịch.

"Chọn ngành không nên chỉ nhìn vào rủi ro hay lương tháng đầu tiên. Du lịch là một ngành văn hóa, có giá trị lớn với đất nước. Nếu ai cũng bỏ ngành này vì thấy 'khó xin việc' thì lấy ai phát triển du lịch trong tương lai?" – một giảng viên đại học ngành du lịch lên tiếng.

Dù bị đánh giá là ngành có tính biến động cao, nhưng ngành du lịch vẫn sở hữu tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong dài hạn, đặc biệt tại những quốc gia có thế mạnh về văn hóa, lịch sử và cảnh quan thiên nhiên. Sau đại dịch, nhu cầu du lịch phục hồi nhanh chóng, kéo theo sự thiếu hụt nhân lực chất lượng cao trong các mảng như quản trị điểm đến, xây dựng sản phẩm du lịch mới, tổ chức tour chuyên sâu, du lịch chữa lành hay trải nghiệm cao cấp.

Ngoài ra, sự bùng nổ của công nghệ cũng mở ra cơ hội cho các bạn trẻ sáng tạo trong lĩnh vực du lịch số, như xây dựng nền tảng đặt tour thông minh, phát triển nội dung du lịch trên mạng xã hội, làm vlog du lịch hay khai thác mô hình du lịch kết hợp giáo dục. Những người có tư duy đổi mới, biết nắm bắt thị hiếu khách hàng và sở hữu kỹ năng công nghệ sẽ tìm được chỗ đứng vững chắc trong ngành.

Do đó, du lịch không hề là “lối rẽ hẹp” nếu người học có tầm nhìn và sẵn sàng đầu tư nghiêm túc cho chuyên môn, kỹ năng mềm và khả năng thích nghi với biến động toàn cầu.

Không ít người cho rằng, sự thành công trong ngành nào cũng đòi hỏi đam mê và đầu tư nghiêm túc. "Cái gì cũng có hai mặt. Ngành du lịch đúng là khó, nhưng cũng là nơi rất thú vị nếu bạn thật sự yêu nghề. Đừng vì vài năm khó khăn mà bỏ cả một con đường dài phía trước".

Câu chuyện về ngành du lịch một lần nữa đặt ra câu hỏi muôn thuở: chọn ngành học nên đặt tiêu chí nào lên hàng đầu, sự ổn định hay đam mê?

Có lẽ, không có một đáp án đúng cho tất cả. Nếu bạn là người thực tế, cần một công việc ổn định, thu nhập rõ ràng và ít rủi ro, bạn có thể tránh những ngành chịu ảnh hưởng lớn bởi biến động xã hội. Nhưng nếu bạn là người thích khám phá, có đam mê thật sự và sẵn sàng học hỏi – thì bất kỳ ngành nào, kể cả du lịch, cũng có thể là con đường đúng, miễn là bạn sẵn sàng trả giá cho nó.

Quan trọng nhất, đừng chọn ngành chỉ vì lời khuyên của người khác. Hãy tự hỏi mình: "Mình phù hợp với điều gì?", "Mình có thể theo đuổi ngành này đến cùng không?", và "Mình sẵn sàng đầu tư bao nhiêu cho lựa chọn của mình?".

Chọn ngành không chỉ là chọn một cái tên trên phiếu đăng ký, mà là chọn một hành trình dài – nơi bạn sẽ sống, học, làm việc và phát triển trong nhiều năm tới. Và hành trình đó, chỉ bạn mới có thể quyết định.