Chuyên gia dinh dưỡng hướng dẫn mẹ chọn sữa khi con thiếu cân, suy dinh dưỡng

Tình trạng trẻ thiếu cân, suy dinh dưỡng vẫn còn khá phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt ở nhóm trẻ dưới 5 tuổi. Theo số liệu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, năm 2023, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thấp còi vẫn ở mức hơn 19%, còn tình trạng nhẹ cân dao động khoảng 11%. Trong khi đó, sữa công thức được xem là một giải pháp dinh dưỡng hỗ trợ quan trọng. Nhưng giữa hàng trăm loại sữa trên thị trường, đâu mới là lựa chọn phù hợp cho trẻ thiếu cân, suy dinh dưỡng?

Phóng viên đã có cuộc trao đổi với Ths.Bs Nguyễn Thị Thanh Luyến - Phụ trách khoa Dinh Dưỡng bệnh viện đa khoa Đức Giang để làm rõ hơn vấn đề này.

Khi trẻ bị thiếu cân, suy dinh dưỡng, sữa công thức đóng vai trò như thế nào?

Với những trẻ thiếu cân, suy dinh dưỡng, chế độ ăn hàng ngày có thể chưa đáp ứng đủ năng lượng và dưỡng chất cần thiết. Lúc này, sữa công thức đặc chế cho nhóm trẻ này trở thành “nguồn bổ sung” quan trọng, giúp bù đắp khoảng trống dinh dưỡng. Sữa không chỉ cung cấp năng lượng, mà còn phải đảm bảo cân đối về đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất – những yếu tố then chốt giúp trẻ bắt kịp tăng trưởng.

Vậy khi chọn sữa cho trẻ thiếu cân, cha mẹ nên quan tâm đến yếu tố nào trước tiên?

Có ba điểm quan trọng:

1. Năng lượng phù hợp – Các loại sữa dành cho trẻ suy dinh dưỡng thường có mật độ năng lượng từ 65 – 75 kcal/100ml sữa pha chuẩn. Điều này giúp cùng một thể tích sữa, trẻ nhận được nhiều năng lượng hơn, phù hợp với nhu cầu bắt kịp tăng trưởng.

2. Hàm lượng đạm và chất béo hợp lý – Đạm là “nguyên liệu” xây dựng cơ thể. Sữa cho trẻ thiếu cân cần giàu đạm chất lượng cao, dễ tiêu hóa, đồng thời có tỷ lệ chất béo phù hợp để cung cấp năng lượng mà không gây quá tải hệ tiêu hóa.

3. Thành phần hỗ trợ tiêu hóa và ngon miệng – Lysine, chất xơ hòa tan, men vi sinh, kẽm và vitamin nhóm B là những thành phần giúp trẻ ăn ngon hơn, hấp thu tốt hơn và hạn chế tình trạng rối loạn tiêu hóa.

Cha mẹ băn khoăn về sữa cao năng lượng

Sữa cao năng lượng thường được dùng cho trẻ suy dinh dưỡng nặng, biếng ăn kéo dài hoặc trẻ đang nằm viện. Đây là sản phẩm có hàm lượng calo rất cao (khoảng 100 kcal/100ml pha chuẩn). Tuy nhiên, không phải bé nào cũng cần. Nếu dùng không đúng chỉ định, trẻ có thể gặp khó khăn trong tiêu hóa, thậm chí gây thừa cân về sau.

Cha mẹ cần phân biệt rõ giữa sữa cao năng lượng đặc trị và sữa công thức giàu năng lượng dành riêng cho trẻ thiếu cân, suy dinh dưỡng. Với các dòng sữa chuyên biệt cho trẻ thiếu cân, suy dinh dưỡng, mẹ nên tìm hiểu để tránh việc mua phải sữa giả, sữa kém chất lượng.

Ngoài thành phần dinh dưỡng, khi chọn sữa, cha mẹ cũng nên để ý:

Nguồn gốc, uy tín thương hiệu: Ưu tiên sản phẩm được nghiên cứu lâm sàng, chứng minh hiệu quả cải thiện cân nặng.

Độ phù hợp của bé: Mỗi bé có thể hợp với một công thức khác nhau. Cha mẹ nên quan sát phản ứng của con (ăn ngon hơn, ít nôn trớ, đi tiêu đều, lên cân tốt) để điều chỉnh kịp thời.

Hướng dẫn sử dụng: Pha đúng liều lượng và duy trì đủ số cữ sữa trong ngày mới đạt hiệu quả.

Sữa công thức chỉ là một phần. Quan trọng hơn, cha mẹ cần kết hợp với bữa ăn đa dạng, đầy đủ 4 nhóm chất (tinh bột – đạm – béo – rau quả), cho con ăn đúng giờ, ngủ đủ giấc và vận động hợp lý. Nếu sau 2 – 3 tháng dùng sữa đặc trị mà con vẫn không cải thiện cân nặng, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám chuyên khoa dinh dưỡng để tìm nguyên nhân sâu hơn.

Kết luận

Việc chọn sữa cho trẻ thiếu cân, suy dinh dưỡng đòi hỏi cha mẹ phải hiểu rõ nhu cầu dinh dưỡng của con và đặc điểm từng loại sữa. Một loại sữa tốt không chỉ nhiều năng lượng, mà còn phải cân đối dinh dưỡng, dễ tiêu hóa và phù hợp với từng bé.

Đồng hành cùng con trong hành trình tăng trưởng là cả quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn và đồng bộ từ gia đình. Sữa chỉ là công cụ hỗ trợ, còn tình yêu thương và sự chăm sóc đúng cách của cha mẹ mới chính là nền tảng vững chắc nhất để trẻ phát triển khỏe mạnh.