Chuyên gia chỉ mặt thủ phạm gây ung thư, huyết áp và nhiều tác hại khôn lường cho sức khoẻ
Theo TS Trương Đình Bắc - Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, thói quen ăn nhiều muối đang trở thành nỗi ám ảnh gây bệnh tật, nhất là bệnh tim mạch ở Việt Nam.
Nguy cơ tăng huyết áp do ăn quá mặn
Theo TS Jun Nakagawa – Phó trưởng Đại diện văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cho biết, cứ 3 người tử vong có một người chết do các bệnh tim mạch. Ăn nhiều muối không phải là nguyên nhân gây tim mạch nhưng lại là nguyên nhân gây ra các bệnh tăng huyết áp.
Nhiều người không nhận thức được chính mình đang ăn quá nhiều muối, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nghiên cứu, mỗi người chỉ nên ăn 5 gram muối một ngày, tương đương 1 thìa café nhưng ở Việt Nam chúng ta đang ăn lên tới 9 gram muối/ngày.
Nếu ăn ít muối hơn so với khuyến cáo, TS Jun cho biết, chúng ta có thể cứu được 2,5 triệu người tử vong mỗi năm trên toàn thế giới vì các bệnh do ăn mặn gây ra. WHO đã xây dựng hướng dẫn bao gồm, các giải pháp giảm muối, nâng cao nhận thức của cộng đồng, tạo môi trường hỗ trợ hành vi, phối hợp với công nghiệp thực phẩm để giảm muối sẵn.
Mọi người nên giảm muối, giảm chấm muối khi ăn để giảm các bệnh do ăn quá mặn gây ra, đặc biệt là bệnh tim mạch.
TS Trương Đình Bắc- Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng.
Mỗi người hãy giảm một nửa lượng muối ăn hàng ngày để phòng chống bệnh tật
TS Bắc cho biết, muối có vai trò quan trọng, trong đó Natri là một trong hai nguyên tố chính cấu thành nên muối, chiếm 40% trọng lượng của muối.
Muối tham gia điều hoà huyết áp, điều vị, không làm mất vị ngọt, điều hoà vị đắng, muối còn sử dụng để bảo quản thực phẩm như muối dưa , muối cà. Nhu cầu muối của con người khác nhau ở mỗi ngành nghề, còn lại hầu hết chỉ 5 gram muối 1 ngày là đủ, tương đương 1 thìa café. 5 gram này là từ tất cả các nguồn thực phẩm đưa vào chứ không phải chỉ là 5 gram khi nấu ăn.
Muối quan trọng nhưng ăn nhiều muối gây tác hại khôn lường:
TS Bắc nhấn mạnh, muối là yếu tố nguy cơ chính gây tăng huyết áp dẫn đến tai biến mạch máu não, bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim và các bệnh tim mạch khác đặc biệt là đột quỵ.
Ăn nhiều muối còn muối gây suy thận, sỏi thận, loãng xương và gây ưng thư trong đó có ung thư dạ dày.
Theo điều tra năm 2015, 89,2 % người nấu ăn luôn luôn cho muối, mắm, gia vị mặn khác vào thực phẩm khi chuẩn bị và chế biến, nấu ăn.
70% người dân thường xuyên trộn, chấm mắm, muối, bột ngọt, nước tương, mì chính và các gia vị có muối khác với thức ăn trong khi ăn. 19,5 % thường xuyên ăn thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối, mỳ ăn liền, bim bim, lạc rang, hạt điều mặn, dưa chuột muối, pho mát, thịt muối và các loại thịt chế biến khác như thịt xông khói, giò, chả, dăm bông…
Tại Việt Nam, năm 2012 toàn quốc có khoảng 520.000 ca tử vong, trong đó nguyên nhân do tim mạch chiếm tỷ lệ cao nhất là 33%. Thói quen ăn mặn cũng là một trong những yếu tố thúc đẩy các bệnh tim mạch. Đặc biệt, Việt Nam có tới 12 triệu người mắc tăng huyết áp.
Đa số người dân ăn mặn bị tăng huyết áp mà không nhận thức được là mình bị bệnh và không biết thói quen ăn mặn có hại cho sức khoẻ.
Theo TS Bắc, giảm muối không dễ vì đó là thói quen ăn uống nhưng vẫn có thể làm được nếu lượng muối ăn giảm từ từ. WHO: khuyến cáo có ba biện pháp giảm muối cụ thể:
- Thứ nhất: Gia vị khi chế biến thức ăn, giảm thói quen cái gì cũng cho muối.
- Thứ hai: Tránh để nước chấm, muối trên bàn hoặc nơi dễ nhìn thấy.
- Thứ ba: Lựa chọn thực phẩm chứa ít muối.
Giảm muối phải có sự chung tay của tất cả mọi người, từ doanh nghiệp đến người tiêu dùng. Hiện nay chưa có hàm lượng muối cụ thể cần thiết tối đa trong 100 gram thực phẩm chế biến sẵn nhưng nếu có ý thực giảm dần lượng muối, thực phẩm vẫn không giảm độ ngon, người tiêu dùng quen dần sẽ rất tốt.
Nếu sản phẩm nhiều muối cần có cảnh báo trên sản phẩm, các cơ sở kinh doanh ăn uống nhà hàng cần chung tay giảm muối, trong thực đơn giảm dần các lượng muối.
Ví dụ một gói mì ăn liền có chứa lượng muối là trên 7 gram, vượt quá khuyến nghị ăn muối mà WHO khuyến cáo. Ngoài ra trong 100 gram xúc xích có 1,5 – 2gram muối.
Điều đáng lo ngại nhất đó là, người Việt không biết ăn mặn gây tăng nguy cơ tăng huyết áp, chỉ có khoảng 9% số người được hỏi cho biết muối có thể gây ra tai biến mạch máu não. Có đến hơn 1 nửa số người được khảo sát không biết được sản phẩm nào chứa nhiều muối.
TS Bắc nhấn mạnh, mỗi người hãy giảm một nửa lượng muối ăn hàng ngày để phòng chống bệnh tật.