Chỉ mệt mỏi rồi nguy kịch tính mạng vì căn bệnh 'ẩn mình' khó phát hiện

Các bác sĩ khuyến cáo, người bệnh không nên xem nhẹ những dấu hiệu mơ hồ như mệt mỏi kéo dài, đau xương hay buồn nôn thường xuyên, bởi đó có thể là lời cảnh báo sớm của bệnh tuyến cận giáp.

Một phụ nữ 61 tuổi ở Phú Thọ vừa được các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai cứu sống sau khi nhập viện trong tình trạng đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, rối loạn điện giải nặng với canxi máu tăng cao, kali hạ nghiêm trọng, đe dọa tính mạng. Nguyên nhân được xác định là do khối u tuyến cận giáp - căn bệnh hiếm gặp, dễ bị bỏ sót trong chẩn đoán.

Người bệnh có tiền sử bướu nhân tuyến giáp, nhiều năm nay thường xuyên đau bụng vùng thượng vị, buồn nôn, nôn, đau đầu, chóng mặt, tiểu rắt. Khi đi khám ở nhiều nơi, bà được chẩn đoán tăng huyết áp, polyp đại tràng, loét dạ dày, nhiễm khuẩn tiết niệu… và điều trị bằng nhiều loại thuốc khác nhau. Tuy nhiên, tình trạng sức khỏe không cải thiện, đến khi quá mệt mỏi, đau đầu dữ dội, gia đình mới đưa bà vào Bệnh viện Bạch Mai.

Tại Trung tâm Cấp cứu A9 (Bệnh viện Bạch Mai), kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ canxi máu của bệnh nhân tăng rất cao. Các bác sĩ lập tức chuyển bệnh nhân lên khoa Nội tiết Đái tháo đường để điều trị chuyên sâu. Tại đây, các bác sĩ nghi ngờ tình trạng tăng canxi máu có liên quan đến hormone tuyến cận giáp (PTH). Sau khi tiến hành siêu âm vùng cổ và chụp cắt lớp vi tính, “thủ phạm” chính thức lộ diện: hai khối u tuyến cận giáp hai bên.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Bùi Phương Thảo, Phó khoa Nội tiết - Đái tháo đường (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, mức canxi máu của bệnh nhân vượt ngưỡng 4 mmol/L, có thể gây rối loạn nhịp tim, rối loạn ý thức, thậm chí tử vong bất cứ lúc nào. Người bệnh được chỉ định phẫu thuật khẩn cấp. Sau ca mổ, sức khỏe cải thiện nhanh, các chỉ số trở về bình thường và bà đã được xuất viện.

Dễ nhầm với bệnh khác, nguy cơ tử vong nếu chẩn đoán chậm

Theo bác sĩ Thảo, u tuyến cận giáp làm tăng tiết hormone PTH, gây rối loạn chuyển hóa canxi – phospho và khiến canxi máu tăng cao. Tuyến cận giáp lại có kích thước rất nhỏ, nằm sau tuyến giáp nên khó phát hiện khi chưa có triệu chứng điển hình.

“Các biểu hiện ban đầu của bệnh rất giống với nhiều bệnh lí thông thường như đau dạ dày, sỏi thận, loãng xương, tiểu nhiều hay chỉ đơn giản là mệt mỏi. Ở người cao tuổi, triệu chứng thường âm ỉ, dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với quá trình lão hóa”, bác sĩ Thảo phân tích.

Nếu không được phát hiện kịp thời, u tuyến cận giáp có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng: sỏi thận tái phát, nhiễm khuẩn tiết niệu, suy thận, loãng xương, gãy xương tự phát, rối loạn tâm thần và đặc biệt là rối loạn nhịp tim khi nồng độ canxi máu tăng quá cao.

Trường hợp nữ bệnh nhân 61 tuổi nói trên cho thấy sự nguy hiểm “âm thầm” của căn bệnh này, bởi nếu chậm trễ vài giờ, tính mạng có thể bị đe dọa.

Các chuyên gia nội tiết khuyến cáo, khi có biểu hiện mệt mỏi dai dẳng, ăn uống kém, đau xương, chuột rút hoặc tiểu nhiều, người bệnh, đặc biệt là người cao tuổi, có tiền sử loãng xương hoặc bệnh lí dạ dày nên kiểm tra định kì nồng độ canxi và hormone tuyến cận giáp.

Ngoài ra, việc siêu âm tuyến giáp, cận giáp định kì cũng rất cần thiết. Người dân không nên tự ý dùng thuốc lợi tiểu hay bổ sung canxi khi chưa có chỉ định của bác sĩ, bởi có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tăng canxi máu.

“Phát hiện sớm và điều trị đúng hướng là chìa khóa để ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ tính mạng”, bác sĩ Bùi Phương Thảo nhấn mạnh.

Tăng canxi máu: Nguy cơ tiềm ẩn có thể dẫn đến hôn mê

Tăng canxi máu là tình trạng nồng độ canxi trong máu vượt quá ngưỡng bình thường, do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như cường cận giáp, ngộ độc vitamin D, ung thư… Đây là một tình trạng nguy hiểm, có thể gây yếu cơ, rối loạn ý thức, thậm chí hôn mê nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Theo các chuyên gia y tế, nồng độ canxi máu bình thường dao động trong khoảng 2,1-2,6 mmol/L. Khi vượt ngưỡng này, canxi có thể gây suy yếu xương, hình thành sỏi thận, đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của tim mạch và não bộ.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tăng canxi máu, trong đó thường gặp nhất là cường tuyến cận giáp, thường do u hoặc phì đại một hay nhiều tuyến cận giáp. Ngoài ra, ung thư, đặc biệt ở giai đoạn di căn xương cũng là nguyên nhân phổ biến.

Một số yếu tố khác cũng góp phần gây tăng canxi máu, như bệnh lao, các bệnh u hạt làm tăng nồng độ vitamin D; tình trạng hạn chế vận động kéo dài khiến xương giải phóng canxi; mất nước nghiêm trọng; lạm dụng vitamin D hoặc canxi; cũng như tác dụng phụ của thuốc lithium vốn được sử dụng trong điều trị rối loạn lưỡng cực.

Trong nhiều trường hợp nhẹ, bệnh nhân có thể không xuất hiện triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, khi nồng độ canxi máu tăng cao, tình trạng này sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm. Người bệnh có thể gặp tình trạng xương và cơ bắp suy yếu, đau nhức, mệt mỏi; buồn nôn, nôn ói, khó chịu ở dạ dày và táo bón.

Thận phải làm việc quá tải để đào thải canxi, dễ dẫn đến mất nước, tiểu nhiều. Người bệnh cũng có thể gặp rối loạn nhịp tim, đánh trống ngực, kèm theo những rối loạn về thần kinh như mệt mỏi, lờ đờ, lú lẫn, thậm chí trầm cảm. Trong các trường hợp nặng, tăng canxi máu có thể đẩy bệnh nhân vào trạng thái hôn mê, đe dọa tính mạng.

Cách điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh. Với những trường hợp nhẹ, bệnh nhân có thể chỉ cần được theo dõi tình trạng xương và thận dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Khi tình trạng đã biểu hiện triệu chứng nặng, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc. Các chuyên gia nhấn mạnh, tăng canxi máu là tình trạng nguy hiểm. Ngay khi xuất hiện triệu chứng bất thường, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nặng nề.