Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Test nhanh Covid-19 thế nào để hiệu quả, ít tốn kém?

Với Omicron và với cả Delta trước đó, vạch trên que test nhanh đậm hay nhạt không phản ánh được bệnh đang nặng hay nhẹ hoặc sẽ nặng hay nhẹ, vì tải lượng virus không ảnh hưởng đến độ nặng nhẹ của bệnh như các biến thể trước.

Test lên 2 vạch, dù vạch T đậm hay nhạt, thì cũng dương tính rồi. Lúc này hãy lo cách ly, theo dõi triệu chứng, có triệu chứng gì thì chữa triệu chứng đó. Vì Omicron bản chất là nhẹ, người chích ngừa vắc-xin Covid-19 đủ rồi thì càng nhẹ, người trẻ khỏe càng nhẹ hơn.

Nhiều người chẳng bị "hành" gì, đi qua Covid-19 như một cơn cảm nhẹ mà vạch vẫn đậm, thậm chí "2 vạch" nhiều ngày hơn người ta, vì việc chừng nào hết virus là do cơ địa. Quan trọng là triệu chứng thôi. 7 ngày sau cần kiểm tra thêm một lần để kết thúc cách ly thì hãy test.

Còn nếu nói là sợ lây cho người khác thì muốn an toàn tuyệt đối, sau khi đủ ngày cách ly, cần mang khẩu trang cẩn thận thêm 7 ngày. Virus cần thời gian để đào thải khỏi cơ thể, mới 3-4 ngày thấy mình 1 vạch trở lại, cho là an toàn rồi thì không đúng.

Test nhanh kém nhạy hơn PCR, chỉ khi nào PCR âm tính hoặc CT>33 mới là không lây nữa, nhưng làm PCR thì tốn kém.

Lỡ thành F1 cũng vậy. Mới tiếp xúc với F0 mà test thì không có giá trị gì, bởi có lây cũng cần vài ngày ủ bệnh thì mới dương tính. Trẻ em cần kết quả test để trở lại trường thì ngày cuối cùng trước khi đi học lại hãy test, còn trong thời gian F1 thì về nhà ráng tránh ông bà - là đối tượng nguy cơ, vậy là được.

Test nhanh không có giá trị giúp biết chắc thời điểm đó, mình có đủ virus để lây bệnh cho người khác hay không. Nhiều người có triệu chứng mấy bữa test mới lên, nhưng trước đó là đã lây rồi.

Vì vậy, test không quan trọng bằng theo dõi triệu chứng, mang khẩu trang kỹ khi thấy "nghi ngờ" bản thân. Trong "mùa" Omicron này, có triệu chứng thì nên chủ động tránh lây cho người khác.

Về nỗi lo có khi nào đã bệnh mà test không ra? Dụng cụ test nhanh được sản xuất cho các chủng trước, có khi kém hiệu quả so với chủng này và nhiều khi còn là vấn đề chất lượng test, phương pháp test...

Vì thế, khi thấy mình có triệu chứng nghi ngờ mà bản thân từng tiếp xúc gần với F0 mấy ngày trước hay cả nhà F0 còn có mỗi mình 1 vạch, thì hãy coi như mình thành F0 rồi. Vài ngày rồi cũng sẽ qua, chỉ cần tránh lây cho người khác, không việc gì phải hoảng sợ mà test liên tục để tìm 2 vạch.

Ngoài ra, để test nhanh hiệu quả nhất thì cố gắng test đúng khi sử dụng. Hướng dẫn trên mạng nhiều, dễ tra cứu. Lưu ý khâu đọc kết quả sau test: không đọc quá sớm, cũng không để hàng giờ sau mới quay lại đọc. Hầu hết các test nhanh cho kết quả chính xác nhất sau 15-20 phút.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh (Cố vấn khối Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 1)