4 kiểu "tình mẫu tử" có hại nhất với trẻ đã bị vạch trần, đặc biệt là kiểu thứ 2, đừng xem nhẹ

Tình mẹ là điều thiêng liêng và vĩ đại nhất. Tuy nhiên, có những hành động mà chúng ta nghĩ là yêu thương con cái, thực tế lại có thể đang làm tổn thương chúng.

Có 4 kiểu tình mẹ con phổ biến, thực chất lại đang gây tổn hại cho trẻ, đặc biệt là kiểu thứ hai, tuyệt đối không nên xem nhẹ.

Bảo vệ quá mức: Biến con thành "hoa trong lồng kính"

Đó là khi chúng ta luôn lo lắng con sẽ bị tổn thương và cố gắng giải quyết tất cả những khó khăn cho con. Ví dụ: Con bị ngã, chúng ta lập tức bế con dậy, không để con tự đứng lên. Con cãi nhau với bạn, chúng ta ngay lập tức chạy đến để giúp con. Con muốn tự mặc đồ, nhưng chúng ta thấy quá chậm nên quyết định mặc giúp con.

Chúng ta nghĩ rằng như vậy là yêu thương con, nhưng thực tế, những hành động này lại có thể làm tổn thương con. Bởi vì khi con được bảo vệ quá mức, con sẽ trở nên nhút nhát, phụ thuộc vào người khác và không dám đối mặt với thử thách. Lớn lên, khi gặp khó khăn, con sẽ không biết phải làm gì.

Kiểm soát cảm xúc: "Tình yêu" làm tổn thương con trẻ

Kiểu "tình mẹ" thứ hai này, tuy dễ bị bỏ qua nhưng lại là kiểu làm tổn thương con cái nhiều nhất. Kiểm soát cảm xúc là khi chúng ta dùng cảm xúc của bản thân để kiểm soát con cái.

Ví dụ: "Nếu con không nghe lời, mẹ sẽ không yêu con nữa" hay "Con học kém, mẹ sẽ rất buồn", thậm chí có người còn nói: "Nếu con thật sự yêu mẹ, con phải...". Những lời nói này chúng ta có thể nghĩ là đang động viên, nhưng thực ra lại đang làm tổn thương tâm lý của con.

Bởi vì con sẽ nghĩ rằng, chỉ khi con làm vừa lòng mẹ, con mới nhận được tình yêu. Con sẽ cảm thấy rằng trách nhiệm của mình là phải làm cho mẹ vui, vì thế luôn lo lắng, căng thẳng. Khi lớn lên, con có thể sẽ mang cảm giác tự ti, luôn nghĩ rằng mình không đủ tốt.

Quyết định thay cho con: Tước đoạt quyền lựa chọn của trẻ

Khi chúng ta luôn thay con đưa ra quyết định mà không cho con cơ hội tự chọn, đó là hành động "quyết định thay cho con".

Ví dụ: Đăng ký cho con học nhiều lớp năng khiếu mà không hỏi con có thích hay không. Con muốn mặc áo đỏ, nhưng chúng ta lại bắt con phải mặc áo xanh. Con muốn học vẽ, nhưng chúng ta lại nghĩ rằng môn học này không cần thiết, buộc con phải học Toán nâng cao.

Chúng ta nghĩ rằng như vậy là vì lợi ích của con, nhưng thực tế thì sao? Hành động này sẽ khiến con mất đi khả năng tư duy độc lập.

Chúng ta sẽ nhận thấy rằng, rất nhiều người lớn khi gặp khó khăn đều không tự đưa ra quyết định, câu nói quen thuộc của họ là "Tùy ý"; "không có ý kiến"; "được rồi, bạn quyết định đi".

Tất nhiên, việc cân nhắc ý kiến của người khác là tốt, nhưng nếu lúc nào cũng không dám tự quyết định, không có chính kiến, thì đó là dấu hiệu của việc thiếu "bản sắc riêng".

Kỳ vọng quá cao: Đặt lên con quá nhiều áp lực

Khi chúng ta có yêu cầu quá cao với con, luôn muốn con trở thành người giỏi nhất, đó chính là kỳ vọng quá mức, và điều này sẽ tạo ra áp lực tinh thần lớn cho con.

Bạn có bao giờ nghe những câu này chưa?

- Con nhà người ta cái gì cũng giỏi, sao con lại không thể như vậy?

- Con phải học thật tốt, nếu không thì con đã làm mẹ thất vọng rồi.

- Nếu con không đậu vào trường đại học tốt, thì đừng gọi mẹ là mẹ nữa.

Rất nhiều bậc phụ huynh có thể nghĩ rằng những lời này là để khích lệ con, nhưng thực tế, chúng sẽ tạo ra một áp lực rất lớn, thậm chí cản trở sự phát triển của con.

Vậy làm thế nào để yêu thương con một cách lành mạnh?

① Dạy con tự lập

Khi con gặp khó khăn, hãy để con tự nghĩ cách giải quyết vấn đề. Ví dụ, khi con không biết làm bài tập, thay vì cung cấp ngay đáp án, hãy hướng dẫn con suy nghĩ và tìm ra cách giải quyết. Nếu con thực sự không thể, bạn có thể giúp một chút.

Ngoài ra, để phát triển khả năng độc lập cho con, hãy bắt đầu từ những công việc đơn giản. Ví dụ, để con tự mặc đồ, dọn dẹp cặp sách. Mặc dù lúc đầu con có thể làm chậm, nhưng qua thời gian, con sẽ làm thành thạo. Giao cho con những công việc nhà phù hợp với khả năng, như dọn dẹp đồ chơi, lau bàn ghế. Điều này giúp con hình thành trách nhiệm.

Nhớ rằng, mục tiêu của chúng ta là nuôi dưỡng một đứa trẻ độc lập và tự chủ, chứ không phải là một đứa trẻ luôn cần sự bảo vệ, giống như một "em bé" mãi mãi.

② Thể hiện tình yêu một cách lành mạnh

Sử dụng nhiều lời khích lệ, ít lời đe dọa.  Khi thể hiện tình yêu, đừng thêm điều kiện. Tình yêu là vô điều kiện và không nên phụ thuộc vào hành vi của con.

Tôn trọng cảm xúc của con và không áp đặt cảm xúc của mình lên con. Với cách thể hiện này, con sẽ cảm thấy được chấp nhận và ủng hộ, thay vì cảm thấy bị kiểm soát hay đe dọa.

③ Nuôi dưỡng khả năng ra quyết định cho con

Cho con cơ hội lựa chọn. Ví dụ, hỏi con muốn mặc bộ đồ nào, muốn ăn loại trái cây nào. Điều này giúp con phát triển khả năng ra quyết định. Tôn trọng sở thích và đam mê của con, đừng luôn ép buộc con làm những điều con không thích. Bạn có thể cùng con thảo luận và chọn lựa những lớp học, hoạt động ngoại khóa phù hợp.

Hướng dẫn con tự đưa ra quyết định và chịu trách nhiệm về quyết định đó. Ví dụ, nếu con muốn mua đồ chơi, hãy để con dùng tiền tiêu vặt của mình. Như vậy, con sẽ học cách cân nhắc giữa lợi ích và chi phí. Trong những điều kiện an toàn, hãy để con thử những điều mới. Điều này giúp con mở rộng tầm nhìn và phát triển khả năng phán đoán.

④ Chấp nhận sự không hoàn hảo của con

Chúng ta cần tôn trọng tính cách của con và đừng so sánh con với các bạn khác. Mỗi đứa trẻ đều có những đặc điểm riêng, với ưu điểm và khuyết điểm của nó. Đặt ra những mục tiêu hợp lý cho con, đừng yêu cầu con phải giỏi tất cả mọi thứ. Chúng ta có thể cùng con đặt ra những mục tiêu vừa thách thức nhưng cũng khả thi.

Khích lệ sự tiến bộ của con thay vì chỉ chú trọng vào kết quả. Ví dụ, nếu con cải thiện điểm số so với lần trước, dù không đạt hạng nhất, cũng nên khen ngợi sự nỗ lực của con. Hãy để con hiểu rằng thất bại là điều bình thường. Bạn có thể chia sẻ những thất bại của chính mình để con thấy rằng thất bại không đáng sợ.

Chúng ta đều muốn dành cho con cái tình yêu tốt đẹp nhất. Nhưng tình yêu tốt nhất là giúp con trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình, chứ không phải là một đứa trẻ "hoàn hảo" theo hình mẫu mà chúng ta mong muốn.