Thuốc chống dị ứng có thể điều trị COVID-19 kéo dài?
Thuốc kháng histamine thường được dùng cho các trường hợp dị ứng, có thể giúp làm giảm các triệu chứng suy nhược của COVID-19 kéo dài.
Phát hiện được đưa ra từ trường hợp của hai phụ nữ bị COVID-19 kéo dài, một tình trạng còn được gọi bằng thuật ngữ y học là "di chứng sau cấp tính của COVID-19 (PASC)".
1. Thuốc kháng histamine là gì?
Thuốc kháng histamine là một nhóm thuốc thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng của dị ứng. Những loại thuốc này giúp điều trị các tình trạng gây ra bởi quá nhiều histamine, một chất hóa học được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của cơ thể.
Thuốc kháng histamine được sử dụng phổ biến nhất ở những người có phản ứng dị ứng với phấn hoa và các chất gây dị ứng khác. Chúng cũng được sử dụng để điều trị một loạt các tình trạng khác như các vấn đề về dạ dày, cảm lạnh, lo lắng... Trong hầu hết các trường hợp, thuốc là một loại thuốc không kê đơn để ngăn chặn một số tác dụng của histamine.
Thuốc kháng histamine được chia thành hai loại là thuốc đối kháng thụ thể H-1 hoặc thuốc chẹn H-1. Loại thuốc kháng histamine này được sử dụng để điều trị các triệu chứng dị ứng. Loại phụ thứ hai được gọi là thuốc đối kháng thụ thể H-2 hoặc thuốc chẹn H-2. Chúng được sử dụng để điều trị các tình trạng tiêu hóa, bao gồm bệnh trào ngược dạ dày thực quản, còn được gọi là trào ngược axit, loét dạ dày tá tràng, viêm dạ dày, say tàu xe, buồn nôn và nôn.
2. COVID-19 kéo dài là gì?
COVID-19 kéo dài, theo các chuyên gia, tình trạng này có thể bao gồm hơn 200 triệu chứng được báo cáo và thậm chí gây suy đa cơ quan.
Tháng 10 năm ngoái, một nghiên cứu, được công bố trên JAMA Network, cho thấy nhiều bệnh nhân đang trải qua các triệu chứng của COVID-19 kéo dài trong ít nhất sáu tháng kể từ chẩn đoán nhiễm trùng ban đầu. Những người trải qua các triệu chứng kéo dài cũng có nhiều khả năng bị trầm cảm và lo lắng và các chứng rối loạn thần kinh.
Theo các chuyên gia, COVID-19 kéo dài cũng là một cuộc khủng hoảng sức khỏe mới nổi và hiện chưa có phương pháp điều trị.
3. Nghiên cứu mới tiết lộ điều gì?
Phát hiện mới chỉ ra rằng thuốc kháng histamine có thể là một giải pháp cho COVID-19 kéo dài tương ứng với những nghiên cứu trước đây xung quanh lợi ích của việc sử dụng thuốc kháng histamine.
Về mặt lý thuyết, thuốc kháng histamine ngăn chặn hợp chất histamine xâm nhập vào các thụ thể trên các tế bào trong cơ thể; thuốc thường chặn thụ thể H1 hoặc H2. Nói chung, các tế bào miễn dịch giải phóng histamine khi chúng cảm nhận được mầm bệnh, chẳng hạn như virus hoặc vi khuẩn, hoặc một chất lạ như phấn hoa, và hợp chất này gây viêm và sưng tấy. Ngoài việc gây ra các phản ứng dị ứng, histamine cũng có thể hoạt động như một chất truyền tin hóa học trong não, làm tăng nhịp tim và sản xuất axit trong dạ dày.
Thuốc kháng histamine cũng có thể điều chỉnh hoạt động của các tế bào mast. Có một mức độ trùng lặp lớn giữa các triệu chứng được báo cáo của bệnh nhân COVID-19 kéo dài và những triệu chứng gặp ở những người mắc hội chứng kích hoạt tế bào mast (MCAS), một căn bệnh mà một số tế bào mast bị lỗi và tiết ra quá nhiều tác nhân hóa học. Có thể tế bào mast không được kiểm soát, là cơ sở của ít nhất một số bệnh lý của COVID-19 kéo dài và thuốc kháng histamine có thể hữu ích trong trường hợp này.
Một số nghiên cứu cũng gợi ý rằng tế bào T - tế bào bạch cầu bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh - trở nên rối loạn chức năng trong COVID-19 kéo dài. Các tế bào này mang cả thụ thể H1 và H2 mà thuốc kháng histamine có thể ngăn chặn, mặc dù vẫn cần nghiên cứu thêm để tìm ra chính xác cách thuốc có thể ảnh hưởng đến chức năng của tế bào.
Trong trường hợp của bệnh nhân nữ đầu tiên, là một nhân viên y tế và bị nhiễm bệnh vào tháng 1 năm 2020, tình trạng mệt mỏi và sương mù não kéo dài đến tháng 6 năm đó, khi bị kích hoạt dị ứng sữa do vô tình ăn pho mát - buộc phải dùng thuốc kháng histamine. Trường hợp bệnh nhân thứ hai, phải sử dụng thuốc dị ứng thông thường để kiểm soát chứng dị ứng theo mùa. Họ nhận thấy rằng, các triệu chứng COVID-19 kéo dài của họ được cải thiện sau khi dùng thuốc.
Hai báo cáo này cũng phù hợp với kết quả của một nghiên cứu trên Tạp chí The Journal of Investigative Medicine, bao gồm 49 bệnh nhân COVID-19 kéo dài. Trong số những bệnh nhân này, 26 người đã được dùng thuốc kháng histamine. Trong số này, 19 trường hợp báo cáo đã giảm hoàn toàn hoặc một phần các triệu chứng của họ. Để so sánh, chỉ có 6 trong số 23 bệnh nhân khác, những người không được sử dụng thuốc kháng histamine, báo cáo các triệu chứng được cải thiện trong cùng một khoảng thời gian. Hai báo cáo này bổ sung thêm bằng chứng ngày càng tăng cho thấy thuốc kháng histamine có thể hữu ích cho việc điều trị COVID-19 kéo dài.
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, mặc dù thuốc kháng histamine có vẻ hữu ích đối với một số bệnh nhân COVID-19 kéo dài, nhưng không phải tất cả. Khoảng 10% đến 20% bệnh nhân trong nghiên cứu không đáp ứng với điều trị, và ngay cả ở những bệnh nhân đáp ứng tốt, không phải tất cả các triệu chứng của họ đều cải thiện. Cụ thể, chứng rối loạn chuyển hóa máu, hoặc rối loạn chức năng của hệ thống thần kinh tự chủ kiểm soát các hành động không tự chủ, như nhịp tim bất thường, dường như không cải thiện với thuốc kháng histamine.
Tuy nhiên tác giả của nghiên cứu, PGS Melissa Pinto, cho biết: "Khả năng một loại thuốc không kê đơn, dễ tiếp cận có thể giảm bớt một số triệu chứng sẽ mang lại hy vọng lớn cho những bệnh nhân đang phải trải qua các triệu chứng của COVID-19 kéo dài".