Omicron: Hành trình "xuyên thủng lục địa" chỉ trong 2 tuần của siêu biến thể Covid-19 tồi tệ nhất từ trước đến nay
Siêu biến thể Omicron đã lây lan qua nhiều châu lục chỉ trong thời gian ngắn, mang theo lượng đột biến được đánh giá là "tồi tệ nhất" kể từ đầu đại dịch.
B.1.1.529 - hay "Omicron" theo tên gọi chính thức từ Tổ chức Y tế Thế giới WHO - hiện tại đang là biến thể Covid-19 gây lo ngại nhất. Một biến thể mới với khả năng lây nhiễm mạnh, đang "xuyên thủng" các lục địa và gây sợ hãi vì những đột biến chưa từng thấy bao giờ.
Sau thông báo đưa Omicron vào danh sách "những biến thể gây lo ngại" sánh ngang cùng Delta - biến chủng đang chiếm ưu thế toàn cầu hiện nay, các phản ứng tiêu cực đã xuất hiện. Các quốc gia chạy đua với thời gian để siết chặt di chuyển từ Nam Phi (được cho là nơi biến chủng này xuất hiện); thị trường chứng khoán hạ giá mạnh; còn các nhà khoa học phải họp khẩn cấp nhằm đánh giá chính xác về rủi ro mà biến chủng này có thể mang lại.
Siêu biến thể Omicron đã xuất hiện ở nhiều châu lục khác nhau
Ở thời điểm hiện tại, biến thể Omicron được ghi nhận đã lây nhiễm cho nhóm tuổi dưới 25, xuất hiện tại Botswana, Bỉ, Hong Kong (Trung Quốc) và Israel bên cạnh Nam Phi. WHO sau đó đã yêu cầu các nước tăng cường giám sát biến thể mới nhằm hiểu hơn về khả năng lây lan, cũng như bộ gene đầy đủ và những dữ liệu liên quan.
Hành trình "xuyên thủng lục địa" của Omicron
3 ca nhiễm đầu tiên xuất hiện tại Botswana. Ban đầu, người ta nghĩ rằng nó là "biến thể Botswana", với số lượng đột biến cao bất thường và khiến quốc gia này cân nhắc nghiêm túc về chính sách nới lỏng thị thực cùng di chuyển quốc tế.
Đến ngày 9/11, các ca nhiễm mới được phát hiện tại Nam Phi - chủ yếu tại Gauteng, vùng Tây Bắc và Limpopo. Trong khi thành phố Johannesburg và Tshwane vốn đã là điểm nóng của dịch bệnh, thì giờ mọi sự chú ý đều đổ dồn vào thủ phủ tỉnh Gauteng là Johannesburg.
Ước tính, 90% ca nhiễm liên quan đến biến chủng mới đều bắt nguồn từ Gauteng - trích lời Tulio de Oliveira, giáo sư di truyền học của Nam Phi trong thông báo hôm 25/11. Bên cạnh đó, một số nhà khoa học chia sẻ đã có một số dấu hiệu từ phòng thí nghiệm cho thấy biến thể mới đã hiện diện ở nhiều tỉnh khác nữa.
Biến thể Omicron có đến hơn 30 đột biến tại các gai protein, cho khả năng lây nhiễm và né tránh miễn dịch rất cao
Đến ngày 26/11, Israel thông báo đã phát hiện một trường hợp mắc biến thể Covid-19 với một lượng lớn đột biến được phát hiện từ Nam Phi - theo thông báo của Bộ Y tế quốc gia, qua đó , đánh dấu sự xuất hiện của Omicron tại châu Á.
"Biến thể được phát hiện từ phía Nam châu Phi đã xuất hiện tại Israel" - trích thông báo của Bộ Y tế. Bệnh nhân là người trở về từ Malawi. Ngoài ra, còn 2 ca nhiễm nữa trở về từ nước ngoài, hiện đang trong thời gian cách ly.
Thông báo của Israel đến sau khi Nam Phi thông báo ca nhiễm đầu tiên 1 ngày, với biến thể có rất nhiều đột biến và được cho là nguyên nhân khiến ca nhiễm gia tăng thời gian gần đây.
Cũng trong ngày 25/11, Hong Kong (Trung Quốc) phát hiện ra ca nhiễm biến chủng mới đầu tiên. WHO sau đó đã phải mở một cuộc họp khẩn cấp.
Giới khoa học bảo rằng Omicron là biến thể "tồi tệ nhất" từ trước đến nay
"Chúng ta vẫn chưa biết gì nhiều (về biến thể mới). Chỉ biết rằng nó có một lượng đột biến nhiều bất thường, và lo ngại rằng số đột biến ấy có ảnh hưởng như thế nào đến khả năng lây nhiễm cũng như kháng miễn dịch của nó" - Tiến sĩ Maria Van Kerkhove, chuyên gia WHO cho hay.
Hành trình "xuyên lục địa" của Omicron cũng đã chạm đến châu Âu, khi trong ngày 26/11, Bỉ công bố phát hiện ra ca nhiễm đầu tiên trùng thời điểm với làn sóng dịch bệnh đang lây lan ở quốc gia này. Bộ trưởng Bộ Y tế Frank Vandenbroucke thông báo, một trường hợp chưa tiêm chủng đã mắc biến thể Omicron. Người này bộc lộ triệu chứng và xét nghiệm dương tính từ ngày 22/11.
"Đây là một biến chủng đáng ngờ. Chúng ta vẫn chưa biết nó có nguy hiểm hay không" - ông nhận định.