Những vụ hủy show nghiêm trọng nhất: Nộp phạt 700 tỷ đồng vì tội lừa đảo, BTC bị kết án hình sự 6 năm tù

Thông báo hủy show Về Đây Bốn Cánh Chim Trời chỉ được ban tổ chức công bố trên mạng xã hội vào khoảng gần 22h tối 28/12, dù chương trình vốn được lên lịch bắt đầu từ 20h cùng ngày tại Cung thể thao điền kinh Mỹ Đình (Hà Nội). Việc khán giả phải chờ đến sát giờ G, thậm chí sau giờ diễn dự kiến, mới biết show không thể diễn ra đã đẩy nhiều người vào trạng thái bức xúc, hoang mang và hoàn toàn bị động.

Cách xử lý bị xem là khó hiểu này, cộng với sự thiếu nhất quán về thông tin của đơn vị tổ chức - Công ty Ngọc Việt Education - nhanh chóng vấp phải phản ứng gay gắt từ dư luận. Nhiều ý kiến cho rằng vụ việc không đơn thuần là một trục trặc ngoài ý muốn, mà đã phơi bày những bất cập nghiêm trọng trong năng lực tổ chức, truyền thông và ý thức trách nhiệm với khán giả, những người đã bỏ tiền bạc, thời gian và niềm tin để chờ đợi một đêm diễn trọn vẹn. 

Từ vụ việc Về Đây Bốn Cánh Chim Trời, câu chuyện hủy show lại một lần nữa trở thành tâm điểm tranh luận. Trên các diễn đàn, nhiều netizen bắt đầu so sánh sự việc trong nước với những “thảm họa bể show” từng gây chấn động thế giới, nơi việc hủy chương trình không chỉ dừng ở lời xin lỗi hay hoàn vé, mà còn kéo theo những án phạt hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng và hệ lụy pháp lý nặng nề cho ban tổ chức.

Capital Hoedown (2012): “Bể kèo” phút chót và mức xử phạt 70 tỷ đồng vì vỡ trận tài chính

Capital Hoedown từng được quảng bá là một festival âm nhạc quy mô trung bình, hướng tới đối tượng khán giả trẻ yêu nhạc đồng quê, dự kiến tổ chức tại khu vực Bắc Mỹ vào mùa hè năm 2012. Sự kiện được giới thiệu có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ đang ăn khách thời điểm đó, điển hình là Sheryl Cole với tham vọng trở thành một lễ hội thường niên mang màu sắc đường phố và đại chúng, không quá xa xỉ nhưng giàu tính trải nghiệm.

Giá vé Capital Hoedown được bán ở mức phổ thông so với mặt bằng festival cùng thời. Vé tiêu chuẩn dao động từ khoảng 50-90 đô (tương đương 1,2-2,2 triệu đồng), trong khi các gói vé nâng cao và vé trọn gói có giá từ 120-200 đô (khoảng 3-5 triệu đồng), bao gồm quyền vào khu vực gần sân khấu và một số tiện ích đi kèm.

Tuy nhiên, chỉ ít ngày trước thời điểm dự kiến diễn ra, Capital Hoedown bất ngờ tuyên bố hủy toàn bộ chương trình. Nguyên nhân được xác định không đến từ yếu tố thời tiết hay an ninh, mà là khủng hoảng tài chính nghiêm trọng. Ban tổ chức không đủ khả năng thanh toán các khoản cơ bản như phí thuê địa điểm, giấy phép tổ chức, chi phí kỹ thuật và bảo hiểm sự kiện. Khi các đơn vị cung cấp dịch vụ đồng loạt rút lui vì không được thanh toán đúng hạn, festival buộc phải “bể kèo” hoàn toàn.

Khác với nhiều trường hợp hủy show chỉ dừng ở việc hoàn vé, Capital Hoedown phải đối mặt với hàng loạt vụ kiện dân sự từ đối tác và đơn vị liên quan. Sau quá trình điều tra và xét xử, tòa án Mỹ buộc công ty tổ chức phải bồi thường khoảng 2,6 triệu đô (khoảng 70 tỷ đồng), số tiền được sử dụng để chi trả các khoản nợ tồn đọng và hoàn vé cho khán giả.

Fyre Festival (2017): “Thiên đường” sụp đổ với khoản phạt 700 tỷ đồng, BTC lĩnh án tù 6 năm

Fyre Festival từng được quảng bá là một lễ hội âm nhạc xa xỉ bậc nhất thế giới, dự kiến tổ chức vào tháng 4/2017 trên một hòn đảo tư nhân tại Bahamas. Sự kiện này do doanh nhân trẻ Billy McFarland sáng lập, hợp tác cùng rapper Ja Rule, và được tiếp thị rầm rộ bằng hình ảnh thiên đường nghỉ dưỡng, du thuyền sang trọng, biệt thự cao cấp cùng hơn 30 nghệ sĩ đình đám như Blink-182, Migos, Major Lazer, Disclosure,Tyga…- đều là những nghệ sĩ có sức hút lớn vào thời điểm năm 2017.

Song song với đó, giá vé Fyre Festival được đẩy lên mức rất cao, đúng với hình ảnh “lễ hội xa xỉ” mà ban tổ chức xây dựng. Vé phổ thông được bán với giá từ khoảng 500-1.500 đô (13 - 39 triệu đồng), trong khi các gói cao cấp bao gồm vé máy bay, chỗ ở và dịch vụ đi kèm có giá lên tới 12.000 đô (300 triệu đồng), thậm chí một số gói trải nghiệm đặc biệt được quảng bá ở mức hơn 100.000 đô (2,6 tỷ đồng) với những lời “mật ngọt” hứa hẹn về loạt trải nghiệm của “Coachella phiên bản triệu phú”. Thực tế, những tiện ích xa hoa này hoàn toàn không tồn tại khi khán giả đặt chân tới địa điểm tổ chức.

Thay vì biệt thự sang trọng là những chiếc lều cứu trợ tạm bợ, bữa ăn cao cấp biến thành bánh mì kẹp phô mai, hạ tầng kỹ thuật gần như bằng không, sân khấu chưa hoàn thiện… Đáng nói, khi nhận thấy điều kiện tổ chức không đảm bảo, các nghệ sĩ lần lượt rút lui ngay trước ngày diễn, khiến festival gần như không có bất kỳ màn trình diễn nào. Fyre Festival nhanh chóng rơi vào hỗn loạn, buộc ban tổ chức phải tuyên bố hủy bỏ toàn bộ sự kiện khi chương trình đã đón chào đông đảo người hâm mộ.

Điều khiến Fyre Festival trở thành vụ bê bối lịch sử không chỉ nằm ở việc hủy show, mà ở bản chất lừa đảo có hệ thống. Các cuộc điều tra sau đó cho thấy Billy McFarland - người đứng đầu đơn vị tổ chức Fyre Festival - đã cố tình cung cấp thông tin sai lệch cho nhà đầu tư, đối tác và khán giả, sử dụng hình ảnh quảng cáo không đúng sự thật, đồng thời che giấu việc sự kiện không đủ khả năng tổ chức. Ngay cả khi đã biết festival không thể diễn ra đúng cam kết, ban tổ chức vẫn tiếp tục bán vé cho đến sát ngày.

Hậu quả pháp lý của Fyre Festival đặc biệt nghiêm trọng. Năm 2018, Billy bị tòa án liên bang Mỹ kết án 6 năm tù giam vì nhiều tội danh gian lận tài chính và lừa đảo qua mạng. Ngoài án tù, Billy còn phải bồi thường hơn 26 triệu USD (gần 700 tỷ đồng) cho các nạn nhân, bao gồm khán giả, nhà đầu tư và đối tác. Công ty tổ chức Fyre Festival cũng tuyên bố phá sản, trong khi Ja Rule thoát trách nhiệm hình sự do không trực tiếp điều hành tài chính, dù chịu tổn hại lớn về hình ảnh.

Melbourne Grand Prix (2020): BTC tự ý huỷ show phải đóng phạt

Buổi hòa nhạc Melbourne Grand Prix của Robbie Williams - cựu thành viên nhóm nhạc Take That - dự kiến diễn ra vào ngày 14/3/2020 tại Lakeside Stadium (Albert Park, Melbourne), nằm trong khuôn khổ các hoạt động bên lề Australian Formula 1 Grand Prix. Đây là concert lớn được công bố từ sớm, do World Touring Melbourne Limited (WTML) tổ chức, với Robbie Williams giữ vai trò nghệ sĩ biểu diễn chính trong đêm nhạc sau vòng phân hạng F1.

Vé tiêu chuẩn dao động khoảng 80-150 AUD (tương đương 1,3-2,5 triệu đồng), trong khi các hạng vé cao cấp, vị trí gần sân khấu hoặc gói trải nghiệm trọn gói có giá lên tới 200-300 AUD (khoảng 3,3-5 triệu đồng). Sự kiện dự kiến thu hút hàng chục nghìn khán giả, trong đó có lượng lớn người mua vé riêng cho concert, không phụ thuộc vé đua xe F1.

Tuy nhiên, chỉ một ngày trước thời điểm diễn ra, toàn bộ chương trình bị hủy bỏ đột ngột. Nguyên nhân được AGPC (Australian Grand Prix Corporation) đưa ra khi làm việc với đơn vị tổ chức concert là: đã có chỉ đạo y tế yêu cầu hủy chặng đua F1, đồng nghĩa buổi hòa nhạc cũng buộc phải dừng lại trong bối cảnh COVID-19 bắt đầu lan rộng.

Vấn đề nằm ở chỗ: thực tế vào ngày 13/3/2020, bang Victoria vẫn chưa ban bố tình trạng khẩn cấp, và không tồn tại bất kỳ chỉ thị pháp lý chính thức nào buộc phải hủy buổi hòa nhạc của Robbie Williams. Trong quá trình xét xử, Tòa án Tối cao bang Victoria xác định rằng Giám đốc Y tế bang khi đó - bác sĩ Brett Sutton - chỉ bày tỏ quan điểm ủng hộ việc hủy vì lý do an toàn, nhưng đồng thời khẳng định quyết định cuối cùng thuộc về ban tổ chức sự kiện, chứ không phải yêu cầu bắt buộc từ cơ quan y tế.

Hệ quả là sau vụ kiện kéo dài, AGPC bị tòa án buộc phải bồi thường 2,84 triệu AUD (xấp xỉ 48 tỷ đồng) cho World Touring Melbourne, thấp hơn mức yêu cầu ban đầu khoảng 8 triệu AUD (khoảng 130 tỷ đồng).

Từ vụ Về Đây Bốn Cánh Chim Trời cho đến các case tai tiếng trên thế giới, điểm chung dễ thấy nhất là: khi ban tổ chức làm việc kém chuyên nghiệp, thiếu minh bạch hoặc vượt quá khả năng, người chịu thiệt đầu tiên và nặng nề nhất luôn là khán giả. Hủy show không chỉ là không diễn, mà còn là sự đánh đổi bằng tiền bạc, thời gian và niềm tin của người mua vé.

Các trường hợp quốc tế cho thấy, hủy show sai cách không thể giải quyết bằng vài dòng xin lỗi. Ban tổ chức có thể bị phạt hàng chục, hàng trăm tỷ đồng, thậm chí dính án tù nếu có yếu tố lừa đảo hay cung cấp thông tin sai sự thật. Điều này cho thấy trách nhiệm với khán giả không phải chuyện cảm tính, mà là vấn đề pháp lý rõ ràng.

Vì vậy, sự phẫn nộ của dư luận không đơn thuần nhắm vào một đêm diễn bị hủy, mà là lời cảnh báo dành cho những đơn vị tổ chức làm ăn thiếu chuyên nghiệp. Khi khán giả đã bỏ tiền mua vé, điều họ cần nhất không phải lời xin lỗi muộn màng, mà là sự tôn trọng và cam kết rõ ràng ngay từ đầu.