Món chè cung đình làm từ cá: Vừa là mỹ thực lại giúp bổ tim dưỡng não, vị thanh mát độc đáo xua tan ngày hè nóng nực
Có thể chè cá rô đồng nguyên bản đã thất truyền từ lâu, không còn bán ở bất kỳ nơi nào nữa, nhưng ở một số địa phương vẫn lưu giữ công thức nấu món chè độc đáo này với những biến tấu vị giác mới lạ.

Từng được xếp vào danh sách các loại chè "vương giả" chốn cung đình xưa, chè cá rô đồng là món chè mặn có nguyên liệu và cách chế biến vô cùng đặc biệt. Tổ hợp tạo nên món chè này gồm thịt má đầu heo cỏ, thịt nạc cá rô đồng, trứng gà ta. Chúng được sơ chế một cách gọn gàng sạch sẽ, khử hết mùi tanh nhờ nước cốt trà, tương đậu mèo, hoặc bột bình tinh.
Chè cá rô có độ giòn béo của má đầu heo xắt hạt lựu, thêm vị bùi của lòng đỏ trứng gà ta, thịt cá rô ngọt mát quyện với nước bột củ bình tinh sánh vàng. Tất cả hoà trong nước mía sên thủ công, xen lẫn với mùi thơm của tinh dầu bạc hà. Ăn đến đâu mát ruột đến đấy, kỳ công cả trong cách nấu lẫn tầng lớp vị giác.

Theo Đông y, thịt cá rô đồng vị ngọt, tính bình, tác dụng bổ khí huyết, ích tỳ vị, rất tốt cho người khí huyết suy, cơ thể suy nhược. Trứng gà có vị ngọt, tính bình, trị sốt, nóng, ho khan, cảm cúm. Đậu mèo giúp làm ấm tỳ vị, giảm ợ nóng, nấc cụt, trị tiêu chảy. Sự phối hợp hài hòa của các nguyên liệu giúp món chè cá rô có công dụng bồi bổ, tăng cường sức khỏe và giải độc cơ thể.
Cụ Nguyễn Phúc Ưng Viên - hậu duệ của vua Minh Mạng, một người am hiểu dược liệu và ẩm thực, đã nói về công dụng của chè cá rô đồng rằng: “Nó làm cho nội quan hoạt động điều hòa, mạch máu lưu thông tốt, nhất là tim, thận và não sẽ rất khỏe sau khi dùng”.
Tuy công thức chè cá rô đồng nguyên bản đã thất truyền, nhưng bạn vẫn có thể thưởng thức nó theo một số công thức biến tấu dân dã dưới đây.
1. Chè cá rô đồng kiểu Huế
Huế nổi tiếng với cách chế biến cá rô đồng cầu kỳ, kết hợp giữa vị ngọt thanh của cá và vị béo ngậy từ nước cốt dừa, ăn kèm bánh tráng nướng.
Nguyên liệu (4 người ăn):
- 3 con cá rô đồng (khoảng 500g)
- 100g đậu phộng (ngâm mềm)
- 1 trái dừa xiêm (vắt cùi lấy nước cốt)

- 2 thìa bột bánh đa (hoặc bột năng)
- Hành tím, tỏi, ớt, sả băm
- Gia vị: nước mắm Huế, đường, muối, bột ngọt, tiêu
- Rau sống: rau muống chẻ, chuối non thái mỏng, khế, rau thơm
- Bánh tráng nướng (bánh đa)
Cách thực hiện:
- Sơ chế cá:
+ Cá làm sạch, để nguyên con hoặc cắt khúc.
+ Ướp cá với: 1 thìa nước mắm Huế + 1/2 thìa tiêu + 1 thìa tỏi sả băm + 1/2 thìa bột ngọt.
+ Chiên sơ cá vàng giòn, gỡ lấy thịt (giữ lại đầu và xương).

- Nấu nước dùng: Phi thơm hành tỏi, cho xương cá vào xào với 1 thìa mắm ruốc Huế. Đổ 1,5 lít nước cốt dừa + đậu phộng vào hầm 20 phút. Lọc bỏ xương, nêm 2 thìa đường + 1 thìa muối.
- Tạo độ sánh kiểu Huế: Hòa 2 thìa bột bánh đa với nước lạnh, khuấy vào nồi cho sánh mịn. Cho thịt cá vào đun thêm 5 phút.
- Pha nước cốt dừa Huế: Nước cốt dừa + 1/2 thìa muối + 1 thìa đường, khuấy đều.
- Thưởng thức: Múc chè ra tô, rưới nước cốt dừa. Ăn kèm bánh tráng nướng giòn, rau sống Huế (chuối non, khế, rau muống chẻ).
Mẹo: Người Huế thường cho thêm ít gừng giã nhuyễn khi ướp cá để khử tanh. Nếu muốn đậm vị hơn, có thể thêm 1 thìa tương đen Huế khi xào xương cá.
2. Chè cá rô đồng kiểu miền Tây
Nguyên liệu (cho 4 người ăn):
- 2 con cá rô đồng (khoảng 300-400g)
- 1 bát con đậu phộng (lạc) ngâm mềm
- 1/2 quả dừa xiêm
- Hành tím, tỏi, sả băm
- Gia vị: Nước mắm, đường, muối, bột ngọt, tiêu, ngũ vị hương
- Rau sống ăn kèm: Rau muống bào, giá đỗ, rau thơm (húng quế, kinh giới). Bún tươi hoặc bánh mì (tùy thích).


Cách làm:
- Sơ chế cá:
+ Cá rô làm sạch, bỏ ruột, đánh vảy, cắt khúc vừa ăn.
+ Ướp cá với 1 thìa nước mắm + 1/2 thìa tiêu + 1/2 thìa bột ngọt + 1 thìa hành tỏi băm, để 15 phút.
- Nấu nước dùng: Phi thơm hành tím, tỏi, sả với dầu ăn. Cho cá vào chiên sơ qua cho thịt săn lại (không cần chín kỹ). Đổ 1 lít nước cùi dừa vắt tay vào nồi, thêm đậu phộng đã ngâm mềm.
- Nêm gia vị: 1 thìa đường + 1 thìa nước mắm + 1/2 thìa muối + 1/2 thìa ngũ vị hương. Đun lửa nhỏ khoảng 20 phút cho cá và đậu chín mềm.
- Thành phẩm: Khi cá chín, rắc thêm hành ngò, tắt bếp. Hòa nước cốt dừa với chút muối, khuấy đều. Múc chè ra tô, rưới nước cốt dừa lên trên.
Ăn kèm với bún tươi hoặc bánh mì, rau sống và chấm nước mắm pha chua ngọt.

Lưu ý:
Nếu thích béo hơn, có thể thêm 1 ít sữa đặc vào nước cốt dừa.
Cá rô đồng có nhiều xương, nên ăn chậm hoặc gỡ thịt trước khi nấu.
Món này ngon nhất khi ăn nóng, không nên để qua đêm.