Khi về già có 3 nỗi sợ: Một là sợ té ngã, còn hai nỗi sợ kia đáng tiếc là nhiều người già lại không nhận ra!
Khi con người già đi, các chức năng cơ thể dần suy giảm, đó là hiện tượng sinh lý bình thường. Tuy nhiên, cùng với tuổi tác, các vấn đề sức khỏe của người cao tuổi cũng ngày càng gia tăng.
Nhiều người cho rằng nỗi lo lớn nhất của người già là cơ thể suy nhược, bệnh tật quấn thân. Thực tế, ngoài những vấn đề thường gặp đó, nhiều người già đã bỏ qua 3 mối nguy hại lớn về sức khỏe, trong đó có 2 mối nguy thường bị xem nhẹ hoặc thậm chí không nhận thức được mức độ nghiêm trọng của chúng. Ba mối nguy đó là: sợ té ngã, sợ dùng thuốc không đúng cách và sợ táo bón.
Mặc dù té ngã là nỗi sợ phổ biến nhất ở người già, nhưng việc dùng thuốc sai cách và táo bón lại chưa được coi trọng đúng mức, và đây chính là vấn đề. Tại sao 3 mối nguy này, đặc biệt là 2 điều sau, lại có thể là "kẻ sát nhân thầm lặng" đối với người cao tuổi?
1. Sợ té ngã (mối nguy phổ biến nhất)
Nhắc đến té ngã, chắc hẳn ai cũng không còn xa lạ. Khi lớn tuổi, xương cốt dần trở nên loãng, sức mạnh cơ bắp suy yếu, tốc độ phản ứng không còn nhanh nhạy như thời trẻ, do đó té ngã trở thành một trong những mối nguy sức khỏe thường gặp nhất.
Nghiên cứu cho thấy, hàng năm có rất nhiều người già bị gãy xương, chấn thương, thậm chí xuất huyết não nghiêm trọng do té ngã. Tuy nhiên, tác hại của té ngã không chỉ dừng lại ở gãy xương, nó còn có thể khiến người già phải nằm liệt giường lâu ngày, hạn chế vận động, thậm chí gây chấn thương tâm lý, khiến họ sợ đi lại và rơi vào vòng luẩn quẩn ác tính.
Lời khuyên: Nên loại bỏ các vật dụng dễ gây vấp ngã trong nhà, lắp thêm tay vịn, đi giày chống trượt. Ngoài ra, tập thể dục vừa phải để tăng cường cơ bắp và khả năng giữ thăng bằng là biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
2. Sợ dùng thuốc không đúng cách (mối nguy thường bị bỏ qua)
Đây là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống nhưng lại ít được chú ý. Người già, đặc biệt là những người dùng thuốc dài hạn, thường gặp một số vấn đề:
Chuyển hóa kém: Khả năng hấp thụ, phân giải và đào thải thuốc của các cơ quan trong cơ thể người già bị chậm lại. Dùng thuốc không đúng cách có thể dẫn đến tích tụ thuốc quá mức hoặc gây ra phản ứng phụ.
Tự ý dùng thuốc: Nhiều người già dùng thuốc theo kinh nghiệm hoặc nghe lời mách bảo mà bỏ qua tương tác thuốc. Ví dụ, dùng sai thuốc huyết áp, tiểu đường, an thần có thể gây tụt huyết áp, hạ đường huyết hoặc tổn thương thận.
Tương tác thuốc: Việc uống nhiều loại thuốc cùng lúc có thể gây ra tương tác nguy hiểm. Ví dụ, một số thuốc huyết áp khi dùng chung với kháng sinh hoặc thuốc chống đông máu có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
Lời khuyên: Người cao tuổi nên dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, định kỳ đánh giá lại các loại thuốc đang dùng để đảm bảo an toàn.
3. Sợ táo bón (mối nguy "thầm lặng")
Táo bón là vấn đề phổ biến nhưng nhiều người già lại coi đó là chuyện bình thường của tuổi già. Thực tế, táo bón lâu ngày gây hại rất lớn:
Gây ra các bệnh đường ruột, chướng bụng, đau bụng, trĩ, rối loạn chức năng ruột.
Nguyên nhân táo bón ở người già thường là do nhu động ruột chậm, giảm tiết men tiêu hóa, chế độ ăn thiếu chất xơ và uống ít nước.
Việc lạm dụng thuốc nhuận tràng có thể gây hại cho đường ruột và dẫn đến "táo bón do thuốc", làm vấn đề phức tạp hơn.
Lời khuyên: Cần điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường chất xơ (rau, củ, quả, ngũ cốc nguyên hạt), uống đủ nước và vận động điều độ để kích thích nhu động ruột. Nên tập thói quen đi vệ sinh đều đặn, không nhịn đi vệ sinh. Nếu táo bón kéo dài, cần đi khám bác sĩ thay vì tự ý dùng thuốc.
Ngoài 3 nỗi sợ trên, người già cũng cần chú ý đến các vấn đề như loãng xương, suy giảm trí nhớ, giảm miễn dịch. Việc duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống hợp lý, vận động vừa sức và giữ tinh thần lạc quan là chìa khóa cho sức khỏe. Gia đình và xã hội cũng cần quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn để người cao tuổi có một tuổi già tích cực và trọn vẹn.