Dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch máu não ở người trẻ
Tai biến mạch máu não là bệnh lý gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam và trên thế giới với tỷ lệ mắc ngày càng cao, xu hướng trẻ hóa.
Các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy (Quảng Ninh) mới đây kịp thời cấp cứu, điều trị bằng phương pháp tiêu sợi huyết, thành công cứu sống một bệnh nhân 36 tuổi bị nhồi máu não cấp giờ thứ nhất.
Trước nhập viện 1 tiếng, bệnh nhân N.T. H (36 tuổi, trú tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) có biểu hiện thất ngôn, liệt hoàn toàn nửa người phải, liệt cơ mặt phải.
Ngay khi được người nhà chuyển đến cấp cứu tại Bệnh viện Bãi Cháy, các bác sĩ nhanh chóng thăm khám lâm sàng, thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng.
Kết quả Ctscanner sọ não có hình ảnh nhồi máu não vùng đầu nhân đuôi và nhân béo trái, chưa tổn thương do xuất huyết não. Các bác sĩ hội chẩn và kết luận chẩn đoán nhồi máu não giờ đầu.
Chỉ trong 25 phút kể từ khi nhập viện, bệnh nhân được xử trí cấp cứu bằng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch.
Sau 30 phút dùng thuốc, bệnh nhân đã cải thiện cơ lực tốt, tỉnh táo trở lại, nửa người phải dần cử động được. Đến nay sau 3 ngày điều trị phục hồi chức năng, bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn, nói chuyện, vận động và sinh hoạt bình thường.
Từ đầu năm đến nay, Đơn nguyên Cấp cứu, Bệnh viện Bãi Cháy tiếp nhận khoảng 20% bệnh nhân trẻ tuổi bị tai biến mạch máu não với đa dạng các thể như nhồi máu não, xuất huyết não…
Đây là con số bệnh lý nguy hiểm đáng báo động trong cuộc sống hiện đại ngày nay khi nhiều người trẻ có thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, khoa học, stress, áp lực công việc, căng thẳng thần kinh, ít vận động, lạm dụng thuốc lá, rượu bia, thức khuya…
Bác sĩ CKI Nguyễn Ngọc Tuyền – Trưởng đơn nguyên Cấp cứu, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết, nhồi máu não là một dạng của tai biến mạch máu não, xảy ra khi một mạch máu bị tắc, nghẽn, gây hoại tử và chết khu vực não không được cung cấp máu, dẫn đến các chứng đột quỵ và có thể tử vong.
Nhồi máu não phân biệt với xuất huyết não – dạng tai biến mạch máu não khi mạch máu não vỡ ra, máu đột nhiên tràn vào mô não, gây tổn thương, phù não, tụ máu làm gia tăng áp lực lên các mô xung quanh và giết chết tế bào não.
Trước đây khi chưa có phương pháp tiêu sợi huyết, bệnh nhân nhồi máu não có thể tử vong hoặc nếu được cứu sống phải chịu di chứng nặng nề như liệt nửa người, nói ngọng, méo mồm… gây khó khăn cho sinh hoạt, lao động thường ngày, thậm chí trở thành gánh nặng cho gia đình.
Phương pháp tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch khi được sử dụng kịp thời sẽ làm tan cục máu đông gây tắc mạch máu não mà không cần phẫu thuật hay can thiệp, giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng nguy kịch, phục hồi sức khỏe nhanh chóng, hạn chế các di chứng.
Đặc biệt đối với bệnh nhân nhồi máu cấp tính trước 4,5 giờ từ khi có triệu chứng đầu tiên của nhồi máu não thì thuốc tiêu sợi huyết khối đường tĩnh mạch Alteplase có tác dụng tối ưu, đem lại cơ hội sống cho người bệnh, hạn chế tối đa di chứng ảnh hưởng đến hệ thần kinh, hệ vận động, giúp người bệnh cải thiện các triệu chứng lâm sàng và phục hồi hoàn toàn để trở lại với sinh hoạt bình thường.
Các bác sĩ khuyến cáo người trẻ không nên chủ quan, cần thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bất thường và ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ.
Người trẻ nên tạo nếp sống lành mạnh, không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia, chất kích thích, có chế độ ăn uống, sinh hoạt, lao động lành mạnh, hạn chế sử dụng thức ăn nhanh, các thực phẩm chế biến sẵn…
Bác sĩ cũng khuyên tránh stress trong cuộc sống, công việc, thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao nâng cao sức khỏe, có thời gian nghỉ ngơi hợp lý…
Khi ai đó đột ngột có những dấu hiệu như méo miệng, liệt mặt, tê bì, yếu nửa người, môi lưỡi tê cứng, nói khó hoặc không nói được, mắt nhìn mờ, đau đầu… cần đến ngay đến cơ sở y tế có khả năng chẩn đoán và điều trị trong thời gian ngắn nhất (dưới 4,5 tiếng) để có thể sử dụng phương pháp tiêu sợi huyết. Tuyệt đối không nên mất thời gian chờ người bệnh tự phục hồi hay sử dụng các phương pháp dân gian truyền miệng để điều trị tại nhà.