Cách diệt sâu bọ trong ngày Tết Đoan ngọ

Tết Đoan ngọ, còn gọi là Tết diệt sâu bọ, được tổ chức vào ngày mùng 5/5 Âm lịch là một trong những ngày lễ truyền thống đặc biệt của người Việt Nam. Theo quan niệm dân gian, vào thời điểm này trong năm, sâu bọ phá hoại mùa màng hay "sâu bọ" trong cơ thể (các vi khuẩn, virus, ký sinh trùng) sinh sôi mạnh mẽ, tác động xấu đến nông nghiệp và sức khỏe.

Dù có làm nông hay không, các gia đình đều tiến hành các nghi thức diệt sâu bọ vào ngày 5/5 Âm lịch để cầu sức khỏe và bình an.

Các nghi thức diệt sâu bọ trong Tết Đoan ngọ

Theo quan niện xa xưa, có rất nhiều cách diệt sâu bọ ngày Tết Đoan ngọ như ăn trái cây vào sáng sớm, hay tắm nước lá từ thiên nhiên, gội đầu, xông lá thơm...

Ăn đồ ăn, trái cây từ sáng sớm

Phong tục truyền thống cho rằng việc ăn một số loại thực phẩm và hoa quả vào buổi sáng mùng 5/5 Âm lịch có vai trò quan trọng trong việc diệt sâu bọ. Ngay sau khi thức dậy, người lớn thường súc miệng 3 lần, nhằm đánh thức và loại bỏ sâu bọ ra khỏi cơ thể. Ở nhiều nơi, người dân còn ăn một quả trứng vịt luộc để làm sạch dạ dày, tạo môi trường bất lợi đối với sâu bọ ký sinh.

Một hoạt động diệt sâu bọ khác vào sáng 5/5 là ăn một bát rượu nếp để làm say sâu bọ, ức chế hoặc diệt trừ chúng. Rượu nếp không chỉ là một món ăn truyền thống vào dịp Tết Đoan ngọ mà còn hỗ trợ tiêu hóa, kích thích vị giác và gia tăng cảm giác ngon miệng nhờ thành phần enzyme và chất xơ dồi dào. Cuối cùng, mọi người ăn các trái cây có vị chua như vải, mận để "giết chết" sâu bọ còn lại trong cơ thể.

Trẻ em khi vừa thức dậy và vẫn còn trên giường thường được người lớn đưa cho một vài loại quả, ít rượu nếp hoặc trứng luộc để " diệt sâu bọ " trước đánh răng, rửa mặt.

Theo dân gian, các loại thức ăn cay, nóng, ngọt, chua, đắng kết hợp có tác dụng tiêu diệt vi sinh vật có hại, duy trì sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên ăn quá nhiều quả chua khi vừa thức dậy vì sẽ ảnh hưởng xấu đến dạ dày.

Ngoài ra, rượu nếp tuy tốt cho hệ tiêu hóa nhưng cũng không nên tiêu thụ quá mức; ăn quá nhiều hoặc ăn vào lúc đói có thể gây say. Những người có kế hoạch lái xe cần tránh dùng rượu nếp để đảm bảo an toàn vì nồng độ cồn có thể tăng lên, ảnh hưởng đến sự tỉnh táo.

Tắm nước lá thiên nhiên

Dân gian cho rằng, việc đun nước từ các loại lá để tắm vào Tết Đoan ngọ có thể giúp diệt trừ sâu bọ và duy trì sức khỏe tốt. Sau khi ăn xong rượu nếp, mọi người có thể đun nước lá mùi, tía tô, kinh giới và lá tre rồ pha nước tắm.

Việc tắm nước lá giúp mồ hôi thoát ra, tạo cảm giác khoan khoái, phấn chấn và thanh lọc cơ thể. Mùi thơm từ các loại lá còn giúp giữ cho cơ thể luôn thơm tho, dễ chịu, tránh xa các khí độc và năng lượng tiêu cực.

Gội đầu, xông lá thơm

Việc gội đầu và xông lá thơm vào Tết Đoan ngọ không chỉ mang lại cảm giác dễ chịu mà còn giúp phòng tránh bệnh tật, cảm mạo. Lá bưởi, lá mùi, tía tô, kinh giới, sả, và tre thường được sử dụng để đun thành nước gội đầu hoặc xông, giúp làm sạch cơ thể và thư giãn tinh thần.

Phụ nữ đặc biệt yêu thích gội đầu bằng nước lá thơm, không chỉ để làm sạch tóc mà còn giúp tóc đen mượt và óng ả. Tinh dầu tự nhiên từ các loại lá làm cho tóc khỏe mạnh và dễ dàng chống lại tác động của môi trường.

Treo lá thơm

Treo lá thơm trước cửa nhà vào sáng sớm mùng 5/5 Âm lịch là tập tục phổ biến ở nhiều địa phương. Mọi người thường treo ngải cứu, lá sen hoặc lá tía tô với mục đích xua đuổi khí độc và côn trùng. Những loại lá này không chỉ có mùi thơm đặc trưng mà còn mang ý nghĩa phong thủy, bảo vệ sự bình an của gia đình.

Phong tục diệt sâu bọ trong Tết Đoan ngọ còn là một cách thức để con người quan tâm, chăm sóc bản thân. Việc giữ gìn một cơ thể khỏe mạnh bằng cách thanh lọc, thúc đẩy tiêu hóa và loại bỏ vi sinh vật có hại là điều mà người xưa nhấn mạnh trong ngày lễ này.