1,5 triệu trẻ em nguy cơ mắc bệnh sau lũ lụt, cách nào khắc phục?

Có ít nhất 135.000 gia đình đã bị ảnh hưởng trực tiếp, ở một số xã có mực nước lũ dâng cao tới 2m và hơn nửa triệu người không có nước sạch.

Nhà cửa bị tàn phá, mùa màng và sinh kế bị phá hủy, cơ sở hạ tầng bị hư hại. Trong giai đoạn này, đã có 42 trạm y tế xã bị tàn phá và nhiều trạm y tế khác bị cô lập, không thể tiếp cận được do nước lũ, khiến các bà mẹ và trẻ em không được chăm sóc y tế cơ bản và không được phòng bệnh, một công việc rất quan trọng trong thời điểm nguy cơ dịch bệnh gia tăng.

Đây là thông tin được các chuyên gia của UNICEF sau khi tham gia cùng nhóm khảo sát do Tổng cục Phòng chống Thiên tai Việt Nam đến các tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất để đánh giá các nhu cầu của trẻ em và phụ nữ bị ảnh hưởng bởi lũ lụt.

“Lũ lụt và sạt lở đất đã gây thiệt hại nặng nề cho các xã mà chúng tôi đến khảo sát. Người dân không có nước sinh hoạt, nhà vệ sinh bị chìm dưới nước. Điều kiện vệ sinh yếu kém làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiêu chảy và các bệnh phụ khoa”, ông Lý Phát Việt Linh, Chuyên gia về cứu trợ khẩn cấp của UNICEF cho hay.

Trong khi đó, lũ lụt gây cô lập, ngăn cách các vùng dân cư, nhấn chìm lương thực thực phẩm, các loại cây lương thực và rau quả, gây tình trạng thiếu thực phẩm, dẫn đến thiếu đói và suy dinh dưỡng.

Theo BS Nguyễn Văn Tiến, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trước mắt cần đảm bảo đủ no, không bị đứt bữa cho người dân nói chung, đặc biệt cần ưu tiên bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em.

Bởi nguyên nhân suy dinh dưỡng trẻ em theo BS Nguyễn Văn Tiến là do chế độ ăn thiếu cả số lượng và chất lượng. Hoặc khi trẻ mắc một số bệnh nhiễm khuẩn như: đường ruột, sởi, viêm đường hô hấp nhưng chế độ chăm sóc và nuôi dưỡng chưa đúng, kịp thời. Đây là những căn bệnh rất dễ xảy ra trong và sau lũ lụt.

BS Tiến cũng cho rằng, sau lũ lụt, các gia đình nhanh chóng khôi phục lại sản xuất, lựa chọn các loại cây, con giống ngắn hạn để sớm có rau xanh và các thực phẩm bổ sung cho bữa ăn gia đình.

Ngoài suy dinh dưỡng, lũ lụt không những làm cho môi trường bị ô nhiễm mà còn là điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật phát sinh, phát triển gây ô nhiễm thực phẩm làm hư hỏng chất lượng thực phẩm và vi sinh vật gây bệnh.

Vi khẩn đường tiêu hóa theo đường ăn uống vào cơ thể, tăng sinh nhanh đến khi có đủ lượng vi khuẩn nhất định đáp ứng liều gây độc là nguyên nhân chủ yếu gây các triệu chứng ngộ độc thực phẩm như: đau bụng, nôn, tiêu chảy, sốt.

Để khắc phục tình trạng này, BS Tiến cho rằng, người dân trong trường hợp khi phải dùng nước sông, suối, ao, hồ hoặc nước giếng bị nhiễm bẩn sẽ làm trong bằng phèn chua hòa vào nước (1 gam phèn chua với 20 lít nước), chờ 30 phút cho cặn lắng xuống rồi gạn lấy nước trong. Nếu không có phèn chua có thể dùng túi vải để lọc nước.

Sau đó nước cần được khử trùng bằng choloramine B hoặc clorua vôi. choloramine B dạng viên 0,25 gam rất tiện lợi cho việc khử trùng các thể tích nước nhỏ như chum, vại,…một viên 0,25 gam dùng cho 25 lít nước. Nước khử trùng 30 phút sau là sử dụng được.

Đặc biệt, người dân tuyệt đối không được khử trùng đồng thời với đánh phèn vì phèn sẽ hấp thụ hết clo hoạt tính, làm mất tác dụng khử trùng của clo, nước khử trùng vẫn phải đun sôi mới uống được. Nếu trời mưa, tốt nhất là hứng nước mưa vào các dụng cụ sạch dùng để nấu nước uống và chế biến thức ăn.

Đồng thời, người dân đặc biệt là trẻ nhỏ cũng nên thực hiện các biện pháp vệ sinh thông thường khác như: thực hiện “ăn chín, uống sôi”. Không ăn thực phẩm từ các loại động vật đã chết vì lũ cuốn, thực phẩm đã bị ngâm dưới nưới, mọc mầm, có mùi lạ (chua, mốc) và các thực phẩm bị nhiễm nấm mốc.

Để phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ các bà mẹ cần cho trẻ bú sớm ngay sau một giờ đầu sau sinh, cho trẻ bú hoàn toàn sữa mẹ trong 6 tháng đầu, không cai sữa trước 18 tháng tuổi.

Ngoài chế độ ăn uống hợp lý, cần thực hiện theo dõi biểu đồ tăng trưởng để phát hiện sớm trẻ suy dinh dưỡng, thực hiện tiêm chủng đề phòng các bệnh nhiễm khuẩn và xử lý đúng khi trẻ bị ỉa chảy và viêm đường hô hấp (những bệnh rất phổ biến sau lũ).