Vụ án Asanzo: Phạm Văn Tam bất ngờ nhận tội
Kiếm sát viên nhấn mạnh vụ án được đánh giá tương đối phức tạp vì thái độ mà các bị cáo thể hiện.
Ngày 17-9, TAND TP HCM mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án "Buôn lậu" và "Trốn thuế" liên quan đến ông Phạm Văn Tam (SN 1980; cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Asanzo) và em trai Phạm Xuân Tình (SN 1985; cựu Giám đốc Công ty Asanzo).
Đề nghị từ luật sư
Tại toà, bị cáo Phạm Văn Tam bất ngờ nhận tội. Trước đó, bị cáo một mực phủ nhận tội danh "Buôn lậu" mà VKSND TP HCM truy tố.
Tham gia bào chữa cho bị cáo Tam, luật sư cho rằng với hành vi bị buộc tội "Trốn thuế", bị cáo đã nộp khắc phục hơn 15,8 tỉ đồng. Trong khi đó, kết luận giám định ngày 10-6-2020 của Cục Thuế Đồng Nai (cũ) và Cục Thuế Bình Dương (cũ) xác định Công ty Asanzo đã trốn thuế hơn 15,7 tỉ đồng, gồm thuế giá trị gia tăng hơn 4,1 tỉ đồng và thuế tiêu thụ đặc biệt hơn 11,5 tỉ đồng.
Bị cáo Phạm Văn Tam tại toà
Trước đó, ngày 24-3-2020, Cục Thuế TP HCM cũng đã xác nhận Asanzo nộp khắc phục đủ hơn 15,8 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến ngày 11-6-2024, cơ quan CSĐT vẫn ra quyết định khởi tố vụ án. Luật sư đánh giá việc áp dụng chế tài này là "rất nghiêm khắc".
Theo luật sư, bị cáo Tam không có hành vi cố tình trốn thuế. Đối với tội *"Buôn lậu"*, ông đề nghị HĐXX áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội, đồng thời cho rằng bị cáo đã khắc phục toàn bộ hậu quả. Từ đó, luật sư kiến nghị về tội "Buôn lậu": phạt tiền từ 50 triệu đến dưới 300 triệu đồng. Về tội "Trốn thuế": xử phạt bằng thời gian tạm giam (1 năm 2 tháng 25 ngày).
Luật sư cũng cung cấp thêm tình tiết giảm nhẹ, cho biết nhiều người lao động Asanzo đã gửi đơn xin giảm án vì công ty đang hoạt động tốt, mong bị cáo sớm trở về điều hành, khắc phục sai lầm.
Tại tòa, cả ông Tam và em trai đều thừa nhận nội dung cáo trạng. Trước đó trong giai đoạn điều tra, ông Tam từng kêu oan đối với tội "Buôn lậu".
"Không đến mức được ghi nhận tích cực hợp tác"
Bày tỏ quan điểm đối với vụ án, đại diện VKSND TP HCM khẳng định cáo trạng truy tố các bị cáo là đúng người, đúng tội, cho rằng họ là người quản lý công ty nhưng vẫn cố ý phạm tội, hành vi nguy hiểm cho xã hội nên cần xử lý nghiêm.
Hai bị cáo tại toà
Tuy vậy, VKS cũng ghi nhận việc bị cáo Tam thay đổi nhận thức đối với tội danh buôn lậu, cùng với việc cả hai anh em đã khắc phục toàn bộ hậu quả và xuất trình nhiều tình tiết giảm nhẹ mới tại tòa.
Do đó, cơ quan công tố đề nghị mức án với bị cáo Phạm Văn Tam 5 - 6 năm tù về tội "Buôn lậu"; 5 - 6 năm tù về tội "Trốn thuế"; tổng hợp 10 - 12 năm tù. Bị cáo Phạm Xuân Tình bị đề nghị 4 - 5 năm tù về tội "Trốn thuế".
Đại diện VKS cho rằng điểm chuyển biến tích cực trong vụ án là bị cáo Phạm Văn Tam đã thừa nhận hành vi phạm tội. Tuy nhiên, sự thành khẩn này chưa đủ để xem là "tích cực hợp tác". Bởi lẽ, trong quá trình điều tra, hành vi buôn lậu của bị cáo Tam đã ảnh hưởng trực tiếp đến việc giải quyết toàn bộ vụ án liên quan đến Trương Ngọc Liêm ngay từ giai đoạn đầu. Do đó, việc nhận tội chỉ được xem là tình tiết giảm nhẹ thông thường, không đủ căn cứ để áp dụng tình tiết giảm nhẹ "tích cực hợp tác".
Kiếm sát viên nhấn mạnh vụ án được đánh giá tương đối phức tạp vì thái độ mà các bị cáo thể hiện.
Theo nội dung cáo trạng, thông qua pháp nhân Công ty Sa Huỳnh, ông Phạm Văn Tam đã mua hàng hóa từ nước ngoài nhập khẩu vào Việt Nam nhưng khai báo không trung thực nhằm tránh việc kiểm tra chất lượng theo quy định pháp luật.
Mặc dù ông Tam không thừa nhận đã chỉ đạo Trương Ngọc Liêm làm Giám đốc Công ty Sa Huỳnh (sau khi thay đổi từ Giám đốc cũ là Huỳnh Thị Sà Quốc sang Trương Ngọc Liêm), cũng như việc liên hệ cơ quan hải quan để thông quan lô hàng vi phạm, không thừa nhận yêu cầu Liêm lẩn tránh cơ quan công an và chu cấp tiền cho Liêm.
Tuy nhiên, căn cứ kết quả phục hồi – trích xuất dữ liệu điện tử, xác minh tài khoản ngân hàng, lời khai của những người liên quan cùng các chứng cứ khác, cơ quan tố tụng xác định có đủ căn cứ chứng minh bị can Tam là người tổ chức, chỉ đạo Trương Ngọc Liêm thực hiện hành vi buôn lậu.
Cụ thể, ngày 5-9-2018 tại Cảng ICD Phước Long 3 (TP HCM), lô hàng buôn lậu do ông Tam chỉ đạo đã bị phát hiện, với trị giá được định giá 414,7 triệu đồng.
Bên cạnh đó, thông qua pháp nhân Công ty Asanzo, dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch HĐQT Phạm Văn Tam, Phạm Xuân Tình (Giám đốc, đại diện theo pháp luật của công ty) đã ký hợp đồng nguyên tắc với Công ty Trần Thoàn, mua linh kiện để gia công, lắp ráp thành sản phẩm điều hòa nhiệt độ (công suất từ 90.000 BTU trở xuống, dán tem Asanzo, bao bì in nhãn hiệu Asanzo).
Số sản phẩm này sau đó được xuất bán cho Công ty Điện lạnh Asanzo nhưng không xuất hóa đơn bán hàng, không kê khai thuế. Đồng thời, Asanzo còn sử dụng hóa đơn không hợp pháp (ghi nội dung không đúng thực tế – thể hiện là linh kiện điều hòa nhiệt độ) để hạch toán đầu vào và kê khai thuế dưới hình thức hoạt động thương mại.
Kết quả giám định thuế xác định, từ năm 2017 đến năm 2019, hành vi trên gây ra số tiền trốn thuế hơn 15,7 tỉ đồng.