Từng vui mừng khi con đỗ lớp 6 CLC, chỉ sau 1 học kì, ông bố Hà Nội hoang mang: Liệu có đáng để đánh đổi không?

Mỗi mùa thi vào các trường chất lượng cao (CLC) đến gần, hàng nghìn phụ huynh lại hồi hộp, thấp thỏm. Không chỉ là kỳ thi của con, mà còn là cuộc đua âm thầm của các cha mẹ, với hy vọng con mình giành được một chỗ trong ngôi trường mơ ước, nơi được gắn mác "chất lượng cao" như một sự bảo chứng cho tương lai học tập và cả… danh tiếng gia đình.

Mỗi năm, để chen một chân vào các trường này, học sinh phải đối mặt với tỷ lệ chọi gay gắt. Nhiều phụ huynh đặt mục tiêu cho con vào lớp 6 CLC thường đầu tư cho con học thêm, ôn luyện từ sớm.

Được biết, Hà Nội hiện có 5 trường THCS công lập chất lượng cao, gồm Nam Từ Liêm, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Lê Lợi (quận Hà Đông) và Chu Văn An (Long Biên). 5 trường này thu học phí lớp 6 từ 3,6 tới 5,78 triệu đồng một tháng, tương đương nhiều trường tư.

Các trường thường dạy chương trình nước ngoài, tiếng Anh tăng cường bên cạnh chương trình chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Sĩ số một lớp khoảng 30-35 học sinh, thay vì 45 học sinh như ở trường công lập bình thường.

Thế nhưng, giữa dòng người đang đổ dồn về phía ánh hào quang CLC, một ông bố lại bất ngờ nêu lên quan điểm ngược dòng: "Tôi từng vui mừng khi con đỗ vào THCS CLC đúng nguyện vọng. Nhưng chỉ sau một học kỳ, tôi bắt đầu hoài nghi: Liệu có đáng không?".

Ông bố này cho biết, năm ngoái, con anh từng đỗ vào một trường CLC đúng nguyện vọng. Tuy nhiên chỉ sau 1 học kì với nhiều háo hức, nhiều vấn đề dần lộ rõ. Chương trình học vẫn chủ yếu theo khung của Bộ Giáo dục, chỉ khác biệt ở việc nâng cao ba môn Toán - Văn - Anh. Trong khi đó, lượng kiến thức này hoàn toàn có thể bổ sung qua các lớp học thêm, nơi thậm chí còn hiệu quả hơn. Một sự thật không thể phủ nhận: Để vào được các trường cấp 3 top đầu hay trường chuyên, học sinh vẫn phải đầu tư thời gian và chi phí đáng kể cho việc học thêm.

Điều đáng nói là mức học phí tại các trường CLC công lập ngang bằng với trường dân lập trung bình, lại có xu hướng tăng 10% mỗi năm. Phụ huynh phải trả mức phí như trường tư trong khi chất lượng giáo dục không có sự khác biệt đáng kể. 

Thành tích tốt của các trường CLC chủ yếu đến từ việc tuyển chọn đầu vào khắt khe, chứ không phải từ chương trình đào tạo đặc biệt. Lợi thế duy nhất có lẽ là môi trường tập trung nhiều học sinh giỏi, giúp hình thành ý thức học tập tích cực và hạn chế ảnh hưởng từ những tác động tiêu cực.

"Câu hỏi đặt ra là: Tại sao học sinh xuất sắc lại phải trả mức phí cao khi thụ hưởng giáo dục công lập, trong khi chất lượng không vượt trội? Mô hình trường CLC công lập tự chủ được kỳ vọng sẽ giảm gánh nặng ngân sách nhà nước, nhưng mục tiêu mang lại chất lượng giáo dục tương xứng với mức học phí dường như chưa đạt được", ông bố này kết luận.

Tranh cãi

Một số phụ huynh đồng tình, cho rằng ông bố này đã nói lên nỗi lòng của nhiều người: Họ cũng từng kỳ vọng rất nhiều vào môi trường CLC, nhưng rồi sau một thời gian học, bắt đầu nhận thấy bản chất không khác quá nhiều so với trường công thường, nhất là khi áp lực thi cử vẫn buộc học sinh phải học thêm ngoài giờ.

Một phụ huynh bình luận: "Con tôi học CLC, nhưng để thi lên cấp 3, cháu vẫn phải cày cuốc thêm như bạn học trường công thường. Mà học phí thì gần như gấp đôi. Đúng là có chút không hợp lý thật".

Tuy nhiên, phe phản đối lại cho rằng ông bố này đã nhìn nhận quá lạnh lùng, thậm chí có phần thiển cận. Với họ, trường CLC không chỉ là chương trình học, mà còn là môi trường phát triển. 

Trên thực tế, các tường THCS chất lượng cao ở Hà Nội thường có những đặc điểm nổi bật như chương trình đào tạo chuẩn, đội ngũ giáo viên giỏi, cơ sở vật chất hiện đại, và các hoạt động tăng cường, định hướng xa hơn cho học sinh.

Với họ, cái giá phải trả không nằm ở mức học phí, mà là sự đầu tư cho một môi trường giáo dục toàn diện, nơi trẻ được học trong điều kiện tốt hơn, từ cơ sở vật chất đến chất lượng đội ngũ, sĩ số lớp. Việc con phải học thêm để thi vào lớp 10 không phải lỗi của trường, mà là hệ quả chung của cả hệ thống tuyển sinh hiện tại.

Một phụ huynh bình luận: "Trường chất lượng cao chưa hẳn đã là một mô hình hoàn hảo, nhưng nếu chỉ nhìn vào việc có học thêm hay không để đánh giá, thì sẽ là chưa công bằng. Cần nhìn vào trải nghiệm của học sinh: các em có được khơi gợi hứng thú học tập không? Có được quan tâm tới kỹ năng mềm, thái độ sống, hay chỉ là học để thi?".

Cuộc tranh luận chưa có hồi kết. Nhưng điều rõ ràng là: Trường CLC không phải "đường tắt" tới thành công, cũng không phải "tấm vé bảo đảm" cho tương lai. Dù có học ở đâu, hành trình học tập của con vẫn đòi hỏi nỗ lực, đầu tư và đồng hành bền bỉ từ gia đình.

Vậy nên, trước khi nộp đơn cho con vào trường CLC, có lẽ phụ huynh cũng nên tự hỏi mình: Thứ chúng ta thật sự kỳ vọng là gì? Một danh xưng "chất lượng cao" hay một môi trường học tập phù hợp, nuôi dưỡng con mình theo đúng nhịp phát triển của con?