Trước Ngân 98, những KOL nào đã bị "xộ khám" vì bán hàng giả?

Ngày 13-10, Công an TP HCM chính thức khởi tố và ra lệnh bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân (Ngân 98) về hành vi sản xuất và buôn bán hàng giả là thực phẩm. Thông tin này nhanh chóng gây chú ý dư luận.

Theo kết quả điều tra ban đầu, Ngân 98 đứng sau Công ty ZuBu (do mẹ ruột là bà T.T.T đứng tên giám đốc) và Hộ kinh doanh ZuBu Shop (đứng tên M.T.V). Dù không trực tiếp nắm pháp nhân nhưng toàn bộ hoạt động điều hành, tài chính, kinh doanh đều do Ngân chỉ đạo và hưởng lợi. Từ năm 2021, Ngân hợp tác với một số nhà máy ở Hà Nội để gia công các sản phẩm “thực phẩm bảo vệ sức khỏe giảm cân” mang tên Super Detox X3, X7, X1000 – những sản phẩm được cấp phép lưu hành hợp pháp.

Tuy nhiên, Ngân đã lợi dụng hình thức hàng tặng kèm để tiêu thụ thêm loại sản phẩm khác tên “viên rau củ Collagen”. Loại này không hề được cấp phép, không có hồ sơ công bố, nhưng Ngân vẫn cho đóng gói, dán nhãn trùng thương hiệu X3 – X7 – X1000, rồi quảng cáo có công dụng “tăng hiệu quả giảm cân”. Các sản phẩm này được rao bán tràn lan trên Facebook, TikTok và hotline của công ty, với lời cam kết “giảm 4-15kg theo liệu trình”.

Kết quả giám định của Phân viện Khoa học hình sự – Bộ Công an xác định sản phẩm do Ngân sản xuất không đạt chất lượng theo công bố, được xếp vào hàng giả, trong đó một số mẫu chứa sibutramin và phenolphthalein, hai hoạt chất bị cấm sử dụng trong thực phẩm vì có thể gây rối loạn tim mạch, tiêu hóa, tăng huyết áp và thậm chí ung thư.

Nhiều KOL khác cũng bị khởi tố vì bán hàng giả

Vụ việc Ngân 98 bị khởi tố không phải là cá biệt. Chỉ trong năm 2025, hàng loạt KOL, người nổi tiếng bị điều tra vì liên quan đến sản xuất, quảng cáo, buôn bán hàng giả cho thấy thực trạng đáng lo ngại của ngành kinh doanh online “dựa hơi người nổi tiếng”.

Hồi tháng 6, Công an tỉnh Ninh Bình bắt giữ Lê Văn Hải, chủ kênh TikTok “Gia đình Hải Sen” với 2,6 triệu lượt theo dõi, cùng Trần Đại Phúc, Giám đốc Công ty TNHH Hải Bé, về hành vi buôn bán hàng giả. 

Hai người này nổi tiếng nhờ quảng cáo sản phẩm “Siro ăn ngon Hải Bé”, được giới thiệu là “thần dược” giúp trẻ em ăn ngon, tăng sức đề kháng. Nhưng kết quả giám định cho thấy các thành phần chính như vitamin A, calci, vitamin C chỉ đạt dưới 70% so với công bố, bị xác định là hàng giả. Ngoài ra, Hải còn bán nhiều loại mỹ phẩm, thực phẩm chức năng khác chưa được kiểm chứng chất lượng.

Trước đó, vào tháng 4, Bộ Công an khởi tố Phạm Quang Linh (Quang Linh Vlog) và Nguyễn Thị Thái Hằng (Hằng Du Mục) cùng ba đối tượng liên quan do sai phạm trong sản xuất hàng giả, lừa dối khách hàng. Sản phẩm “kẹo rau củ Kera” của nhóm này từng gây sốt với khẩu hiệu “một viên kẹo bằng một đĩa rau”, được quảng cáo rầm rộ bởi Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên. 

Kết quả kiểm tra cho thấy kẹo không hề chứa hàm lượng rau củ như công bố (chỉ 0,6-0,75% thay vì 28,13%), đồng thời có chứa Sorbitol – chất tạo ngọt không được ghi trên nhãn. 

Bộ Công an sau đó đã mở rộng điều tra và khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Thúc Thùy Tiên về tội “Lừa dối khách hàng”.

Chuỗi bê bối này tiếp tục lan rộng khi đến cuối tháng 5-2025, Công an tỉnh Đồng Nai ra quyết định khởi tố vụ án “Sản xuất, buôn bán hàng giả” tại Công ty CP Nhà máy y tế EBC Đồng Nai, liên quan đến Công ty TNHH TM-DV VB Group – nơi ông Nguyễn Quốc Vũ, chồng Đoàn Di Băng, là người đại diện pháp luật. 

Sau khi ba lô mỹ phẩm và thực phẩm chức năng do công ty này phân phối bị phát hiện vi phạm chất lượng, Đoàn Di Băng, một KOL, một "phú bà" có hơn 1,7 triệu người theo dõi trên mạng xã hội, đã xóa toàn bộ sản phẩm khỏi giỏ hàng và khóa bình luận trên TikTok.

Những vụ việc nối tiếp nhau cho thấy mặt trái của kinh doanh “influencer”, khi danh tiếng và lượng người theo dõi bị biến thành công cụ thương mại hóa, vượt ngoài phạm vi pháp luật. 

Những vụ việc này không chỉ làm sụp đổ hình ảnh “người nổi tiếng làm kinh tế”, mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Bởi phần lớn nạn nhân là người tiêu dùng tin tưởng vào tên tuổi KOL, tin rằng “sản phẩm người nổi tiếng dùng là sản phẩm tốt”.