"Tài sản quốc gia" đặc biệt của Việt Nam giúp một doanh nghiệp thu 2.299 tỷ

Công ty cổ phần Traphaco, một trong những doanh nghiệp dược phẩm hàng đầu Việt Nam, đã dành hàng thập kỷ để xây dựng và nâng tầm các nguồn dược liệu Việt quý giá. 

Với tâm huyết coi dược liệu là tài sản quốc gia, công ty không chỉ khai thác giá trị kinh tế mà còn tập trung vào việc tạo sinh kế bền vững cho nông dân, phát triển kinh tế địa phương, bảo tồn đa dạng sinh học cũng như giá trị văn hóa. 

Hành trình này bắt đầu từ những bước đi tiên phong trong nghiên cứu và sản xuất, dần hình thành chuỗi giá trị hoàn chỉnh từ nguồn nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng, góp phần khẳng định vị thế của dược liệu Việt trên bản đồ y học thế giới.

Hành trình nâng tầm dược liệu Việt của Traphaco

Hành trình thực sự khởi sắc từ những năm 1990, khi Traphaco đối mặt với thách thức khan hiếm nguyên liệu sau thành công của sản phẩm Ampelop. Sản phẩm này, phát triển từ bài thuốc dân gian sử dụng chè dây (tiếng Nùng gọi là Thau rả, tiếng Tày gọi là Khau rả, danh pháp khoa học: Ampelopsis cantoniensis (Hook. et Arn.) Planch.) - một loại dược liệu mọc hoang ở vùng núi phía Bắc - được hoàn thiện vào khoảng năm 1996. 

Dưới sự kết hợp của các giáo sư, bác sĩ, dược sĩ - do GS.TS.NGND Phạm Thanh Kỳ ngày ấy đứng đầu - với Công ty Cổ phần Traphaco, quy trình sản xuất viên nang Ampelop quy mô công nghiệp 100.000 viên/mẻ và 1 triệu viên/lô sản xuất hoàn thành.

Ampelop hỗ trợ điều trị các triệu chứng đau bụng, ợ hơi, ợ chua và mất ngủ, nhưng thành công của nó nhanh chóng dẫn đến tình trạng khai thác chè dây ồ ạt. Người dân chặt cây tận gốc, đe dọa nguy cơ cạn kiệt nguồn gen. 

Để khắc phục điều này, Traphaco chuyển hướng sang bảo tồn và trồng tập trung, thay đổi thói quen thu hoạch từ chặt cành sang lấy lá, giữ gốc để cây tái sinh. Thông qua việc hợp tác cùng Dự án BioTrade, Traphaco đã hướng bà con trồng và thu hái cây chè dây bền vững theo tiêu chuẩn GACP-WHO (Thực hành tốt trồng trọt và thu hái cây thuốc của Tổ chức Y tế Thế giới - WHO). Đây chính là nền móng cho mô hình sản xuất dược liệu sạch và bền vững.

Năm 2009, Traphaco triển khai Dự án GreenPlan - Nghiên cứu, phát triển bền vững nguồn dược liệu" với mục tiêu trước hết “Phát triển bền vững nguồn dược liệu Traphaco”. 

Làm giàu từ cây dược liệu xanh

Đến nay, GreenPlan đã xây dựng được vùng nguyên liệu trên 36.300 ha trải dài trên hàng chục tỉnh thành từ Bắc vào Nam, trong đó có 10 dược liệu có vùng trồng/thu hái đạt chuẩn quốc tế GACP-WHO (Actiso, Rau đắng đất, Bìm bìm, Đinh lăng, Chè dây, Cỏ ngọt, Cúc hoa vàng, Ngải cứu, Trạch tả, Dừa cạn).

Có thể nói, đối với nhiều doanh nghiệp dược trong nước, sở hữu vùng trồng đạt chuẩn GACP-WHO là một ước muốn không dễ dàng có được. 

Đối với hàng trăm hộ dân và cơ sở sản xuất dược liệu, khi tham gia vào chuỗi giá trị xanh của Traphaco, cuộc sống của họ như được đổi mới, sang trang. 

Ở các vùng trồng, các cây dược liệu này trở thành là "cây làm giàu" của địa phương.

Đơn cử, anh Thào A Từ ở Lào Cai sở hữu 3.000m2 trồng Actiso theo chuẩn GACP-WHO. Nhờ phối hợp cùng Traphaco, gia đình anh tăng thu nhập gấp 6 lần so với mức thu từ trồng lúa. “13 năm trồng Actiso, cộng với thu nhập từ trồng rau, gia đình tôi đủ nuôi hai con đi học. Mới đây, tôi còn dựng được ngôi nhà khang trang” - anh Thào A Từ phấn khởi cho biết. 

Hơn 10 năm qua, những người dân vùng cao như anh Thào A Từ đã cùng Traphaco đưa sản phẩm Boganic bổ gan (chiết xuất từ những hoạt chất tốt nhất của dược liệu Việt xanh, sạch) đến tay người tiêu dùng.

Những tâm huyết của bà con và Traphaco sau hàng thập kỷ thay đổi vì người dùng Việt đã giúp các sản phẩm của công ty được công nhận Thương hiệu Quốc gia (có thể kể đến như Hoạt huyết dưỡng não và thuốc bổ não Cebraton và thuốc giải độc gan Boganic).

Hành trình ra đời của nhiều sản phẩm Thương hiệu Quốc gia của Traphaco luôn đi bằng những bước chậm rãi, khoa học, bài bản, đặt chất lượng và an toàn sức khỏe người dân lên trên hết. 

Nhờ được khách hàng tin tưởng, chỉ riêng năm 2023, Traphaco đạt doanh thu 2.299 tỷ, lợi nhuận đạt 285 tỷ. Cùng năm, Dự án GreenPlan của Traphaco vinh danh nhận giải Human Act Prize 2023 ở hạng mục "Dự án Bền vững".

Những kết quả đáng mừng này cộng với hành trình của Traphaco là minh chứng cho sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Từ Ampelop đến Boganic, từ GreenPlan đến các vùng GACP, Traphaco không chỉ sản xuất thuốc mà còn bảo tồn di sản, hỗ trợ cộng đồng và góp phần xây dựng ngành dược phẩm Việt Nam vững mạnh. 

Với cam kết dài hạn, Traphaco tiếp tục mở rộng, mang dược liệu Việt đến gần hơn với thế giới, vì sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững.