Không tốn tiền học thêm, nữ sinh ở Hà Nội thông thạo 3 thứ tiếng, giành học bổng du học rồi có quyết định bất ngờ!

Cuối năm học lớp 12, Trần Ngọc Hà Châu, sinh năm 2007, (quê gốc ở Nghệ An, hiện sống ở Hà Nội) nhận được thông báo trúng tuyển học bổng CIS hệ đại học của Trường Đại học Công nghệ Hóa học Thẩm Dương (Trung Quốc) và học bổng Khuyến khích học tập (40%) của trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH).

Đứng trước ngã rẽ, hoặc du học, khám phá một đất nước mới, trải nghiệm một môi trường mới, bạn bè, gia đình bất ngờ khi Hà Châu lựa chọn ở lại. Quyết định ấy không xuất phát từ sự do dự, mà từ một lựa chọn có suy nghĩ kỹ lưỡng của cô gái trẻ.

"Em chọn học trong nước vì thấy ngành công nghệ vi mạch bán dẫn phù hợp hơn với tính cách của mình và có nhiều tiềm năng phát triển trong tương lai", Châu chia sẻ. "Nếu học bổng Trung Quốc, em sẽ trở thành giáo viên tiếng Trung; còn ở Việt Nam, em được học để trở thành kỹ sư thiết kế chip, một lĩnh vực đang rất được quan tâm. Việc dạy tiếng Trung, nếu muốn, em vẫn có thể thực hiện vào buổi tối hoặc cuối tuần".

Sở hữu bảng thành tích ấn tượng với IELTS 7.5 (điểm đọc đạt tuyệt đối 9/9), SAT 1420 và HSK5, Hà Châu không chỉ học giỏi tiếng Anh mà còn tự học thêm tiếng Trung và thông thạo tiếng Tây Ban Nha.

"Ngôi trường đầu tiên dạy tiếng Anh là... ngôi chùa"

Ít ai biết rằng hành trình học của Hà Châu bắt đầu từ một... lớp học ở chùa.

Xuất thân từ một gia đình có thu nhập trung bình, Châu có ít cơ hội tham gia các lớp học thêm. Năm Châu học lớp 1, gia đình chuyển đến Tây Mỗ. Ngôi trường mới, bạn bè mới khiến cô bé trở nên nhút nhát, khép mình vì không còn những người bạn thân quen từ thuở nhỏ. Suốt những năm tiểu học, Châu ít nói, lặng lẽ và có phần thu mình.

Mãi đến mùa hè lớp 5, một người họ hàng giới thiệu em đến lớp học tiếng Anh ở chùa Mỗ Cả. Đó là bước ngoặt quan trọng trong tuổi thơ của Châu. Dưới sự hướng dẫn của sư trụ trì, thầy trong chùa và đặc biệt là bác Lan Hương - một phật tử và người dạy tiếng Anh tại chùa, em bắt đầu tìm thấy niềm vui học tập, sự tự tin và tinh thần tự lập.

Những buổi học ở chùa diễn ra đều đặn: tối thứ Hai, Tư, Sáu là giờ học giáo lý và tiếng Anh; sáng Chủ nhật, Châu cùng các bạn dậy từ 5 giờ để quét dọn khuôn viên chùa, tập thể dục, tụng kinh và học đến chiều. Những dịp lễ lớn như Phật Đản, Vu Lan, Rằm tháng Giêng, giỗ Tổ, các em đều cùng nhau phụ giúp bê cỗ, rửa bát, dọn dẹp…

Những năm sau, khi sức khỏe của bác Lan Hương yếu, lớp học dời về nhà bác. Dù quy mô nhỏ, nhưng hơn 20 bạn trẻ vẫn duy trì đều đặn. Từ "ngôi trường làng" ấy, không ít em nhỏ đã đạt chứng chỉ ngoại ngữ, có em đỗ đại học danh tiếng.

Môi trường ấy không chỉ giúp Châu tiến bộ trong học tập mà còn rèn cho em kỷ luật, lòng biết ơn và thói quen tự học. Chính nơi đó đã đặt nền tảng cho cô gái nhỏ từng rụt rè trở thành một sinh viên bản lĩnh, tự tin bước vào ngành học mà mình lựa chọn hôm nay.

"Tự làm thầy của chính mình" 

Ngoài lớp học ở chùa Mỗ Cả, hành trình học tập của Trần Ngọc Hà Châu gần như hoàn toàn là tự học. Không theo học trung tâm, không có gia sư, cô gái nhỏ chọn cách "tự làm thầy của chính mình", từng bước mày mò qua các ứng dụng học trực tuyến, thư viện mở và tài liệu chia sẻ từ những người thầy đặc biệt.

Châu kể, những năm cấp ba, cô duy trì thói quen học tiếng Anh mỗi ngày trên Duolingo, luyện nghe nói, ngữ pháp và từ vựng theo từng bài nhỏ. Khi gặp từ mới, em tra nghĩa và ví dụ bằng Cambridge Dictionary, một công cụ uy tín giúp hiểu ngữ cảnh sử dụng. Khi hoàn thành hết các bài học trong app, mất khoảng 3 năm, có thể đạt khoảng 5.5 IELTS nếu người học kiên trì hàng ngày. Ai học nhiều có thể rút ngắn thời gian.

Khi đã nắm chắc nền tảng, Châu tiếp tục nâng cao kỹ năng bằng học liệu của Hội English lights your home (ELYH) là một cộng đồng những người học tiếng Anh. Thời gian di chuyển đến các lớp học thêm hay trung tâm, Châu dùng để học thêm từ mới, luyện mẫu câu.

Không dừng lại ở tiếng Anh, đầu năm 2023, Châu bắt đầu học tiếng Trung theo lời khuyên của bác Lan Hương, người đã nhìn thấy tiềm năng của em và gợi ý con đường du học. Cô dùng từ điển Hanzii, ban đầu là bản miễn phí nên phải xem quảng cáo mỗi lần tra từ, mãi đến khi có đợt giảm giá còn 400 nghìn đồng mới quyết định mua để dùng trọn đời.

Tiếng Tây Ban Nha cũng được Châu học theo cách tương tự, chỉ khác là cô chưa thi chứng chỉ vì chưa sắp xếp được thời gian. "Ngôn ngữ là cánh cửa mở ra thế giới. Em muốn có nhiều chìa khóa để khám phá", cô nói.

Còn với SAT, kỳ thi chuẩn hóa của Mỹ, Châu học hoàn toàn trên Khan Academy, một nền tảng luyện thi miễn phí do College Board phát triển. Mỗi ngày, cô đặt mục tiêu hoàn thành một số bài toán, bài đọc và theo dõi tiến độ qua biểu đồ tự động của hệ thống. Các môn Toán, Vật lý, Châu cũng học thông qua tài liệu và các trang web trực tuyến.

Trong suốt ba năm cấp ba, em đã không ngừng trau dồi cả tiếng Trung và tiếng Anh, đồng thời chuẩn bị để thi các chứng chỉ cần thiết nhằm bổ sung cho hồ sơ xin học bổng vào đầu năm 2025.

Sau ba năm kiên trì, cô gái nhỏ ấy đã có trong tay IELTS 7.5 (với điểm đọc đạt tuyệt đối 9/9), SAT 1420 và HSK5. Hồ sơ học bổng của Châu được chuẩn bị chỉn chu, trong đó nổi bật nhất là bài luận do chính em viết bằng cả tiếng Anh và tiếng Trung, với sự góp ý của bác Lan Hương và cô Thu Nguyễn. Khi nộp hồ sơ, em gửi kèm bằng khen "Tinh tấn học tập" do Cụ trụ trì chùa Mỗ Cả trao tặng.

Châu kể, chùa có hai vị sư: Cụ ni sư trụ trì, và Thầy - sư trẻ hơn, đều rất yêu thương, chỉ bảo tận tình cho nhóm học trò nhỏ. Các cô, thầy dành cho lớp học không gian tốt nhất: giảng đường rộng rãi, thoáng mát, có quạt hơi nước, wifi và bảng học để các em có thể tập trung trau dồi tri thức.

Những nỗ lực ấy giúp Châu vượt qua vòng sơ tuyển, phỏng vấn và nhận được thông báo trúng tuyển học bổng.

Cách tri ân tốt nhất là nỗ lực phát triển bản thân

Mỗi khi gặp khó khăn trong học tập, Hà Châu lại nhắc mình nhớ về mục tiêu ban đầu, lý do khiến em bắt đầu hành trình này. "Khi nghĩ đến ước mơ được làm việc trong lĩnh vực mình yêu thích, được tự lập và giúp đỡ người khác, em lại thấy có thêm sức mạnh để bước tiếp", cô nói. Với Châu, niềm vui khi được chia sẻ những thành tựu nhỏ cùng bác Lan Hương - người đã đồng hành, dạy dỗ và truyền cảm hứng cho em từ những ngày đầu cũng là một nguồn động lực lớn giúp em không ngừng cố gắng.

Hiện là sinh viên năm nhất ngành Công nghệ vi mạch bán dẫn của Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH), Hà Châu đặt mục tiêu hoàn thành xuất sắc chương trình học, tiếp tục trau dồi chuyên môn và phấn đấu giành học bổng du học tại Pháp hoặc Đài Loan trong tương lai. Em tin rằng, lĩnh vực bán dẫn sẽ là một trong những trụ cột của nền công nghiệp hiện đại và bản thân mong muốn được đóng góp một phần nhỏ vào sự phát triển đó.

"Cách tri ân tốt nhất dành cho những người đã giúp đỡ mình chính là nỗ lực phát triển bản thân, để sau này mình cũng có thể giúp lại những người khác, giống như cách Sư trụ trì, Thầy trong chùa và bác Lan Hương đã từng giúp em", Châu chia sẻ.

Cô cũng nhấn mạnh một điều quan trọng: tiếng Anh là chiếc chìa khóa mở ra cánh cửa tri thức. Nếu không nghe, nói, đọc, hiểu tốt tiếng Anh thì rất khó tiếp cận với tài liệu chuyên ngành. Em học tất cả các thứ tiếng khác, kể cả tiếng Trung hay tiếng Tây Ban Nha đều thông qua tiếng Anh.

Hiện nay, USTH giảng dạy 100% bằng tiếng Anh, nên lợi thế ngôn ngữ giúp em học thuận lợi hơn. Các học liệu từ hội tự học ELYH, nơi bác Lan Hương là hội viên vẫn là nguồn tài nguyên quý giá mà em và hơn 20 bạn cùng lớp thường xuyên sử dụng. "Chúng em có nhiều lứa tuổi khác nhau, nhưng cùng chia sẻ một tinh thần: tự học để đổi đời. Trong nhóm có nhiều em nhỏ học rất giỏi, khiến em càng thấy mình phải nỗ lực hơn", Châu nói.