Không phải bánh mì, đây mới là đặc sản Việt khiến đầu bếp Mỹ tiếc hùi hụi vì hơn 10 năm mới được nếm thử

Lần đầu nếm đặc sản Việt của đầu bếp Mỹ và sự tiếc nuối

Theo thông tin được đăng ngày 1/8/2025 trên VietnamNet, đầu bếp người Mỹ Chad Kubanoff, hiện sống tại TP.HCM được một khán giả theo dõi YouTube giới thiệu về một quán bán đặc sản Việt nằm trong khu Phú Mỹ (quận 7). Sau hơn một thập kỷ lăn lộn khám phá ẩm thực Việt Nam, đây là lần đầu tiên anh được thưởng thức món bánh cuốn Cao Bằng.

VietNamNet News ghi lại khoảnh khắc Chad nếm thử và ngạc nhiên thốt lên: "Thay vì chấm với nước mắm, tôi sẽ nhúng bánh cuốn vào nước xương. Thật thú vị". Trong đoạn video, anh còn nói rằng bản thân "tiếc vì không biết nơi này sớm hơn, dù ngày nào cũng chạy xe đi ngang qua". Cảm giác tiếc nuối ấy, theo lời Chad, không chỉ đến từ một món ăn ngon, mà từ việc anh đã bỏ lỡ một lát cắt văn hóa ẩm thực rất riêng của Việt Nam suốt nhiều năm.

Khoảnh khắc ấy như định hình lại hành trình thưởng thức ẩm thực của vị đầu bếp Mỹ, không phải bánh mì hay phở mà chính là món bánh cuốn vùng cao tưởng quen mà lạ, tinh tế và giàu bản sắc – bánh cuốn Cao Bằng.

Hương vị khác biệt của đặc sản Việt "quen" về hình thức nhưng "lạ" trong cách ăn

Tại nhiều địa phương miền Bắc, bánh cuốn thường được tráng mỏng, ăn cùng nhân thịt, mộc nhĩ và chấm nước mắm pha chua ngọt. Nhưng ở Cao Bằng, món ăn này mang một diện mạo hoàn toàn khác. Nhiều bài viết trên các trang du lịch ẩm thực mô tả: bánh được làm từ gạo nương địa phương là loại gạo dẻo, thơm, được ngâm kỹ và xay ướt để tạo nên lớp vỏ mềm, mịn, không dày cũng không quá mỏng. Người tráng bánh thường gọi đó là "nghề cảm nhận bằng tay", bởi mỗi lớp bột phải trải đều, mỏng nhẹ và được cuốn ngay khi còn nóng.

Điều tạo nên linh hồn của món bánh cuốn Cao Bằng chính là thứ nước dùng ăn kèm. Không phải nước mắm như trong suy nghĩ quen thuộc, bánh cuốn Cao Bằng ăn cùng bát nước xương hầm trong vắt nhưng thanh ngọt, có thể thêm giò, trứng hấp lòng đào, hành lá, mùi tàu, đôi khi thêm cả miếng tóp mỡ hoặc măng ngâm. Thực khách sẽ nhúng miếng bánh vào bát nước dùng, giống cách ăn phở hay bún nước. Chính phương pháp này khiến món bánh cuốn trở nên gần gũi mà mới lạ, thanh tao mà đậm đà.

Theo VietnamNet, nhiều chủ quán lâu năm ở Cao Bằng cho biết phần nhân của bánh không có mộc nhĩ hay nấm hương như các vùng khác. Nhân thịt rang nhỏ, vỏ bánh mỏng nhẹ và bát nước dùng ngọt xương tạo nên sự cân bằng tự nhiên. Khi đưa lên miệng, bánh như tan ra cùng nước xương, để lại vị thơm của gạo, vị ngọt thanh và mùi thơm đặc trưng của các loại rau gia vị miền núi.

Vì sao đặc sản này chưa phổ biến rộng?

Dù là món ăn đặc trưng của Cao Bằng, bánh cuốn nước xương lại không phổ biến như bánh cuốn Hà Nội hay bánh cuốn Thanh Trì. Theo các bài phân tích của VietnamNet, có 3 nguyên nhân chính.

Thứ nhất, đây là món ăn gắn sâu với đặc trưng vùng cao, từ nguồn gạo đến vị nước dùng. Khi đưa xuống vùng xuôi, việc giữ đúng hương vị gốc đòi hỏi công phu, đặc biệt là bát nước xương phải trong, ngọt tự nhiên và không được nêm quá nhiều gia vị.

Thứ hai, cách ăn khác lạ là nhúng bánh vào nước dùng khiến nhiều người mới trải nghiệm ban đầu không quen. Một số du khách quốc tế từng viết trên Tripadvisor rằng họ "ngạc nhiên vì bánh cuốn giống phở phiên bản mini", nhưng chính điều đó khiến họ thích thú vì "không giống bất kỳ món cuốn nào từng thử ở Việt Nam".

Thứ ba, món ăn không phổ biến tại các đô thị lớn trong nhiều năm, chỉ xuất hiện nhiều hơn gần đây khi người Cao Bằng mang hương vị quê hương vào Tp. HCM, Hà Nội.

Một du khách người Úc từng chia sẻ trên diễn đàn du lịch Travelfish: "Bánh cuốn Cao Bằng là món tôi vô tình thử trong đợt đi thác Bản Giốc. Cách ăn kỳ lạ nhưng hương vị khiến tôi nhớ mãi. Đó là lý do tôi luôn muốn quay lại miền núi phía Bắc".

Đặc sản Việt "ghi điểm" với du khách nước ngoài

Nhiều food blogger quốc tế từng ghé Cao Bằng cũng dành lời khen cho món ăn này. Tác giả trang blog The Hungry Suitcase mô tả bánh cuốn Cao Bằng là "nhẹ như sương, mềm như lụa, nhưng lại có chiều sâu hương vị mà không nhiều món bánh cuốn khác mang lại". Trong khi đó, một nhóm du khách Hàn Quốc được Báo Cao Bằng phỏng vấn năm 2023 cho rằng bánh cuốn Cao Bằng "ngon theo cách giản dị", đặc biệt là bát nước xương "ngọt mà không gắt".

Chính sự kết hợp giữa đơn giản và tinh tế, giữa truyền thống và sự sáng tạo vùng miền, đã giúp bánh cuốn Cao Bằng trở thành món ăn mà nhiều du khách nói rằng "không biết thì thôi, nhưng biết rồi thì sẽ nhớ mãi".

Bánh cuốn Cao Bằng không ồn ào như bánh mì, không quá nổi tiếng toàn cầu như phở hay bún chả, nhưng chính sự bình dị và khác biệt ấy lại chạm đến cảm xúc của những người từng thưởng thức như cách nó khiến đầu bếp Mỹ Chad Kubanoff phải tiếc nuối vì hơn 10 năm mới được biết đến.

Trong bản đồ ẩm thực Việt Nam, có những món ăn không phải đại diện du lịch, nhưng lại là cánh cửa mở vào chiều sâu văn hóa vùng miền. Và bánh cuốn Cao Bằng chính là một món đặc sản Việt như thế: nhẹ nhàng, tinh tế, giàu bản sắc để ai "lỡ hẹn" rồi cũng sẽ muốn tìm lại lần nữa.