Gần 2.500 bệnh nhân viêm gan B được miễn phí xét nghiệm viêm gan D tiêu chuẩn Mỹ

Dự án này được  Viện Nghiên cứu Tâm Anh (thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh) phối hợp với Viện Vi sinh và Chống dịch Stanford (Mỹ) triển khai đa trung tâm tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Bệnh viện Bạch Mai. Từ cuối tháng 11/2025 đến tháng 7/2026, ba bệnh viện tham gia dự án nghiên này thu tuyển gần 2.500 bệnh nhân viêm gan B để xét nghiệm miễn phí virus viêm gan D. Bởi, các nghiên cứu trên thế giới cho thấy đồng nhiễm hai loại virus này có thể khiến người bệnh tiến tới xơ gan, ung thư gan nhanh hơn gấp 2–3 lần so với chỉ nhiễm virus viêm gan B. Hiện Việt Nam có đến 10 triệu người mắc bệnh viêm gan B nhưng chưa có dữ liệu về tỷ lệ nhiễm viêm gan D ở nhóm bệnh nhân này. Do đó, đây là bước ngoặt quan trọng của Việt Nam trong phòng chống xơ gan, ung thư gan do Viện Nghiên cứu Tâm Anh tiên phong triển khai về viêm gan D chuẩn quốc tế trên gần 2.500 bệnh nhân đầu tiên. Đồng thời, làm tiền đề quan trọng để hướng tới nghiên cứu phát minh thuốc đặc trị.

Kỹ thuật viên Trung tâm Xét nghiệm, BVĐK Tâm Anh vận hành hệ thống BioDot (Mỹ) thực hiện kỹ thuật Q-MAC giúp tìm kháng thể virus viêm gan D, tác nhân có thể gây ung thư gan. Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Trước đây, tại Việt Nam xét nghiệm viêm gan D gần như chưa thể triển khai theo chuẩn mực quốc tế do thiếu hệ thống trang thiết bị chuyên dụng và chưa được đánh giá đầy đủ mức độ nguy hiểm của tình trạng đồng nhiễm B – D. Trong khi đó, Việt Nam chưa có thuốc điều trị đặc hiệu viêm gan D khiến các bác sĩ lâm sàng gặp khó khăn trong chỉ định xét nghiệm, đánh giá nguy cơ và quản lý bệnh.

Bác sĩ Phương Lễ Trí - Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu Tâm Anh, cho biết Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh có thể thực hiện xét nghiệm viêm gan D chuẩn quốc tế nhờ hệ thống máy móc xét nghiệm chuyên dụng phục vụ nghiên cứu chuyên sâu. Các chuyên gia của Viện Vi sinh và Chống dịch Stanford đã trực tiếp đào tạo về kỹ thuật Q-MAC, sử dụng hệ thống máy của BioDot và Odyssey DLx của LI‑COR (Mỹ). Xét nghiệm này dựa trên kỹ thuật bắt giữ kháng thể trên vi mảng định lượng, phát hiện kháng thể Ig-G (immunoglobulin G) kháng virus viêm gan D. Kháng nguyên delta tái tổ hợp của virus viêm gan D được in trên vi mảng trên các phiến kính phủ lớp màng vàng plasmonic cấu trúc nano không liên tục, cho phép tăng cường tín hiệu và phát hiện huỳnh quang định lượng từ các lượng nhỏ huyết thanh bệnh nhân.

Q-MAC đã được sử dụng bởi nhóm Nghiên cứu của Stanford để sàng lọc bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B trong một quần thể lớn được chọn ngẫu nhiên. Độ nhạy và đặc hiệu của Q-MAC cũng đã được nghiên cứu và so sánh với các phương pháp khác như ELISA, Western blot cũng như xét nghiệm HDV RNA. Điều này giải quyết việc đánh giá chính xác tỷ lệ lưu hành viêm gan D hiện tại còn khó khăn do thiếu các xét nghiệm định lượng sẵn có và đáng tin cậy. Xét nghiệm QMAC được phát triển là một xét nghiệm thuận tiện để sàng lọc chính xác các quần thể để xác định tỷ lệ lưu hành viêm gan D trong một quần thể có tỷ lệ ung thư biểu mô tế bào gan cao bất thường.

Trung tâm Xét nghiệm, BVĐK Tâm Anh trang bị hệ thống máy tự động cho các xét nghiệm sinh hóa - miễn dịch, huyết học, vi sinh, sinh học phân tử cơ bản và chuyên sâu, hiện đại chẩn đoán toàn diện nhiều lĩnh vực tim mạch, tiêu hóa, thần kinh, gan mật, tiết niệu, thận học, nội tiết, chuyển hóa, cơ xương khớp, các bệnh lý miễn dịch, da liễu, ung thư… Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Viện Nghiên cứu Tâm Anh, Hệ thống BVĐK Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Vi sinh và Chống dịch của Đại học Stanford trong lễ công bố hợp tác về đào tạo xét nghiệm viêm gan D vào ngày 15/11/2023. Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Toàn bộ quy trình xét nghiệm được xây dựng, thẩm định và giám sát chuyên môn bởi các nhà khoa học từ Stanford. Nhờ đó, kết quả xét nghiệm đạt độ chính xác theo tiêu chuẩn quốc tế ngay tại Việt Nam, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho người bệnh.

Nghiên cứu HEP-D thu nhận bệnh nhân từ 16 tuổi trở lên đã được chẩn đoán viêm gan B mạn tính. Viện Nghiên cứu Tâm Anh sẽ tài trợ toàn bộ chi phí cho gần 2.500 bệnh nhân đầu tiên nhằm động viên người bệnh viêm gan B thực hiện xét nghiệm nhằm đánh giá nguy cơ đồng nhiễm để từ đó có các chiến lược, kế hoạch kiểm soát viêm gan hiệu quả và duy trì sức khỏe lâu dài cho bản thân cũng như an toàn cộng đồng.

"Siêu máy" chụp MRI 3 Tesla SIGNA™ Hero tích hợp phần mềm chính hãng chuẩn quốc tế với công nghệ AI mới nhất, tốc độ chụp nhanh hơn 3-4 lần, cung cấp hình ảnh chi tiết "siêu rõ nét" về mô gan, đánh giá nhanh chóng và chính xác mức độ viêm gan, gan nhiễm mỡ và xơ gan, u gan hoặc áp xe gan, đặc biệt trong bệnh viêm gan do virus. Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Đây là quy mô nghiên cứu lớn tại Việt Nam về đồng nhiễm B – D. Dữ liệu thu được từ nghiên cứu HEP-D giữa hai viện nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam và Mỹ hứa hẹn đóng góp quan trọng cho công tác quản lý y tế, giúp xây dựng chiến lược kiểm soát viêm gan mạn tính hiệu quả, giúp tạo tiền đề quan trọng cho Việt Nam tiếp cận sớm với nghiên cứu thuốc phát minh đặc trị viêm gan D.