Gần 2.000 phụ huynh Hà Nội muốn "cấm" 1 hoạt động sắp diễn ra trong trường học: CỰC ĐOAN hay HỢP LÝ?

Gần 2.000 phụ huynh đồng lòng đòi "cấm tiệt" Halloween trong trường học, cuộc tranh luận tưởng chừng nhỏ, nhưng lại phản ánh rất rõ cách chúng ta đang nhìn nhận về giáo dục và văn hoá hội nhập.

Mọi chuyện bắt đầu từ một bài đăng trên một nhóm phụ huynh lớn với dòng tiêu đề nổi bật: "Đề nghị cấm tổ chức Halloween trong trường học!". Chỉ trong vài giờ, bài viết thu hút hàng nghìn lượt đồng tình và hàng trăm bình luận tranh cãi. Nhiều người cho rằng, lễ hội này là một "trào lưu ngoại lai", không phù hợp với môi trường học đường Việt Nam.

Không ít cha mẹ chia sẻ rằng họ cảm thấy rùng mình trước hình ảnh những chiếc mặt nạ ghê rợn, xác sống, ma quỷ... vốn được bày bán tràn lan trong dịp này. Theo họ, những hình ảnh đó dễ gây sợ hãi cho trẻ mầm non, học sinh tiểu học, những em nhỏ còn non nớt về nhận thức, chưa thể phân biệt được ranh giới giữa trò vui và nỗi sợ. 

Một số phụ huynh còn lo ngại sâu xa hơn, rằng những trò hoá trang mang yếu tố ma quái có thể khiến trẻ hiểu sai về thế giới tâm linh, dần hình thành suy nghĩ lệch lạc hoặc thiếu trong sáng. "Trẻ con cần được nuôi dưỡng bằng những điều đẹp đẽ, trong lành chứ không phải những thứ u ám, đáng sợ", một phụ huynh chia sẻ.

Đừng có "quản không được lại cấm"

Tuy vậy, ở chiều ngược lại, cũng có rất nhiều phụ huynh lên tiếng phản đối việc "cấm tiệt" Halloween. Họ cho rằng, vấn đề không nằm ở bản thân lễ hội mà là cách tổ chức và định hướng của người lớn. Nếu Halloween được thực hiện có chừng mực, có giáo viên hướng dẫn, có nội dung học tập đi kèm, thì đây hoàn toàn có thể là một hoạt động mang tính giáo dục tích cực.

Một phụ huynh có con học trường song ngữ kể rằng, trường con chị từng tổ chức Halloween rất bài bản. Các hoạt động được lồng ghép bằng tiếng Anh, học sinh được học từ vựng, tham gia trò chơi nhóm, thi hoá trang với chủ đề sáng tạo. Kết thúc chương trình, toàn bộ học sinh cùng nhau dọn vệ sinh, trả lại khuôn viên sạch sẽ. "Các con được vui, được học, được tự tin thể hiện. Vậy tại sao phải cấm một hoạt động vốn có thể tổ chức đẹp và ý nghĩa đến vậy?", chị nói.

Nhiều người khác cũng nhắc lại rằng, Halloween vốn không đơn thuần là "lễ hội ma quỷ" như nhiều người vẫn nghĩ. Ngày này bắt nguồn từ truyền thống phương Tây, diễn ra vào đêm 31/10, trước Lễ Các Thánh (1/11) và Lễ Linh Hồn (2/11). Ban đầu, đây là dịp để tưởng nhớ những người đã khuất, tôn vinh các vị thánh, cầu nguyện cho linh hồn người thân. 

Theo thời gian, nó trở thành một lễ hội văn hoá, nơi người ta hoá trang, vui chơi, cùng nhau chia sẻ niềm vui thay vì mang màu sắc tôn giáo nặng nề. "Nó kinh hay không kinh là do cách chúng ta tổ chức. Trẻ con thích Halloween vì được chơi, được xin kẹo, được hoá trang, chứ không phải vì chúng hiểu đó là ngày của ma quỷ," một giáo viên tiếng Anh bình luận.

Sự khác biệt trong cách nhìn nhận có lẽ đến từ tâm thế của mỗi người. Những phụ huynh ủng hộ thường coi Halloween là cơ hội để con mở mang hiểu biết văn hoá quốc tế, rèn kỹ năng sáng tạo và tự tin. Còn nhóm phản đối lại lo ngại việc "nhập khẩu" quá nhiều yếu tố nước ngoài sẽ khiến trẻ xa rời giá trị truyền thống, thậm chí ảnh hưởng đến tâm lý.

Câu hỏi đặt ra là: chúng ta có thật sự cần phải "cấm tiệt" một lễ hội? Hay điều cần thiết hơn là tổ chức nó theo cách phù hợp với môi trường học đường Việt Nam?

Một chuyên gia giáo dục nhận xét, "cấm" luôn là cách dễ nhất nhưng chưa chắc là cách tốt nhất. Trẻ con không sợ Halloween, cái chúng sợ là bị người lớn áp đặt nỗi sợ lên chúng. Nếu biết biến lễ hội này thành cơ hội học tập: ví dụ cho trẻ tìm hiểu về văn hóa, luyện kỹ năng tiếng Anh, học cách làm việc nhóm, thể hiện cá tính qua trang phục thì Halloween hoàn toàn có thể trở thành một "tiết học mở", đúng nghĩa của tinh thần giáo dục hiện đại.

Halloween không chỉ là một ngày lễ để hóa trang, mà còn là dịp để học sinh rèn luyện kỹ năng tổ chức, hợp tác và thậm chí là giao tiếp ngoại ngữ nếu kết hợp với các hoạt động giới thiệu nguồn gốc ngày lễ này.

Còn nếu sợ hình ảnh phản cảm, cách trang trí quá đà hay hoá trang gớm ghiếc, thì trách nhiệm thuộc về người tổ chức và người lớn chứ không phải lỗi của bản thân lễ hội. Chúng ta hoàn toàn có thể định hướng lại chủ đề như "Halloween xanh", "Halloween thân thiện", hoặc "Halloween kể chuyện cổ tích", nơi trẻ vẫn được vui, được hoá thân mà không hề có yếu tố kinh dị.

Giữa "cấm" và "thả nổi", vẫn còn một con đường thứ ba

Thực tế, ở nhiều trường quốc tế, Halloween được tổ chức đều đặn hàng năm, nhưng không hề gây phản cảm. Trẻ được học về ý nghĩa của ngày lễ, tự làm mặt nạ, tìm hiểu văn hóa nước ngoài và thể hiện sự sáng tạo qua từng bộ trang phục. Còn với các trường Việt Nam, thay vì "cấm cho xong", việc chọn lọc, hướng dẫn và giám sát mới là cách khiến các hoạt động ngoại khóa trở nên bổ ích.

Cuộc tranh luận xoay quanh chuyện "nên hay không nên tổ chức Halloween" phản ánh rất rõ nỗi băn khoăn của phụ huynh thời hội nhập: làm sao để con trẻ được vui, được mở mang, mà vẫn giữ gìn nét văn hóa riêng. Nhưng có lẽ, giữa "cấm" và "thả nổi", vẫn còn một con đường thứ ba, con đường của sự cân bằng: tổ chức có định hướng, chọn lọc những giá trị tích cực và quan trọng nhất là tin tưởng vào khả năng cảm nhận của con trẻ.

Bởi giáo dục, sau cùng, không phải là tước bỏ cơ hội được trải nghiệm, mà là dạy trẻ biết nhìn ra điều đúng, điều đẹp trong mọi điều khác biệt.