Chuyên gia Việt nói: Có những sinh viên sau 5 năm đạt mức lương tới cả 1 tỷ đồng/tháng, bí quyết của họ thì ra "đơn giản" thế này!

Ở bất kỳ nền giáo dục nào, Toán học cũng được xem là chiếc chìa khóa quan trọng, mở ra tư duy và năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. Chuyên gia giáo dục Bùi Khánh Nguyên đã nhiều lần nhấn mạnh rằng: sự thành công trong Toán không chỉ mang lại điểm số, mà còn rèn luyện tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề, những yếu tố quyết định cho sự nghiệp sau này.

Trong một chia sẻ với Học viện Toán Tự Tin, chuyên gia này đánh giá, môn Toán là rất quan trọng. Xưa nay môn Toán chưa bao giờ bị giảm vai trò trong giáo dục phổ thông. 

Ngày nay, khi xã hội có ý thức cao hơn về vai trò của STEM với tương lai phát triển của mỗi quốc gia, thì cạnh tranh giữa các quốc gia, giữa các nền kinh tế và các tổ chức chủ yếu xoay quanh việc cạnh tranh về nhân tài, nhân lực trong các lĩnh vực trọng yếu như STEM, trong đó Toán là một môn học nền tảng.

Hệ thống các trường chuyên ở Việt Nam vẫn có hệ chuyên Toán, qua đó sản sinh ra những học trò với nền tảng Toán học vững vàng và do vậy, các em vẫn thường có nhiều sự lựa chọn ngành học ở bậc sau phổ thông. 

Các trường đại học ngày nay tuy đào tạo rất nhiều ngành, nhưng chung quy lại các ngành về Kỹ thuật và Kinh doanh vẫn chiếm đa số, chủ yếu để phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế. Do vậy, cơ hội việc làm và thu nhập từ các ngành Kỹ thuật và Kinh tế luôn là động lực thúc đẩy việc đầu tư vào học tốt các môn như Toán ngay từ bậc phổ thông.

Toán và STEM mang lại nhiều cơ hội

Chuyên gia khẳng định, Toán và STEM mang lại những cơ hội rất lớn với mỗi cá nhân. Có những du học sinh Việt Nam ngành kỹ thuật hoặc tài chính có thể đạt mức lương tới 500.000 USD/năm (khoảng 1 tỷ đồng/tháng) ngay trong 5 năm đầu sự nghiệp của mình tại Mỹ. Đây là mức lương tương đương, thậm chí cao hơn lương CEO ở nhiều công ty lớn ở trong nước. 

"Để có được những cơ hội thu nhập lớn như vậy, năng lực khoa học và khả năng đóng góp của những em đó chắc chắn là rất lớn. Mà tôi chưa gặp những em nào yếu nền tảng Toán phổ thông lại có thể chạm tay vào được những cơ hội như vậy, vì các ngành hot như Khoa học máy tính, Kỹ sư, Phân tích kinh doanh, Công nghệ tài chính, Định phí bảo hiểm… đều đòi hỏi nền tảng vững chắc về môn Toán, bên cạnh những năng lực khoa học khác", chuyên gia này nói.

Trước thắc mắc liệu học giỏi Toán có phải chỉ để "xuất khẩu lao động", thầy Bùi Khánh Nguyên khẳng định: chính xác hơn phải gọi đó là "xuất khẩu chất xám".

Ông lý giải: "Khi một thanh niên từ Việt Nam có thể tìm được việc làm ở nước ngoài với thu nhập bằng ngoại tệ, đó chắc chắn là chất xám thật. Bởi không tổ chức nào bỏ số tiền lớn để thuê một lao động mà người đó không mang lại giá trị tương xứng".

Ngay cả tại Việt Nam, các công ty nước ngoài cũng tuyển dụng dựa trên năng lực, khả năng giải quyết vấn đề, chứ không đặt nặng bằng cấp hay mối quan hệ quen biết. Vì vậy, học giỏi Toán là một trong những hành động cụ thể để xây dựng chất xám và khẳng định giá trị trên thị trường lao động.

"Những tổ chức chuyên nghiệp đều biết rằng nếu thuê phải người bất tài, sớm hay muộn họ cũng sẽ đi đến bờ vực phá sản. Do vậy, khi có thêm những người Việt ra nước ngoài kiếm được mức lương nửa triệu đôla một năm như vậy, chắc chắn đó là chất xám cao cấp, mà chỉ có thể có được nhờ việc học tập bài bản, thành nghề trong các lĩnh vực quan trọng như Kỹ thuật, Kinh doanh. Không chỉ ở nước ngoài, thị trường lao động trong nước cũng có rất nhiều công việc lương cao nhưng đòi hỏi lao động phải có chất xám. Học tốt Toán chính là những hành động cụ thể để xây dựng chất xám để mang ra thị trường lao động", chuyên gia chia sẻ thêm.

Chương trình Toán của Việt Nam đủ sức giúp học sinh Việt Nam cạnh tranh, hòa nhập và thành công

Ông Bùi Khánh Nguyên cũng đánh giá, chương trình Toán của Việt Nam hiện nay đủ sức giúp học sinh Việt Nam cạnh tranh, hòa nhập và thành công tại các giảng đường đại học nước ngoài. Nhưng hơn một nửa thí sinh trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025 có điểm Toán dưới 5, tức là không đáp ứng được yêu cầu của chương trình Toán của Việt Nam.

"Tôi cũng từng gặp một số học sinh trường quốc tế mà khá là kém Toán, mà lý do chủ yếu từ việc các em phải học toán bằng tiếng Anh trong khi còn đang chập chững học tiếng Anh. Điều này là đáng tiếc vì lẽ ra bản thân em không kém Toán, chỉ là vấn đề ngôn ngữ cản trở em học giỏi Toán. 

Theo tôi, nếu cha mẹ đưa con vào học chương trình quốc tế thì cần tăng cường cho các em học tiếng Anh từ thật sớm, như mầm non, hoặc chuẩn bị tiếng Anh đủ tốt mới bắt đầu học Toán và Khoa học bằng tiếng Anh. Vì thiếu những điều kiện như vậy, nhiều em học sinh học Toán bằng tiếng Anh tiếp thu kiến thức thông qua một ngôn ngữ chưa thành thạo, và do vậy trở nên kém Toán hơn và trở nên mất tự tin so với một bạn học Toán bằng tiếng Việt và có khả năng hiểu sâu sắc và rõ ràng các nội dung Toán bằng tiếng mẹ đẻ", ông nói.

Chuyên gia Bùi Khánh Nguyên cho rằng: "Đừng nghĩ học thêm là tiêu cực, quan trọng là học thêm cái gì và học như thế nào". Nếu chưa hiểu bài trên lớp, học sinh cần tự học, tìm gia sư hoặc tham gia lớp học thêm phù hợp.

Ông nhấn mạnh: "Hãy giỏi Toán bằng được. Giỏi Toán nhất định sẽ tốt cho tương lai, vì ở bất cứ lựa chọn nào, các em đều cần Toán để thi tốt nghiệp, thi SAT, vào đại học tốt và thậm chí ngay cả ở bậc đại học, Toán vẫn là môn bắt buộc trong chương trình đại cương".

Tại Mỹ, 100% các trường đại học đều dạy Toán trong năm đầu, bao gồm Giải tích, Thống kê, Toán rời rạc… Vì vậy, nếu chưa tự tin, học sinh hoàn toàn có thể học lại từ đầu, chọn đúng trình độ để lấy lại nền tảng. Một học sinh lớp 10 yếu Toán nhưng kiên trì học lại từ lớp 6 sẽ đi xa hơn và tự tin hơn nhiều so với bạn bè cùng lớp nhưng kiến thức hổng.