Bí quyết học tập của thủ khoa: Nghe cho vui chứ đừng học theo! Muốn tiến bộ thật sự, hãy học từ nhóm người này!

Nhiều bậc phụ huynh rất thích tìm hiểu những "kinh nghiệm học tập" từ các học sinh xuất sắc hoặc thủ khoa, tuy nhiên thực tế cho thấy những kinh nghiệm này thường không phù hợp với phần lớn học sinh bình thường. Bởi lẽ, để vận dụng được những kinh nghiệm học tập thực sự, cần có một nền tảng năng lực nhất định. Những điều mà người ta có thể dễ dàng chia sẻ, đôi khi lại không còn là bản chất thực sự của thành công trong học tập.

Khi được hỏi bí quyết học giỏi, các học sinh xuất sắc hiếm khi thừa nhận vai trò then chốt của trí thông minh hay tư duy vượt trội. Thay vào đó, họ thường nói những điều dễ nghe như: học không cần phải so tài tư duy, chỉ cần có ý chí, sự kiên trì, và cố gắng không ngừng. Những câu trả lời như vậy vừa làm hài lòng giáo viên, vừa khiến phụ huynh yên tâm, vì ít ai sẵn lòng thừa nhận rằng chỉ số IQ và năng lực tư duy có ảnh hưởng đáng kể đến kết quả học tập.

Sự thật là, những học sinh xuất sắc không đơn thuần chỉ chăm chỉ hơn người khác. Ngược lại, họ có thể học ít hơn về mặt thời gian nhưng lại đạt hiệu quả cao hơn nhờ vào khả năng tư duy mạch lạc, khả năng thiết lập chuỗi logic khi giải quyết vấn đề. Họ có thể tiếp thu bài học trong một tiết học mà người khác cần đến ba tiết, làm một bài và hiểu sâu một bài, còn có thể vận dụng vào các lĩnh vực khác. Những năng lực này không phải ai cũng có thể rèn luyện được chỉ bằng sự cố gắng.

Vậy phải học tập theo ai?

Nếu muốn tìm hình mẫu để học hỏi, học sinh bình thường nên tham khảo kinh nghiệm từ những học sinh khá – giỏi trong môi trường học tập tương đồng, hoặc những bạn học sinh trung bình nhưng biết cách vươn lên rõ rệt. Những kinh nghiệm của họ về cách khắc phục môn yếu, cải thiện thái độ học tập, và sắp xếp thời gian học hợp lý sẽ mang tính thực tiễn và khả thi hơn nhiều.

Nhiều giáo viên giàu kinh nghiệm thường không hướng học sinh đến việc học theo "thủ khoa của lớp" – người vốn có tư duy vượt trội, mà khuyên các em chọn người có khả năng gần mình nhất để đặt mục tiêu phấn đấu. Việc đặt ra những hình mẫu xa vời không chỉ thiếu thực tế mà còn dễ khiến học sinh mất đi động lực. Học sinh cần hiểu rằng, con đường tiến bộ là một hành trình phù hợp với chính mình, chứ không phải là việc sao chép y nguyên phương pháp của người khác.

Mỗi học sinh đều có những điểm mạnh riêng, và quan trọng là tìm được cách phát huy nó. Dù không phải ai cũng trở thành thủ khoa, nhưng nếu biết học hỏi đúng người, chọn đúng phương pháp, thì việc tiến bộ từng bước vẫn hoàn toàn nằm trong tầm tay. Học tập không phải là một cuộc chạy đua, mà là một hành trình rèn luyện lâu dài và cá nhân hoá.