10 vấn đề về tâm lý mua sắm chắc chắn bạn đã từng mắc phải nhưng thường lờ đi
Hiệu ứng tâm lý mua sắm vì thấy nhiều người sử dụng hoặc chạy theo độ hot để bắt trend mà chẳng hợp với phong cách chính là thứ sẽ khiến bạn phải đối mặt với rủi ro và khủng hoảng về tài chính cá nhân ngay lập tức.
1. Hiệu ứng Diderot
Sở dĩ có tên gọi này là đến từ Diderot, một nhà triết học người Pháp. Khi Diderot nhận được một món quà là chiếc áo choàng đỏ sang trọng và một khoản tiền thưởng từ Catherine Đại Đế.
Quá yêu thích chiếc áo nhưng nhận ra mình không có gì tương xứng với nó, Diderot đã quyết định sử dụng số tiền được thưởng để mua một đống đồ phối cùng. Thậm chí, Diderot còn sửa lại cả ngôi nhà để tương xứng với chiếc áo sẽ mặc.
Kết quả là, Diderot đã lâm vào cảnh nợ nần chồng chất và phải trả nợ một khoảng thời gian dài sau đó.
Từ câu chuyện trên, hiệu ứng Diderot đã nói lên một tâm lý mua sắm phổ biến của người tiêu dùng.
Khi bạn mua một thứ gì đó đắt tiền, bạn bắt đầu suy nghĩ và so sánh với những món đồ ở nhà. Thậm chí quyết định mua thêm rất nhiều thứ mới khác để phù hợp.
Và sau khi về nhà, bạn chẳng hiểu tại sao mình lại mua thêm rất nhiều thứ không cần thiết mặc dù điều kiện kinh tế lại không cho phép.
Cách giải quyết: Rất khó cho những ai đã rơi vào tình trạng hiệu ứng mua sắm Diderot. Bởi tâm lý mua sắm vô thức đã ăn sâu vào lối suy nghĩ và hành động. Bạn nên học cách bình tĩnh, suy nghĩ cẩn thận, kiềm chế, đặt ra những câu hỏi tại sao liên tục. Thậm chí, bạn nên hạn chế hoặc nhờ người thân giữ tiền hộ khi đi mua sắm.
2. Hiệu ứng đua đòi
Nhiều người có sở thích và tâm lý muốn mình trở nên nổi bật và là tâm điểm của mọi thứ. Họ thậm chí muốn gây chú ý với người khác bằng việc sở hữu những món đồ mua chưa ai có. Đây chính là hiệu ứng đua đòi.
Cách giải quyết: Hãy lập một danh sách mà bạn thấy mình làm được, giỏi và những điều bạn thấy tự hào của bản thân. Cách này nghe có vẻ dư thừa nhưng sẽ giúp bạn nhận ra rằng, vật chất không phải là thứ duy nhất tạo ra được sự thu hút.
3. Hiệu ứng đoàn tàu
Đây là hiệu ứng xảy ra khi bạn mua một sản phẩm chỉ vì nó đang hot và ai cũng sở hữu nó. Kể cả khi món đồ đó không hợp với bạn, bạn vẫn mua chỉ vì chạy theo trend mới là quan trọng nhất.
Cách giải quyết: Cân nhắc lại bản thân, thử hỏi thứ bạn muốn chi tiền là một thứ mình thích hay là thứ chỉ để hùa theo đám đông.
4. Hiệu ứng mua hàng cho tương lai
Nhiều chị em có suy nghĩ thế này: "Mình sẽ mua chiếc váy này vì kiểu gì mình cũng sẽ giảm béo thành công" hoặc "Phải mua đồ thể thao thì mới có động lực tập tành chứ". Tuy nhiên, kết quả là sau khi mua xong bạn chỉ vứt nó ở một xó và không dùng tới một lần nào cả.
Cách giải quyết: Bạn nên nỗ lực đạt được điều gì đó trước khi bỏ tiền ra những thứ không cần thiết. Vì những món đồ này chỉ có tác dụng khi bạn thực hiện điều đó thành công.
5. Hiệu ứng mua sắm theo cảm hứng
Hôm nay là một ngày tồi tệ hay hôm nay là một ngày hạnh phúc, lương tháng này của bạn nhỉnh hơn một chút. Đây đều có thể là lý do để bạn mua sắm được coi là theo cảm hứng ngẫu nhiên.
Cách giải quyết: Nếu cảm thấy buồn chán, bạn có thể tìm cách giảm stress bằng các hình thức tập thể dục lành mạnh khác hoặc xem hài, xem phim. Nếu mua sắm chỉ vì thích thôi thì nên nghĩ tới cảnh cuối tháng hết tiền và phải đi vay mượn bạn bè.
6. Hiệu ứng mua vì thấy thích một chi tiết nào đó của sản phẩm
Bạn có ý định vào siêu thị chỉ để mua một ổ bánh mì. Tuy nhiên, lại thành mua cả giỏ đồ ăn. Lý do là gói kẹo này có vị mới, lọ mứt này màu đẹp, túi bánh này có cái nơ xinh. Quá nhiều lý do vẩn vơ khiến bạn phải tiêu một đống tiền vì những thứ không cần thiết. Và bạn quên béng đi mất lý do đầu tiên khi tới cửa hàng chỉ là để mua một cái bánh mì.
Cách giải quyết: Bạn chỉ nên mang đủ tiền để mua đúng món đồ mà mình đã dự định. Tránh mang nhiều tiền mặt hoặc thẻ có thể quẹt tiền thoải mái để mua thêm những món ăn dư thừa khác.
7. Hiệu ứng thích mua đồ giảm giá
Còn gì tuyệt vời hơn với những người yêu thích mua sắm khi thấy một món đồ đang giảm giá. Không những thế, nó còn được giảm giá mạnh chỉ trong một ngày duy nhất. Lý do này khiến bạn không thể nào không mua về ngay lập tức.
Cách giải quyết: Hãy tỉnh táo trước những bẫy giảm giá này. Đánh giá liệu món đồ có cần thiết hay không. Bạn có thể dùng chúng vào những trường hợp nào. Nếu không hãy lướt qua chúng và để tâm tới những món đồ cần mua khác ngay lập tức.
8. Hiệu ứng thích mua đồ rẻ tiền
Để tiết kiệm nhiều người vẫn lựa chọn cách mua những món đồ giá rẻ. Tuy nhiên, tiền nào thì của nấy. Những món đồ này thường làm bạn tốn thêm gấp 2 thậm chí là 3 lần chi phí để sửa chữa lại.
Cách giải quyết: Bạn nên mua một món đồ xịn và chất lượng ngay từ ban đầu để tránh phát sinh chi phí cho những rủi ro phía sau.
9. Hiệu ứng tin tưởng lời tư vấn của nhân viên bán hàng
Nhân viên bán hàng là những người đã được đào tạo để đi đến một mục tiêu duy nhất: rút tiền trong ví của bạn càng nhiều càng tốt. Họ sẵn sàng bẻ lái nhu cầu mua sắm của bạn sang hướng khác, mà hướng đi này là có lợi nhuận kinh tế nhất đối với họ.
Cách giải quyết: Trước khi mua hàng hãy tìm hiểu thông tin sản phẩm thật kỹ để tránh bị nhân viên bán hàng qua mặt. Và hãy tỉnh táo trước những lời chào mời hấp dẫn để biết nhu cầu của mình là gì.
10. Hiệu ứng sợ hãi
Đó có thể là nỗi sợ nếu không mua sản phẩm này thì sẽ hết. Bây giờ bạn đang có tiền nên cần tranh thủ để mua luôn. Hoặc mua để tự thưởng cho bản thân trước khi bạn tiêu hết tiền.
Cách giải quyết: Bạn hãy tưởng tượng và đặt ra giả thuyết mình chỉ có rất ít tiền và chỉ được mua một vài món đồ cần thiết. Bạn cũng có thể đặt giả thuyết tích cực hơn rằng nếu không mua món đồ này bạn sẽ có đủ tiền để đi du lịch hoặc tham dự một sự kiện có ích nào đó.