Tưởng khôn mà lại dại - 5 kiểu trẻ sau dễ bị xã hội đào thải nếu không được cha mẹ uốn nắn kịp thời!
Những hành vi dưới đây không phải là sự không ngoan.
Trong thời đại mà sự lanh lợi, thông minh và nhanh nhạy được xem là yếu tố vàng để thành công, nhiều bậc cha mẹ cảm thấy yên tâm khi con mình "biết điều", "khôn sớm", hoặc "biết sống". Tuy nhiên, có những kiểu "khôn" không hề là dấu hiệu tích cực. Đó là những biểu hiện của sự phát triển lệch lạc về nhân cách, thiếu chiều sâu nội tâm và nền tảng đạo đức. Những đứa trẻ tưởng như đang "trưởng thành sớm" ấy, nếu không được định hướng lại kịp thời, rất dễ bị xã hội đào thải khi bước vào đời thực.
Dưới đây là 5 kiểu trẻ điển hình khiến các bậc phụ huynh cần suy ngẫm:
1. Khéo mồm khéo miệng nhưng năng lực rỗng tuếch
Không ít trẻ sớm học cách nịnh nọt, lấy lòng người lớn, biết nói những điều khiến thầy cô vui lòng, cha mẹ hài lòng. Nhìn qua thì tưởng là lanh lợi, ứng xử tốt, nhưng bên trong lại không chịu học hỏi hay trau dồi năng lực thực sự. Khi bước vào xã hội – nơi mọi thứ được đánh giá bằng kết quả và giá trị thực – kiểu "khôn lỏi" này sớm bị nhận diện và đào thải.
2. Nhanh nhẹn ứng biến nhưng thiếu sức bền tâm lý
Có những trẻ tư duy tốt, phản ứng nhanh, học một biết mười. Tuy nhiên, chỉ cần gặp áp lực, va vấp hoặc thất bại nhỏ là dễ dàng bỏ cuộc, nản chí. Kiểu trẻ này thường thành công sớm nhưng lại thất bại sớm vì không có sự kiên trì và sức bền tinh thần. Trong xã hội cạnh tranh và biến động không ngừng, khả năng chịu đựng mới là điều quyết định chặng đường dài.
Ảnh minh hoạ
3. Tinh ranh trong việc thao túng cảm xúc người khác
Một số trẻ từ nhỏ đã biết dùng cảm xúc để điều khiển người khác – biết khi nào nên nũng nịu, khi nào nên khóc lóc, khi nào nên im lặng để né tránh trách nhiệm. Nếu không được chỉnh sửa kịp thời, trẻ sẽ hình thành tư duy "lách luật", sống thiếu minh bạch và không có trách nhiệm với hành động của mình. Khi ra đời, kiểu người này dễ gặp khủng hoảng vì không thể kiểm soát môi trường như cách họ từng thao túng cha mẹ.
4. Tự cao vì thành tích, không chịu tiếp thu
Một số trẻ đạt kết quả học tập tốt, được khen ngợi nhiều, nên sớm hình thành tâm lý tự mãn, coi thường người khác, từ chối lời góp ý. Tuy nhiên, xã hội luôn có người giỏi hơn, và không ai phát triển nếu không biết học hỏi từ người khác. Trẻ thiếu tinh thần cầu tiến và khiêm tốn sẽ sớm bị tụt lại phía sau, dù khởi điểm có tốt đến đâu.
5. Sống ảo nhiều hơn sống thật
Khi mạng xã hội trở thành thế giới chính, nhiều trẻ đắm chìm trong việc tạo dựng hình ảnh đẹp, tìm kiếm lượt "thích" và đánh giá của người lạ. Nhưng thế giới ảo không thể thay thế cho trải nghiệm thật. Trẻ nghiện mạng xã hội thường yếu kỹ năng giao tiếp thực tế, thiếu khả năng thích nghi và dễ rơi vào khủng hoảng khi bị "văng" khỏi vùng an toàn ảo tưởng của mình.
Dạy con thế nào để không "khôn mà dại"?
Nuôi dạy con chưa bao giờ là hành trình dễ dàng. Cha mẹ không chỉ cần dạy con tri thức, mà còn phải rèn cho con bản lĩnh sống, đạo đức, trách nhiệm và khả năng chịu đựng thất bại. Dạy con biết khiêm tốn, trung thực, biết chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình, không sống ảo, không ngụy biện – đó là cách tốt nhất để con có thể đứng vững trước cuộc đời đầy biến động.
Sự khôn ngoan thật sự không nằm ở việc con biết đối phó giỏi, nói lời dễ nghe hay hơn người khác một bước, mà là ở năng lực nội tại, tinh thần học hỏi, thái độ tử tế và lòng kiên định. Nếu không có những điều ấy, cái "khôn" kia chỉ là vỏ ngoài – dễ tan vỡ khi đời thật bắt đầu.