Ông bố TP.HCM liệt kê 2 tiêu chí tìm trường tiểu học, nhiều phụ huynh xua tay: Tìm khắp trái đất này cũng khó!
Bạn nghĩ có môi trường nào đáp ứng tiêu chí của ông bố này?
Gần đây, trong một hội nhóm cha mẹ chọn trường tiểu học tại TP.HCM, một ông bố đã chia sẻ hai tiêu chí "khá cứng" khi tìm trường cho con: Một là thầy cô giỏi, hai là môi trường tuyệt đối không nói tục. Câu chuyện tưởng chừng đơn giản này lại khiến cộng đồng phụ huynh tranh luận rôm rả.
Nhiều người đồng tình rằng: có thể cố gắng tìm trường có đội ngũ giáo viên giỏi – nhưng riêng tiêu chí "tuyệt đối không nói tục" thì... "khó lắm anh ơi, tìm khắp trái đất này cũng chưa chắc có!".

Tại sao lại như vậy?
Tiêu chí đầu tiên của người cha này, "tìm trường có thầy cô giỏi" được xem là hợp lý và khả thi.
Ở TP.HCM, không thiếu những trường công lập có bề dày thành tích, giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giảng dạy tâm huyết. Ngoài ra, khối trường tư cũng có nhiều nơi đầu tư bài bản, tuyển giáo viên chất lượng, tổ chức sinh hoạt chuyên môn đều đặn.
Với sự cẩn trọng, sẵn sàng tìm hiểu, dự giờ hoặc quan sát qua các hoạt động ngoại khóa, cha mẹ có thể đánh giá được phần nào trình độ và tâm huyết của thầy cô. Tuy không dễ dàng, nhưng tiêu chí "giỏi" vẫn có cơ sở để theo đuổi.
Nhưng:
Khi đọc đến tiêu chí thứ hai "môi trường không có học sinh nói tục" nhiều phụ huynh phải "đứng hình".
Một người mẹ thẳng thắn bình luận: "Ngay cả trường chuyên, lớp chọn, trường quốc tế cũng không tránh khỏi việc con vô tình nghe hoặc học theo lời lẽ không hay từ bạn bè. Chứ làm sao có nơi nào gọi là 'tuyệt đối'?".
Quả thật, với một lớp học 30 - 40 học sinh, mỗi em mang theo nền tảng gia đình, môi trường khác nhau. Có em được dạy cẩn thận từ nhỏ, nói năng lễ phép; có em lại lớn lên trong môi trường gia đình thiếu chuẩn mực, hoặc tiếp xúc nhiều với mạng xã hội, YouTube không kiểm duyệt. Trong giờ ra chơi, ăn trưa, sân trường… việc một vài câu nói thô tục lọt vào tai trẻ là điều rất khó kiểm soát hoàn toàn.
Một phụ huynh chia sẻ: "Tôi không quá lo khi con nghe một từ xấu, nhưng tôi rất sợ con nói lại, quen miệng, coi đó là chuyện bình thường".
Nỗi sợ này không vô lý. Trẻ nhỏ học qua mô phỏng, chúng quan sát, nghe và bắt chước rất nhanh. Một lần nghe bạn nói tục, có thể chúng bật cười vì "mới lạ", sau vài lần lặp lại, dần dần lời lẽ thô tục trở thành từ "giải trí" hoặc "xả stress" của trẻ.
Tệ hơn, khi trẻ dùng từ đó trước mặt người lớn hoặc người ngoài, cha mẹ sẽ bị đánh giá "con không được dạy dỗ", dẫn đến cảm giác xấu hổ, áp lực và tự trách mình.
Giải pháp không nằm ở việc "lọc" tất cả, mà là dạy con biết PHẢN ỨNG đúng
Thực tế là không thể tạo ra một môi trường "tiệt trùng" 100% , nơi không có ai từng văng tục, không có học sinh nào buột miệng thô lỗ. Nhưng điều cha mẹ có thể làm, và nên làm, là:
1. Giúp con "nhận diện" từ ngữ xấu và tác động của nó
Ngay từ khi trẻ bắt đầu nói rõ ràng, cha mẹ nên giải thích nhẹ nhàng: Có những từ khi nói ra sẽ khiến người khác tổn thương, hoặc khiến con bị hiểu lầm là người thiếu lịch sự. Đó là những từ "cấm nói", không phải vì chúng đáng sợ, mà vì con cần học cách giao tiếp có văn hóa.
2. Dạy con cách phản ứng khi nghe người khác nói tục
Thay vì "dọa nạt" hay "cấm tiếp xúc" với bạn hay môi trường, cha mẹ hãy dạy con cách tự bảo vệ ranh giới của mình. Ví dụ: Nếu bạn nói tục, con có thể nhẹ nhàng nói: "Bạn đừng nói vậy, con không thích nghe". Nếu thấy không thoải mái, con có thể xin phép rời khỏi chỗ đó.
Quan trọng là giúp trẻ hiểu: mình có quyền lựa chọn không lặp lại điều sai, và không phải ai làm gì, nói gì mình cũng phải theo.
3. Tạo môi trường ngôn ngữ trong sạch ở nhà
Nhiều nghiên cứu cho thấy: nếu trẻ được sống trong môi trường mà người lớn nói năng lịch sự, không chửi tục thì khả năng bắt chước từ ngữ xấu sẽ thấp hơn đáng kể. Vì thế, cha mẹ cần giữ gìn lời nói ngay trong đời sống thường nhật, từ cách nói chuyện với nhau, đến khi tức giận.
4. Chọn lọc nội dung truyền thông
Hãy kiểm soát nội dung YouTube, TikTok, phim hoạt hình hay trò chơi mà trẻ tiếp cận. Nhiều clip tưởng vô hại nhưng ngôn từ cực kỳ độc hại. Một số trẻ lớp 1 đã biết văng tục… vì xem game stream.
5. Cuối cùng, lời nhắn nhủ đến các phụ huynh: Tiêu chí cao không sai, nhưng cần đi cùng thực tế và chiến lược
Tiêu chí "trường không có học sinh nói tục", bản chất là mong muốn một môi trường tử tế, trong sạch. Điều này hoàn toàn chính đáng. Nhưng thay vì truy tìm một "ngôi trường hoàn hảo" không tồn tại, cha mẹ nên tập trung vào việc trao cho con kỹ năng phân biệt và tự điều chỉnh bản thân trong môi trường chưa hoàn hảo.
Bởi một đứa trẻ có sức đề kháng tinh thần, có kỹ năng giao tiếp và hiểu đúng sẽ luôn vững vàng giữa những điều chưa tốt. Và chính điều đó mới là "trường học" tốt nhất cho con, suốt cả đời.