Mùa tuyển sinh lạ chưa từng có: Xét tuyển như canh bạc, thí sinh đỗ trượt mập mờ

Sau khi các trường đại học đồng loạt công bố điểm chuẩn từ chiều 22/8, hàng nghìn thí sinh rơi vào tình trạng hoang mang vì không rõ kết quả trúng tuyển. Nhiều em đạt điểm cao hơn điểm chuẩn nhưng không có tên trong danh sách trúng tuyển. Thậm chí, có trường hợp thí sinh nhận được thông báo đỗ từ trường, song khi tra cứu trên hệ thống của Bộ GD&ĐT lại hiển thị trượt toàn bộ nguyện vọng.

Thừa điểm vẫn trượt đại học

Hàng loạt thí sinh cho biết đã đăng ký nguyện vọng 1 vào trường Đại học Sư phạm TP.HCM và bị báo trượt do không đủ điểm. Tuy nhiên tất cả các nguyện vọng kế sau cũng không được tiếp nhận với lý do đã đỗ nguyện vọng 1. Trong số này có những thí sinh đạt điểm cao, thừa nhiều điểm, song vẫn nhận kết quả trượt 100% nguyện vọng trên hệ thống của Bộ GD&ĐT.

"Em thực sự rất bức xúc, bởi rõ ràng điểm của mình cao hơn điểm chuẩn của trường, thậm chí đáp ứng hết các tiêu chí phụ nhưng vẫn trượt tất cả các nguyện vọng. Khi gọi điện thì không ai giải quyết, các trường chỉ đùn đẩy trách nhiệm cho nhau. Giờ em đang rất hoang mang, không biết phải làm sao” , một thí sinh chia sẻ.

Một thí sinh khác sau khi tra cứu trên hệ thống của Bộ, lại thấy mình không còn đỗ nguyện vọng 1, thay vào đó là nguyện vọng 5.

"Dù trước đó ba ngày, tra cứu trên hệ thống của trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM, em nhận thông báo đã trúng tuyển nguyện vọng 1 vào trường, kèm hướng dẫn cách thanh toán học phí nhập học. Em rất hoang mang, không hiểu vì sao có sự thay đổi này. Trên các hội nhóm tân sinh viên, em thấy khá nhiều bạn rơi vào tình huống tương tự" , thí sinh này cho biết.

Hay trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, một nhầm lẫn trong việc xác định môn của tổ hợp D66 (thay vì Giáo dục Kinh tế và Pháp luật thì lại tính thành Giáo dục công dân) khiến hàng trăm thí sinh mừng hụt khi tưởng đã trúng tuyển nhưng thực tế lại trượt. Chỉ sau khi phụ huynh và học sinh lên phản ánh gay gắt, nhà trường mới thừa nhận sai sót và đưa ra hướng giải quyết.

Gần 4 ngày kể từ khi điểm chuẩn năm 2025 được công bố, hàng nghìn thí sinh vẫn rơi vào tình trạng hoang mang, không rõ nguyên nhân vì sao bị đánh trượt, thậm chí cũng không hiểu vì sao lại đỗ. Có em vừa nhận thông báo trúng tuyển từ trường đã vội vã đi làm thủ tục nhập học, nhưng trong lòng vẫn ngổn ngang thắc mắc.

Đại diện một số trường thừa nhận, những ngày qua, đường dây nóng luôn trong tình trạng quá tải khi phụ huynh và thí sinh liên tục gọi đến để chất vấn về kết quả xét tuyển cũng như cách tính điểm quy đổi.

Mất niềm tin vào tính minh bạch của kỳ tuyển sinh

Chị Nguyễn Hồng Nhật (Hà Nội), phụ huynh có con vào đại học năm nay cho rằng sự bất ổn trong khâu xét tuyển tác động nặng nề đến tâm lý của học sinh. “Một kỳ tuyển sinh quá rối ren. Thí sinh biết điểm chuẩn nhưng không biết đỗ hay trượt, cũng không rõ điểm số được quy đổi ra sao, trúng tuyển vào trường nào. Trong khi những năm trước, chỉ cần cộng điểm ba môn trong tổ hợp là đã có thể lý giải vì sao đỗ hay trượt” , chị Nhật bức xúc.

Theo nữ phụ huynh, sau một năm chịu áp lực thi cử, thí sinh lại phải đối diện thêm với những rắc rối khi công bố kết quả, khiến nhiều em hoang mang và mất niềm tin vào Bộ GD&ĐT cũng như các trường đại học trong việc đảm bảo công bằng tuyển sinh.

TS Hoàng Ngọc Vinh, Nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục Chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT nhận định chưa có mùa tuyển sinh nào nhiều chuyện lạ như năm nay. Việc dồn toàn bộ quy trình xét tuyển vào một đợt duy nhất được kỳ vọng sẽ minh bạch và giảm áp lực. Thực tế, chính cách làm mới lại tạo ra nhiều nhiễu động.

" Có cả hàng trăm trường đại học và cao đẳng trên cả nước, mỗi trường lại có phương thức, cách quy đổi điểm khác nhau, tạo ra ma trận tuyển sinh vô cùng rối và khó hiểu cho phụ huynh và thí sinh", ông Vinh nói và cho rằng tình trạng điểm chuẩn biến động bất thường chính là hệ quả của việc phân tán quá nhiều phương thức và cách quy đổi thiếu cơ chế chung, mỗi trường một kiểu.

Đơn cử với chứng chỉ IELTS, được Bộ GD&ĐT quy đổi sang điểm môn ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp (thang 10). Khi xét tuyển đại học, điểm này cùng hai môn khác cộng lại thành tổng tối đa 30 điểm.

Có trường tính IELTS 6.5 thành 10 điểm ngoại ngữ và cộng vào tổ hợp để ra tổng 25 điểm, nhưng trường khác với cách tính hoặc cộng ưu tiên lại lên tới 27-28 điểm. Sự chênh lệch ấy khiến một thí sinh có kết quả cao vẫn trượt, trong khi người khác nhờ chọn phương thức phù hợp, được cộng ưu tiên, lại trúng tuyển.

"Điều này đặt ra câu hỏi về công bằng. Trên lý thuyết, các trường đều công khai đề án tuyển sinh, công thức tính điểm. Thực tế, sự đa dạng và phức tạp ấy khiến quá trình xét tuyển trở thành ma trận mà chỉ những ai nắm rõ luật chơi mới có lợi thế. Học sinh ở thành thị, có điều kiện tiếp cận thông tin, dễ dàng tối ưu lựa chọn. Ngược lại, học sinh vùng sâu, vùng xa thiếu thông tin, dễ rơi vào thế bất lợi ", ông Vinh nói.

TS Vinh đề xuất, Bộ GD&ĐT cần đưa ra khung quy đổi thống nhất ở tầm quốc gia để hạn chế tình trạng mỗi trường một kiểu. Trong khi đó các trường phải minh bạch, đơn giản hóa công thức xét tuyển để thí sinh dễ nắm bắt.

'Việc giải quyết sai sót thuộc trách nhiệm các trường'

Theo Bộ GD&ĐT, mùa tuyển sinh năm nay với khối lượng dữ liệu rất lớn cùng các phương thức, điều kiện tuyển sinh đa dạng từ các trường đại học, cao đẳng, việc xảy ra sai sót là khó tránh khỏi, dù ở tỷ lệ rất nhỏ. Cũng như các năm trước, những sai sót này chủ yếu ở dữ liệu đầu vào tuyển sinh (phương thức tuyển sinh, điều kiện, tiêu chí xét tuyển, minh chứng ưu tiên của thí sinh, chứng chỉ ngoại ngữ…), một số sai sót do thao tác bằng tay của vài trường trong quá trình xét tuyển.

Tuy nhiên, do sự chuẩn bị kỹ, rút kinh nghiệm từ các năm trước, số lượng sai sót thực tế giảm hẳn so với năm 2024. Bộ GD&ĐT và các trường đại học, cao đẳng đều cử cán bộ trực đường dây nóng để nhận phản ánh, thắc mắc của thí sinh và phụ huynh qua nhiều kênh (qua số điện thoại và email có trên hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung) và phối hợp xử lý, giải quyết ngay vì quyền lợi chính đáng của thí sinh.

Ghi nhận của Bộ GD&ĐT, từ tối 23/8 đến nay, mỗi ngày bộ phận phụ trách tuyển sinh của Bộ nhận được và chuyển các trường xử lý khoảng 20-30 phản ánh của thí sinh qua tất cả các kênh. Theo quy chế tuyển sinh, việc giải quyết sai sót thuộc trách nhiệm của các trường, trong trường hợp cần thiết Bộ sẽ hỗ trợ, hướng dẫn và chỉ đạo các trường đại học khác phối hợp xử lý.

Qua lắng nghe ý kiến phản ánh về sai sót lớn của một số cơ sở giáo dục đại học, Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo và hướng dẫn kịp thời, cho đến nay hầu hết các trường hợp đó đã được giải quyết đúng quy định. Từ tình hình tuyển sinh, nhập học, xử lý sự cố của các trường và số liệu trên toàn hệ thống, Bộ GD&ĐT khẳng định, công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025 đến thời điểm hiện tại diễn ra đúng tiến độ, yêu cầu, đảm bảo quyền lợi của thí sinh; hệ thống tuyển sinh chung hoạt động ổn định.

"Những trường hợp chưa truy cập được thông tin trong những ngày qua là do các trường chưa hoàn thành rà soát, hoàn thiện dữ liệu. Những trường hợp đó đều được giải quyết kịp thời, đúng quy định. Tất cả thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển chắc chắn sẽ được thông báo trúng tuyển kịp thời để nhập học đúng thời hạn ", Bộ GD&ĐT nhấn mạnh.